Νέο νομοσχέδιο κατατέθηκε στη Βουλή με το οποίο επιχειρείται μια σειρά τροποποιήσεων στον Αστικό Κώδικα (π.δ. 456/1984, Α’ 164) και τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α΄ 182) που αφορούν:
α) στην έκδοση και παροχή κληρονομητηρίου,
β) στην αποδοχή και αποποίηση κληρονομίας,
γ) στις προσημειώσεις υποθηκών,
δ) στην παροχή ενόρκων βεβαιώσεων.

Με τον τρόπο αυτό μεταφέρεται ύλη στους δικηγόρους η οποία μέχρι προσφάτως απασχολούσε αποκλειστικά τα δικαστήρια, χωρίς όμως να υφίσταται αντιδικία.

Οι υποθέσεις αυτές βρίσκονται στο μεταίχμιο της διοικητικής λειτουργίας – με την έννοια της κρατικής πρόνοιας για ιδιωτικά συμφέροντα – και της δικαιοδοτικής λειτουργίας.

Λόγω του κύρους του δικηγορικού σώματος
και του χαρακτήρα του δικηγόρου ως άμισθου δημόσιου λειτουργού και συλλειτουργού της δικαιοσύνης εξασφαλίζεται η ποιότητα και ασφάλεια στη μεταφορά των διαδικασιών. Σημειώνεται ότι οι ένορκές βεβαιώσεις λαμβάνονται αποκλειστικά από συμβολαιογράφους και δικηγόρους, αποφορτίζοντας τις γραμματείες των ειρηνοδικείων. Με τις παραπάνω παρεμβάσεις επιδιώκονται: α) η αποφόρτιση των δικαστηρίων από διαδικασίες που μπορούν με πρόσφορο τρόπο να διενεργηθούν από τους δικηγόρους μέσω της μεταφοράς ύλης από τα δικαστήρια με σκοπό την άμεση και αποτελεσματική ολοκλήρωση νομικών ενεργειών και κατ’ επέκταση την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, και β) η άμεση εκκαθάριση και πληρωμή των αποζημιώσεων νομικής βοήθειας στους δικηγόρους μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων και η απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών.

Τέλος, περιλαμβάνονται διατάξεις οργάνωσης του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.) και της διαδικασίας πληρωμής των αποζημιώσεων των δικηγόρων στο πλαίσιο της νομικής βοήθειας, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία εκκαθάρισης και πληρωμής αποζημιώσεων νομικής βοήθειας, παρέχοντας στήριξη στο έργο του.

Αναλυτικά με το υπόψη σχέδιο νόμου προβλέπονται τα εξής:

ΜΕΡΟΣ Α’

Καθορίζεται ο σκοπός και το αντικείμενο των προτεινόμενων διατάξεων που αποσκοπούν αφενός στην αποφόρτιση των δικαστηρίων, μέσω της μεταφοράς ύλης στους δικηγόρους, αφετέρου στη ρύθμιση θεμάτων του Ταμείου Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.), σχετικά με την πληρωμή των αποζημιώσεων νομικής βοήθειας.   (άρθρα 1-2)

ΜΕΡΟΣ Β’

Επέρχονται τροποποιήσεις του Αστικού Κώδικα (Α.Κ., π.δ. 456/1984) και του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ., π.δ. 503/1985), που αφορούν στην ενίσχυση της δικηγορικής ύλης. Μεταξύ άλλων:

1.α. Διενεργείται με πράξη δικηγόρου (σήμερα χορηγείται από ειρηνοδίκη) η έκδοση πιστοποιητικού για το κληρονομικό δικαίωμα (κληρονομητήριο), σύμφωνα με την οριζόμενη διαδικασία.

Προβλέπεται ότι, όταν το Δημόσιο, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης ή λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου υποβάλουν τη σχετική αίτηση μέσω του δικηγόρου που τα εκπροσωπεί, απαλλάσσονται από την καταβολή γραμματίου προείσπραξης, αλλά καταβάλουν το ήμισυ της προβλεπόμενης αποζημίωσης για τον δικηγόρο που εκδίδει την πράξη.

