Από την έντυπη έκδοση
Της Ζωρζέτ Ζολώτα
zzol@naftemporiki.gr
Η ρευστότητα του οικονομικού τοπίου όσο επιμένει η πανδημία του ιού SARS-CoV-2 επιβεβαιώθηκε από την πτώση των τιμών του πετρελαίου, καταγράφοντας αυτήν την εβδομάδα τις μεγαλύτερες απώλειες από τον περσινό Οκτώβριο. Αν και ο «μαύρος χρυσός» έχει καταγράψει κέρδη άνω του 60% από τις αρχές Νοεμβρίου, λόγω του κλίματος αισιοδοξίας που επικράτησε με την ανακοίνωση των πρώτων εμβολίων για την καταπολέμηση της νόσου Covid-19, οι εξελίξεις αυτής της εβδομάδας δημιουργήσαν εκ νέου αμφιβολίες για την εκτόνωση της πανδημίας, ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Στο επίκεντρο βρέθηκε η επιφυλακτικότητα που καλλιεργήθηκε για το εμβόλιο της AstraZeneca, λόγω των θρομβοεμβολικών επεισοδίων που καταγράφηκαν σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και οι προειδοποιήσεις κυβερνήσεων για ένα τρίτο κύμα κρουσμάτων.
Η τιμή του πετρελαίου μπρεντ διαμορφώθηκε χθες στα 62,59 δολάρια το βαρέλι, υποχωρώντας κατά 1,66%, αφού την Πέμπτη είχε καταγράψει τη μεγαλύτερη ημερήσια πτώση από τον Ιούνιο. Από τα τέλη της περασμένης εβδομάδας οι απώλειες του πετρελαίου μπρεντ κυμαίνονται στο 8%. Στις ΗΠΑ, η τιμή του αργού πετρελαίου κινήθηκε χθες στα 61,13 δολάρια το βαρέλι από τα 65,61 δολάρια μια εβδομάδα πριν, με ημερήσια πτώση 1,88% και εβδομαδιαία πάνω από 7%.
Ένα ακόμη ακανθώδες σημείο είναι πως τα κεφάλαια από το επίμαχο Ταμείο Ανάκαμψης θα αρχίσουν να εκταμιεύονται από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. εντός του δεύτερου εξαμήνου του έτους, ενώ στις ΗΠΑ ήδη κατανέμεται νέα στήριξη από το πακέτο του 1,9 τρισ. δολαρίων της κυβέρνησης Μπάιντεν. Αξιωματούχοι στην Ε.Ε. τονίζουν, ωστόσο, πως δεν δύναται να συγκρίνει κανείς την Ε.Ε. με τις ΗΠΑ. «Η Ε.Ε. δεν είναι ομοσπονδιακό κράτος. Οπότε ως μέτρα στήριξης θα πρέπει να υπολογιστούν σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο» σχολίασε στο πρακτορείο Reuters o Πάολο Τζεντιλόνι, αρμόδιος επίτροπος Οικονομίας στην Ε.Ε.
Ένα εξάμηνο μπροστά οι ΗΠΑ
«Μέσω των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας που διαθέτει κάθε κράτος-μέλος κατανέμεται ένα σημαντικό σκέλος κεφαλαίων στήριξης σε αντίθεση με τις ΗΠΑ» πρόσθεσε ο ίδιος. Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε ο επίτροπος, η στήριξη από τα συστήματα πρόνοιας μαζί με την έκτακτη βοήθεια των κυβερνήσεων ανήλθαν στο 8% του ΑΕΠ των οικονομιών της Ε.Ε. Μαζί με τη ρευστότητα που παραχωρήθηκε και αναλογεί στο 19% του ΑΕΠ, τα συνολικά μέτρα στην Ε.Ε. ανέρχονται στα 3,5 τρισ. ευρώ.
Στις ΗΠΑ, αντίθετα, δόθηκε πέρυσι έκτακτη οικονομική βοήθεια, ισάξια με το 11% του ΑΕΠ, και ρευστότητα ισάξια με το 5%, με το σύνολο των μέτρων να φθάνει τα 3,35 τρισ. δολάρια. «Ο ιστός των συστημάτων πρόνοιας της Ε.Ε. είναι βαθιά ριζωμένος στην κοινωνική και πολιτική ιστορία των χωρών-μελών» σχολίασε ο κ. Τζεντιλόνι, αναφερόμενος επίσης στα προγράμματα επιδότησης εργασίας που απέτρεψαν την εκτόξευση της ανεργίας όπως συνέβη στις ΗΠΑ.
Αναλυτές φοβούνται, ωστόσο, μήπως η βραδεία εξέλιξη των εμβολιασμών στην Ευρώπη οδηγήσει σε μια αργοκίνητη ανάπτυξη την Ευρωζώνη σε σχέση με τις ΗΠΑ, αλλά και τη Βρετανία. Το πακέτο-μαμούθ της κυβέρνησης Μπάιντεν, ύψους 1,9 τρισ. δολαρίων, ήδη ώθησε την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) να αναθεωρήσει τις προβλέψεις για τη φετινή ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας από το 4,2% στο 6,5%, που εάν επιβεβαιωθεί θα είναι το υψηλότερο ποσοστό της τελευταίας 40ετίας.
Από την άλλη πλευρά, η οικονομική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη αναμένεται να βαδίσει σε ρυθμό 3,8%. Υψηλές προσδοκίες τρέφονται επίσης για τη βρετανική οικονομία, η οποία προδικάζεται πως θα εξέλθει δυναμικά από τη μεγαλύτερη ύφεση στην 300ετή ιστορία της διότι προηγείται των εμβολιασμών από την Ε.Ε. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) διαβλέπει πως η αμερικανική οικονομία θα έχει καταφέρει να επανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα μέχρι τα τέλη του έτους, διατηρώντας ένα προβάδισμα εξαμήνου συγκριτικά με την Ε.Ε.
Ο κ. Τζεντιλόνι τονίζει πως η παγκόσμια οικονομία θα ωφεληθεί από τη δυναμική ανάπτυξη των ΗΠΑ. Η μεγαλύτερη πρόκληση παραμένει όμως η επιτάχυνση των εμβολιασμών.