Νέο νομοσχέδιο κατατέθηκε στη Βουλή με τίτλος «Αναδυόμενες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης και άλλες διατάξεις»
Με το υπόψη σχέδιο νόμου, προβλέπονται τα ακόλουθα:
ΜΕΡΟΣ Α’
Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την ψηφιακή αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης. Ειδικότερα:
1.Εισάγονται ρυθμίσεις σχετικά με την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και συγκεκριμένα:
α. Παρέχεται η δυνατότητα στους φορείς του δημόσιου τομέα να χρησιμοποιούν συστήματα τεχνητής νοημοσύνης για τη διαδικασία λήψης απόφασης ή έκδοσης πράξης, που επηρεάζουν τα δικαιώματα φυσικού ή νομικού προσώπου και καθορίζονται οι υποχρεώσεις των αναδόχων συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.
β. Θεσπίζεται υποχρέωση:
– κάθε φορέα του δημόσιου τομέα να τηρεί και να επικαιροποιεί μητρώο με τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιεί,
– των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα να τηρούν μητρώο των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιούν και προβλέπεται η επιβολή σε βάρος τους, από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.), των διοικητικών και ποινικών κυρώσεων του ν.3996/2011, σε περίπτωση μη παροχής επαρκούς πληροφόρησης στους εργαζομένους τους σχετικά με αυτά.
γ. Συστήνονται:
-Συντονιστική Επιτροπή για την τεχνητή νοημοσύνη και καθορίζονται η αποστολή, οι αρμοδιότητες και η σύνθεσή της,
– Παρατηρητήριο Τεχνητής Νοημοσύνης στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και καθορίζεται η αποστολή του.(άρθρα 1 – 14)
2.Ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με την ασφάλεια πληροφοριών και δικτύων καθώς και την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Ειδικότερα:
α. Συστήνεται, στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Παρατηρητήριο Ανάλυσης Υβριδικών Απειλών (Π.ΑΝ.Υ.Α.), η λειτουργία και οι δράσεις του οποίου χρηματοδοτούνται από ενωσιακούς ή εθνικούς πόρους, συγχρηματοδοτούμενους ή μη. Το Π.ΑΝ.Υ.Α. περιλαμβάνει το Επιστημονικό Συμβούλιο (5μελές) και την Επιχειρησιακή Ομάδα Διαχείρισης Υβριδικών Απειλών (7μελής) με τις οριζόμενες αρμοδιότητες. Συνεργάζεται με επιστημονικά κέντρα και λοιπές δημόσιες υπηρεσίες και φορείς και μπορεί να αναθέτει σε τρίτους την εκπόνηση μελετών για την υποστήριξη της αποστολής του.
β. Εισάγεται η υποχρέωση για κάθε φορέα Κεντρικής Κυβέρνησης:
– να ορίσει έναν υπάλληλο με τα οριζόμενα προσόντα ως Υπεύθυνο Ασφάλειας Συστημάτων Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Υ.Α.Σ.Π.Ε.), ο οποίος παρακολουθεί υποχρεωτικά ειδικό πρόγραμμα επιμόρφωσης που υλοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (Ε.Κ.Δ.Δ.Α.), μπορεί δε, κατά την άσκηση των καθηκόντων του, να υποστηρίζεται από ομάδα εργασίας,
– να καταρτίζει και να τηρεί με μέριμνα του Υ.Α.Σ.Π.Ε., σχέδιο ανάλυσης κινδύνου και ενιαία πολιτική ασφάλειας συστημάτων πληροφορικής και επικοινωνιών,
– να ορίσει για κάθε υποδομή, σύστημα, υποσύστημα ή υπηρεσία έναν υπάλληλο ως Συντονιστή Ασφάλειας (Σ.Α.), ο οποίος ασκεί τα καθήκοντα του Υ.Α.Σ.Π.Ε.