β. Επαναπροσδιορίζεται το πλαίσιο σχετικά με την παροχή κληρονομητηρίου.

γ. Αποτελεί τίτλο για την εγγραφή συναινετικής προσημείωσης υποθήκης και τίτλο για την εξάλειψη συναινετικής προσημείωσης υποθήκης, πέραν των ήδη προβλεπόμενων, και το πρακτικό που υπογράφεται υποχρεωτικά από τον δικηγόρο του δανειστή και του οφειλέτη της απαίτησης, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.

δ.   Προσδιορίζεται η διαδικασία επιλογής και αντικατάστασης του δικηγόρου, στον οποίο ανατίθεται η έκδοση κληρονομητηρίου.

ε.   Ορίζεται ότι οι μεταξύ του ειρηνοδικείου και του δικηγόρου επικοινωνίες και ανταλλαγές εγγράφων μπορούν να γίνονται και ηλεκτρονικά.

στ. Παρέχεται δυνατότητα άσκησης   τριτανακοπής   κατά των προαναφερόμενων πράξεων των δικηγόρων.

ζ. Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την πειθαρχική δίωξη δικηγόρου για τη μη άσκηση των καθηκόντων του σύμφωνα με τον Κώδικα Δικηγόρων και, αν καθ’ υποτροπήν δεν εκδίδει την πράξη εμπροθέσμως, προβλέπεται δυνατότητα επιβολής των οριζόμενων πειθαρχικών ποινών.(άρθρα 3-13)

2. α. Καταργείται η δυνατότητα λήψης ενόρκων βεβαιώσεων ενώπιον ειρηνοδίκη και διατηρείται η δυνατότητα λήψης αυτών μόνο ενώπιον δικηγόρων ή συμβολαιογράφων.

Προβλέπεται ότι, όταν το Δημόσιο, ο.τ.α., οργανισμός κοινωνικής ασφάλισης ή λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου λαμβάνουν ένορκη βεβαίωση, στο πλαίσιο δίκης που είναι διάδικοι, ενώπιον δικηγόρου, καταβάλλουν το ήμισυ της κατά νόμο αμοιβής του δικηγόρου ενώπιον του οποίου πραγματοποιήθηκε η λήψη της ένορκης βεβαίωσης.

β. Ο δικηγόρος, ενώπιον του οποίου δόθηκε ένορκη βεβαίωση, αποστέλλει ηλεκτρονικά την ένορκη βεβαίωση στον δικηγορικό σύλλογο, στον οποίο ανήκει και λαμβάνει ηλεκτρονική απόδειξη λήψης.

γ. Προστίθεται στον Πίνακα Αμοιβών Δικηγόρων αμοιβή, ύψους εβδομήντα πέντε (75) ευρώ, και στον Πίνακα Πάγιων Εισφορών εισφορά, ύψους τριών (3) ευρώ, προς τον Δικηγορικό Σύλλογο, για παράσταση σε ένορκη βεβαίωση ενώπιον συμβολαιογράφου ή δικηγόρου.

δ. Προβλέπεται αποκλειστική αρμοδιότητα συμβολαιογράφου ή δικηγόρου για λήψη ένορκης βεβαίωσης σε κάθε περίπτωση, κατά την οποία από τις κείμενες διατάξεις, εκτός των διατάξεων που αφορούν στις πολιτικές, ποινικές και διοικητικές δίκες, απαιτείται προς απόδειξη γεγονότος ένορκη βεβαίωση.

(άρθρα 14-17)

3. Επιτρέπεται και στους δικηγόρους να προτείνουν την εξαίρεσή τους ή να εξαιρεθούν από οποιοδήποτε διάδικο, όταν εκδίδουν πράξεις σύμφωνα με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.(άρθρο 18)

ΜΕΡΟΣ Γ’

Εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν στη λειτουργία του Ταμείου Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.) και μεταξύ άλλων:

1. α.  Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου.

