Θεσσαλονίκη – Tης Βάσως Βεγίρη
[email protected]
Νανο-φιλμ που θα κάνει το πρώτο υπό κατασκευή (πρόγραμμα Radaero) ελληνικό Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος πιο αεροδυναμικό λόγω μείωσης της τριβής, αλλά και θα μειώσει την ιχνηλασιμότητά του (τεχνολογία stelth), θήλαστρο μέτρησης του μητρικού γάλακτος για τις νεαρές μητέρες, νανο-φιλμ (μεμβράνη) αυτοκαθαρισμού των φωτοβολταϊκών πάνελς, γυαλιά μυωπίας που θα εκτυπώνονται-φτιάχνονται προσωποποιημένα μέσα στο κατάστημα άμεσα είναι μερικά μόνο από τα projects-ερευνητικά προγράμματα στα οποία συμμετέχει η εταιρεία έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης «Νανότυπος», που ειδικεύεται στην παραγωγή υλικών-προϊόντων με βάση τη νανοτεχνολογία.
Από τις πρώτες καινοτόμες start-ups που «γεννήθηκαν» στη Θεσσαλονίκη μέσω του προγράμματος της Νέας Καινοτομικής Επιχειρηματικότητας, γνωρίζοντας για πρώτη φορά τη δημοσιότητα από το 2012-έτος ίδρυσής της και την επόμενη διετία με τα πρώτα αναπτυξιακά της βήματα, σήμερα η «Νανότυπος» βιοπορίζεται με επιτυχία μόνη της από τα ερευνητικά έργα στα οποία συμμετέχει, έχοντας τρέχοντα συνολικό προϋπολογισμό άνω των 2,5 εκατ. ευρώ για ερευνητικούς σκοπούς, ενώ τη διετία 2020-2021, όπως επισημαίνει στο naftemporiki.gr o συνιδρυτής και επιστημονικός σύμβουλος της εταιρείας, Νίκος Κεχαγιάς, η εταιρεία έχει προβεί σε επενδύσεις που αγγίζουν τα 500.000 ευρώ σε νέα μηχανήματα.
NANOTYPOS
Το πιο νέο πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχει η Nanotypos είναι ευρωπαϊκό (στο πλαίσιο του Horizon 2020), λέγεται «Odyssey» και έχει ως αντικείμενο την ανάπτυξη γυαλιών μυωπίας που θα εκτυπώνονται-φτιάχνονται προσωποποιημένα και επί τόπου μέσα στο κατάστημα, οπότε ο πολυήμερος συχνά χρόνος αναμονής των πελατών θα περάσει στο παρελθόν. Το πρόγραμμα άρχισε τον Σεπτέμβριο του 2020, τελειώνει τον Σεπτέμβριο του 2022, έχει προϋπολογισμό 2,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 430.000 ευρώ «τρέχει» η Nanotypos που κατασκευάζει τις αναγκαίες νανοδομές.
Η εταιρεία συμμετέχει επίσης στο ερευνητικό έργο BIOMAC (European Sustainable Bio-based nanoMAterials Community), ένα από τα τρία μεγαλύτερα ερευνητικά έργα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυτή τη στιγμή, με τη συμμετοχή 33 εταίρων από 12 ευρωπαϊκές χώρες, το οποίο συντονίζει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, που αποσκοπεί στην επιτάχυνση της κυκλικής οικονομίας στην Ευρώπη και αφορά δοκιμαστικές εφαρμογές νέων νανο-δομημένων βιοπροερχόμενων σύνθετων πολυμερικών υλικών στην αυτοκινητοβιομηχανία, αγροκαλλιέργειες, συσκευασία τροφίμων, κατασκευές και εκτυπώσιμα ηλεκτρονικά. Με τη χρήση βιοπροερχόμενων ανεξάντλητων πόρων όπως η φυτική βιομάζα, θα αναπτυχθούν νέα υλικά, όπως νανοκυτταρίνη και νανολιγνίνη, η οποία θα παραχθεί για πρώτη φορά σε διεθνές επίπεδο, και βιο-άνθρακας νανοπορώδους δομής. Παράλληλα, από την κατεργασία και κλασμάτωση της βιομάζας θα παραληφθούν ενδιάμεσα προϊόντα για την παραγωγή κατάλληλων δομικών στοιχείων για τη σύνθεση βιοπολυμερών, όπως ηλεκτρικοί πολυεστέρες και το πολυγαλακτικό οξύ PLA. Ο συνδυασμός των νανοσωματιδίων με τα βιοπολυμερή θα δώσει εμπορικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας με βελτιωμένες ιδιότητες.