γ. Θεσπίζεται πρόγραμμα πρακτικής άσκησης και κατάρτισης στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, το οποίο λαμβάνει χώρα στην Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας.
δ. Συστήνονται:
– ηλεκτρονικό μητρώο υπευθύνων5προστασίας δεδομένων των δημόσιων φορέων στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης,
– Επιτροπή υπευθύνων προστασίας δεδομένων, η οποία μπορεί, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, να συνάπτει προγραμματικές συμφωνίες ή μνημόνια συνεργασίας με φορείς του δημόσιου τομέα και να αναθέτει σε τρίτους την εκτέλεση ενεργειών τεχνικής βοήθειας. (άρθρα 15 – 27)
ΜΕΡΟΣ Β’
Εισάγονται ρυθμίσεις για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχουν οι τεχνολογίες του Διαδικτύου των Πραγμάτων (ΔτΠ), των Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ), του κατανεμημένου καθολικού και της τρισδιάστατης εκτύπωσης, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων φορέων του δημόσιου τομέα. Ειδικότερα:
1. Εξειδικεύεται ο σκοπός, το αντικείμενο και δίδονται οι ορισμοί για την εφαρμογή των προτεινόμενων διατάξεων. (άρθρα 28 – 31)
2. Ρυθμίζονται ζητήματα σχετικά με την ασφαλή χρησιμοποίηση συσκευών τεχνολογίας Διαδικτύου των Πραγμάτων (ΔτΠ) από φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα καθώς και τους ο.τ.α. και συγκεκριμένα:
α. Ορίζεται Υπεύθυνος Ασφαλείας ΔτΠ από κάθε φορέα εκμετάλλευσης ΔτΠ. β. Καθορίζονται οι αρμοδιότητες της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας, σε συνεργασία με την αρμόδια ομάδα απόκρισης.
γ. Προσδιορίζονται οι υποχρεώσεις κάθε φορέα εκμετάλλευσης ΔτΠ
δ. Καθορίζονται οι επιβαλλόμενες διοικητικές κυρώσεις σε περίπτωση που ο φορέας εκμετάλλευσης ΔτΠ δεν συμμορφώνεται με τις προαναφερόμενες υποχρεώσεις του. (άρθρα 32 – 42)
3. Εισάγονται διατάξεις σχετικά με τα Συστήματα μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΣμηΕΑ), την παροχή ταχυδρομικών υπηρεσιών μέσω των ανωτέρω Συστημάτων και τη χρήση συχνοτήτων ραδιοφάσματος από αυτά. (άρθρα 43 – 46)
4. Ρυθμίζονται θέματα εφαρμογών τεχνολογίας κατανεμημένου καθολικού (Τ.Κ.Κ), η οποία μπορεί να χρησιμοποιείται και για την τήρηση του Ενιαίου Μητρώου Ανελκυστήρων, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα (έκδοση κ.υ.α.).