β. Εξαιρείται το ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. από την εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας (άρθρο πρώτο παρ. 1 της υποπαρ. ΙΑ.2 της παρ. ΙΑ, του ν.4254/2014), σχετικά με την υποχρέωση παρακράτησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, κατά τη διαδικασία καταβολής των αποζημιώσεων των δικηγόρων υπηρεσίας, συμβολαιογράφων, δικαστικών επιμελητών και άλλων προσώπων, που παρέχουν υπηρεσίες στο πλαίσιο της παροχής νομικής βοήθειας σε πολίτες χαμηλού εισοδήματος, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης.(άρθρα 19, 20)

2. α. Παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση για τη σύσταση ομάδας εργασίας υπαλλήλων του Υπουργείου Δικαιοσύνης μέχρι είκοσι (20) ατόμων, έργο της οποίας είναι η εκκαθάριση και η διαδικασία εξόφλησης απαιτήσεων στο πλαίσιο χορήγησης νομικής βοήθειας στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ., για το οριζόμενο χρονικό διάστημα.

β. Στα μέλη της ανωτέρω ομάδας εργασίας, τα οποία εργάζονται πέραν του κανονικού ωραρίου απασχόλησης των εργάσιμων ημερών και κατά τις εξαιρέσιμες ημέρες αργίας, τις απογευματινές και υπερωριακής νυχτερινής απασχόλησης ώρες, καταβάλλεται αμοιβή και η σχετική δαπάνη βαρύνει τον προϋπολογισμό του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.   (άρθρο 21)

3. α. Προβλέπεται η δυνατότητα πληρωμής, σύμφωνα και με την εξαιρετική διαδικασία των άρθρων 69 (παρ. 1-3) και 69Α του ν.5016/2023, των αποζημιώσεων στους δικηγόρους που παρείχαν υπηρεσίες στο πλαίσιο του συστήματος νομικής βοήθειας (ν.3226/2004), για τις οποίες έχουν εκδώσει ειδικά γραμμάτια σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Δικηγόρων για το χρονικό διάστημα από 1η.1.2023 έως 31η.12.2023, καθώς και σε αυτούς που έχουν εκδώσει ειδικά γραμμάτια κατά το χρονικό διάστημα από 1η.1.2019 έως 31η.12.2022, αλλά δεν έκαναν χρήση της προαναφερόμενης εξαιρετικής διαδικασίας, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.

β. Καθορίζεται ο τρόπος καταβολής του υπολοίπου ποσού (20%) των αποζημιώσεων στους δικαιούχους δικηγόρους, που έκαναν χρήση της εξαιρετικής διαδικασίας του άρθρου 69 του ν.5016/2023.

γ. Για τις προαναφερόμενες πληρωμές εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του ανωτέρω νόμου (παρ. 4, το τρίτο και τέταρτο εδάφιο της παρ. 6 και η παρ. 7 του άρθρου 69 του ν. 5016/2023), σύμφωνα με τις οποίες τα καταβαλλόμενα ποσά της αποζημίωσης είναι ακατάσχετα εις χείρας του Δημοσίου ή τρίτων, δεν δεσμεύονται ούτε συμψηφίζονται με βεβαιωμένα χρέη των δικαιούχων δικηγόρων προς το Δημόσιο, τους ο.τ.α, ασφαλιστικά ταμεία και λοιπά ν.π.δ.δ..

δ. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί, στο πλαίσιο διενέργειας δειγματοληπτικού ελέγχου, ότι η καταβολή της αποζημίωσης έγινε χωρίς την πλήρωση των οριζόμενων προϋποθέσεων ή δεν απεστάλησαν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ο λήπτης της αποζημίωσης καλείται να επιστρέψει την αποζημίωση στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. και, εφόσον δεν το πράξει, το σχετικό ποσό βεβαιώνεται ως οφειλή του στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. (άρθρα 22-23)

ΜΕΡΗ Δ’ – Ε’

α. Παρέχεται νομοθετική εξουσιοδότηση για την εφαρμογή των ανωτέρω και συγκεκριμένα, σχετικά με τον καθορισμό, μεταξύ άλλων, του ύψους της αποζημίωσης των δικηγόρων στους οποίους ανατίθεται η διενέργεια των προαναφερόμενων πράξεων.

β. Παρατίθενται οι μεταβατικής ισχύος και οι καταργούμενες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.   (άρθρα 24-26)

Πηγή

Continue Reading