NANOTYPOS
Παρόμοιο με το Biomac είναι ένα ελληνικό πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχει επίσης η Nanotypos, με την επωνυμία «NanoBiopack» και αντικείμενο τη μελέτη και ανάπτυξη καινοτόμων αντιμικροβιακών και αντιοξειδωτικών φιλμ συσκευασίας (εδώδιμων και μη εδώδιμων) με χρήση φυσικών βιοδραστικών ουσιών και την εφαρμογή τους σε τυριά και αλλαντικά που υπόκεινται σε σημαντικές μικροβιακές αλλοιώσεις και οξειδώσεις λίπους, χρώματος, αρώματος, ώστε να παραχθούν ασφαλή τρόφιμα με βελτιωμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά και αυξημένη διάρκεια ζωής. «Σε αυτό το έργο – επισημαίνει ο κ.Κεχαγιάς – αναπτύσσουμε ένα φιλμ συσκευασίας που μέσα του βάζουμε αιθέρια έλαια από ρίγανη, δάφνη, θυμάρι, τα οποία έχουν και αντιμικροβιακές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες και παράλληλα δίνπουμε στην εσωτερική του επιφάνεια μια τραχύτητα στην κλίμακα του “Nano”, οπότε δεν μπορούν να προσκοληθούν τα μικρόβια». Τελικοί χρήστες είναι η Αμερικανική Γεωργική Σχολή (στη Θεσσαλονίκη) και η αλλαντοποιΐα Τσιανάβας (στην Καρδίτσα).
Επί του παρόντος η Nanotypos συμμετέχει σε οκτώ ελληνικά ερευνητικά έργα-προγράμματα.
Το δε Radaero έχει ως αντικείμενο την ανάπτυξη, μέσω διεπιστημονικής συνεργασίας τριών φορέων (ΑΠΘ-CFT-NANOTYPOS) στη μηχανολογία, αεροναυτική, ηλεκτρολογία και υλικά, ενός καινοτόμου, συνδυασμένου σύνθετου υλικού, με λεπτές επιφανειακές επιστρώσεις κατάλληλου για εφαρμογές ΜΕΑ (Μη-Επανδρωμένο Αερόχημα), με άνοιγμα φτερών 16 μέτρων. Το υλικό θα πληροί τις απαιτήσεις-στόχους για: μειωμένο βάρος-υψηλή ανθεκτικότητα σε μηχανικές καταπονήσεις, Μειωμένη τριβή του αέρα με τις εξωτερικές επιφάνειες του ΜΕΑ, Ελεγχόμενη απόκριση στην Η/Μ ακτινοβολία με έμφαση στην αύξηση της απορρόφησής της για μειωμένη ιχνηλασιμότητα του ΜΕΑ.
«Τις επενδύσεις που κάνουμε στην έρευνα, τις έχουμε “χτίσει” με πρόγραμμα εδώ και καιρό. Ένα μήνυμα, όμως, που θέλω να απευθύνω είναι ότι δεν γίνεται η Ε.Ε. στα ερευνητικά της προγράμματα να δίνει προκαταβολικά τα λεφτά, ώστε να τρέξουν οι έρευνες – και φυσικά στους 6 ή τους 12 μήνες ακολουθεί πλήρης και αναλυτικός έλεγχος – αλλά στη χώρα μας η ΓΓΕΤ να σου λέει βάλτα όλα εσύ από την τσέπη σου, τρέξε τα προγράμματα και έλα εδώ να κάνεις έλεγχο μετά, ενδιάμεση πιστοποίηση δηλαδή. Εμείς λ.χ. έχουμε καταθέσει τα χαρτιά για πιστοποίηση για το Radaero από τον Μάϊο και ακόμα δεν έχουμε πάρει ούτε καν απάντηση και έχουμε Δεκέμβριο. Η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει ανάλογα μοντέλα με την Ε.Ε., τουλάχιστον για τις εταιρείες έρευνας και ανάπτυξης-δεν είμαστε μια μεγάλη βιομηχανία που έχει και τμήμα R+D. Έχουμε πωλήσεις βέβαια αλλά από αυτές συμπληρώνουμε το δικό μας 20%-30% που απαιτείται. Δε λέμε να βάλει τα λεφτά άμεσα στο λογαριασμό μας, αλλά ας γίνει ένα ενδιάμεσο ταμείο από το οποίο λ.χ. να πληρώνεται το ανθρώπινο προσωπικό που θα προσλαμβάνουμε».