(άρθρα 47 – 52)
5. Καθορίζεται το πλαίσιο εφαρμογής της διαδικασίας τρισδιάστατης εκτύπωσης και ειδικότερα προσδιορίζονται:
– το πεδίο προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας επί ψηφιακών αρχείων σχεδιασμού,
– οι απαγορεύσεις και οι περιορισμοί στη χρήση και στον διαμοιρασμό σε επιγραμμικές πλατφόρμες ψηφιακών μοντέλων ή ψηφιακών αρχείων σχεδιασμού,
– η υποχρέωση των παρόχων επιγραμμικών πλατφορμών για τη λήψη των απαραίτητων μέτρων προς άρση της προσβολής δικαιώματος του δημιουργού ή του νόμιμου δικαιούχου ψηφιακών μοντέλων ή ψηφιακών αρχείων σχεδιασμού και την καταβολή αποζημίωσης σε περίπτωση που η εν λόγω υποχρέωση δεν τηρηθεί,
– η ευθύνη των εμπλεκόμενων προσώπων για κάθε ζημία που οφείλεται σε ελάττωμα των προαναφερόμενων αγαθών που κατασκευάζουν, κατέχουν ή εμπορεύονται. (άρθρα 53 – 57)
ΜΕΡΟΣ Γ’
Εισάγονται ρυθμίσεις σχετικά με τις δράσεις που εντάσσονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Απλούστευσης Διαδικασιών (Ε.Π.Α.Δ.), την εφαρμογή Εθνικής Πολιτικής Διοικητικών Διαδικασιών (Ε.Π.Δ.Δ.), την αναμόρφωση του Εθνικού Μητρώου Διαδικασιών και την ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης. Ειδικότερα:
1.Στο πλαίσιο απλούστευσης των διοικητικών διαδικασιών, προβλέπονται:
– η κατάργηση της υποχρέωσης των δήμων και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για τήρηση και ενημέρωση των βιβλίων Μητρώων Αρένων και τη σύνταξη των Στρατολογικών Πινάκων, για την κατάρτιση των οποίων εφεξής διατίθενται τα στοιχεία των στρατευσίμων μέσω διαλειτουργικότητας από το πληροφοριακό σύστημα «Μητρώο Πολιτών» του Υπουργείου Εσωτερικών,
– η δήλωση μεταβολών ληξιαρχικών πράξεων με μέσα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (Τ.Π.Ε.),
– η θεσμοθέτηση ενιαίου πιστοποιητικού κληρονομίας,
– η κατ’ οίκον βεβαίωση του γνησίου υπογραφής από τα όργανα της Δημοτικής Αστυνομίας κ.λπ. (άρθρα 58 – 66)
2.α. Προσδιορίζονται οι πυλώνες της Εθνικής Πολιτικής Διοικητικών Διαδικασιών (Ε.Π.Δ.Δ.), η οποία τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ήτοι:
– το Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών «Μίτος», (πρώην Εθνικό Μητρώο Διαδικασιών, άρθρο 90 του ν. 4727/2020,) στο οποίο καταγράφονται όλες οι διοικητικές διαδικασίες του δημόσιου τομέα,
– το Εθνικό Πρόγραμμα Απλούστευσης Διαδικασιών (Ε.Π.Α.Δ., άρθρο 45 του
ν.4635/2019), βάσει του οποίου επιλέγονται προς αξιολόγηση, ανασχεδιασμό, απλούστευση και ψηφιοποίηση οι διοικητικές διαδικασίες του δημόσιου τομέα,
– το Παρατηρητήριο Γραφειοκρατίας (άρθρο 47 του ν.4635/2019), το οποίο καταγράφει και παρακολουθεί την εξέλιξη της γραφειοκρατίας στην Ελλάδα.
β. Παρέχεται η δυνατότητα σύναψης μνημονίων συνεργασίας, στο πλαίσιο υλοποίησης του Ε.ΠΑ.Δ., μεταξύ του Γενικού Γραμματέα Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών και των οικείων Γενικών ή Ειδικών Γραμματέων και με εκπροσώπους κοινωνικών εταίρων, αντιπροσωπευτικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών ή ιδρυμάτων.
(άρθρα 67 – 70)
3. Ρυθμίζονται θέματα αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης και της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών. Μεταξύ άλλων προβλέπονται:
– η καταχώριση από τις προξενικές αρχές στοιχείων στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (Ε.Μ.Επ),.
– η παράταση του χρονικού διαστήματος για το οποίο το Ελληνικό Δημόσιο αναγνωρίζει, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις, τις δαπάνες για τις υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών και πληροφορικής, στο πλαίσιο του έργου «ΣΥΖΕΥΞΙΣ Ι»,
– η εκπόνηση, από 1η.1.2023, της μελέτης ταξινόμησης δεδομένων από τους
φορείς, τα πληροφοριακά συστήματα των οποίων φιλοξενούνται στο Κυβερνητικό Νέφος Δημόσιου Τομέα (G-Cloud), στο Κυβερνητικό Νέφος Τομέα Έρευνας και Εκπαίδευσης (RE-Cloud) ή στο Κυβερνητικό Νέφος Τομέα Υγείας (H-Cloud).
(άρθρα 71 – 81)
4. Περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τις τηλεπικοινωνίες και ειδικότερα:
α. Θεσπίζεται, στο πλαίσιο λήψης μέτρων για την ασφάλεια των ταχυδρομικών
υπηρεσιών, σύστημα επιφυλακής της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (Ε.Ε.Τ.Τ.), το οποίο εξειδικεύεται με σχετικό Κανονισμό και περιλαμβάνει τη θέση του προβλεπόμενου προσωπικού σε κατάσταση επιφυλακής, ενεργού και ετοιμότητας, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
β. Καθορίζονται με κ.υ.α., κατ’ εξαίρεση του ισχύοντος ορίου (ν.4336/2015), οι ημέρες μετακίνησης εκτός έδρας του Προέδρου της Ε.Ε.Τ.Τ., για τα έτη 2022, 2023 και 2024 και μέχρι ενενήντα (90) ημέρες συνολικά κατ’ έτος. (άρθρα 82 – 84)
5.α. Επανακαθορίζεται το πλαίσιο λειτουργίας της ανώνυμης εταιρείας «Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Έρευνας και Τεχνολογίας Α.Ε.» (Ε.Δ.Υ.Τ.Ε. Α.Ε.), με τη διεύρυνση των σκοπών της (παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης, κατάρτισης, επιμόρφωσης και πιστοποίησης για την ανάπτυξη των ψηφιακών ικανοτήτων κ.λπ.). Περαιτέρω, αναμορφώνονται τα χρηματοδοτικά της εργαλεία και δύναται:
– να ορίζεται, κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, ως τελικός δικαιούχος ή φορέας υλοποίησης έργων, προγραμμάτων και δράσεων που χρηματοδοτούνται ή συγχρηματοδοτούνται από ενωσιακούς ή/και από εθνικούς πόρους,
– να εκτελεί έργα για λογαριασμό φορέων του δημόσιου τομέα, με τη σύναψη
προγραμματικών ή άλλων συμβάσεων,
– να επιχορηγείται ειδικά για τους ανωτέρω σκοπούς από τον κρατικό προϋπολογισμό, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας κ.λπ.
β. Εντάσσεται η ανώνυμη εταιρεία «Κοινωνία της Πληροφορίας Μονοπρόσωπη Α.Ε.» (ΚτΠ Μ.Α.Ε.) στους εποπτευόμενους από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (Γ.Γ.Ε.Τ.) τεχνολογικούς φορείς και στο ρυθμιστικό πεδίο του ν.4310/2014.
γ. Προβλέπεται η λειτουργία, στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, της Εθνικής Συμμαχίας για τις Ψηφιακές Δεξιότητες και την Απασχόληση και ορίζεται το συντονιστικό όργανο αυτής (πενταμελές).
δ. Παρατείνεται από τη λήξη τους (μεταξύ 1ης.7.2022 και 30ης.9.2022) έως την
οριζόμενη ημερομηνία, η διάρκεια των συμβάσεων μίσθωσης έργου των στελεχών του ν.π.δ.δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο», που συνήφθησαν για την ολοκλήρωση των έργων κτηματογράφησης (παρ.13 του άρθρου 37 του ν.4512/2018).
(άρθρα 85 – 93)
ΜΕΡΗ Δ’ – ΣΤ’
Παρέχονται οι απαιτούμενες εξουσιοδοτήσεις για την εφαρμογή των προτεινόμενων διατάξεων και παρατίθενται οι μεταβατικές διατάξεις καθώς και οι καταργούμενες διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας. (άρθρα 94 – 96)