Περαιτέρω θεσμικά βήματα της Πολιτείας για τη μείωση του κόστους των επενδύσεων των τηλεπικοινωνιακών παρόχων και πλήρη κατάργηση του ειδικού τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση και την κινητή θεωρεί αναγκαία ο γενικός διευθυντής της Ένωσης Εταιριών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ), Γιώργος Στεφανόπουλος.
Αν και αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει συντελεστεί, ο κ. Στεφανόπουλος στην συνέντευξή του στη «Ν» αναφέρεται στα παραπάνω – όπως και στην ανάγκη εναρμόνισης της χώρας με τα διεθνή όρια ηλεκτρομαγνητικών εκπομπών των κεραιοσυστημάτων – προκειμένου η Ελλάδα να περάσει στο επόμενο επίπεδο της τεχνολογικής προόδου.
Ο γενικός διευθυντής της ΕΕΚΤ αναφέρεται επίσης στο πως επηρεάζεται η τηλεπικοινωνιακή αγορά από την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) και γενικότερα στις προκλήσεις όσο αφορά τις σύγχρονες τεχνολογίες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ολόκληρη η συνέντευξη
Ποια είναι η εκτίμησή σας για τη πορεία της αγοράς των telecoms σήμερα και ποιες θα λέγατε ότι είναι οι προκλήσεις για την Ελλάδα σήμερα;
Η πρόοδος που έχει συντελεστεί είναι σημαντική, καθώς οι επενδύσεις των παρόχων σε δίκτυα οπτικών ινών και 5G διασφαλίζουν την επίτευξη των στόχων της Ψηφιακής Δεκαετίας (Digital Decade) έως το 2030.
Ειδικά σε σχέση με τα δίκτυα 5G, η Ελλάδα βρίσκεται για πρώτη φορά, τα τελευταία 2-3 χρόνια, στην πρώτη δεκάδα των χωρών της Ευρώπης ως προς τους δείκτες ποιότητας (δείκτες DESI και μετρήσεις OOKLA).
Η ελληνική κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει τη στρατηγική σημασία των οπτικών ινών και του 5G και αυτή η επιλογή ευελπιστούμε να είναι η ικανή και αναγκαία συνθήκη που θα οδηγήσει τη χώρα στο επόμενο επίπεδο τεχνολογικής προόδου και στην περαιτέρω βελτίωση των ψηφιακών υπηρεσιών για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες.
Η ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων για την αδειοδότηση των κεραιοσυστημάτων, των οδεύσεων οπτικών ινών και οι επιτυχημένες πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ζήτησης υπηρεσιών ευρυζωνικότητας (π.χ. gigabit voucher) είναι μερικά από τα βήματα που έχουν γίνει.
Επίσης, ορόσημο είναι η δημιουργία του ψηφιακού πληροφοριακού συστήματος e-διέλευσις του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) που καλύπτει όλα τα στάδια έναρξης λειτουργίας νέων οδεύσεων οπτικών ινών.
Έχουμε φτάσει εκεί που θα θέλαμε; Όχι. Χρειάζεται να γίνουν ορισμένα ακόμη βήματα για την περαιτέρω μείωση του κόστους, κυρίως σε ό,τι αφορά στις μικροκυματικές ζεύξεις και τους χρόνους αδειοδότησης και υλοποίησης των διαδικασιών των επενδύσεων, π.χ. να φτάσουμε στους 2-3 μήνες για τη διεκπεραίωση μιας αίτησης ηλεκτροδότησης. Ακόμη, αναγκαίο θεωρούμε την κατάργηση του ειδικού τέλους τηλεόρασης και κινητής τηλεφωνίας για τους άνω των 30 ετών που υφίσταται μόνο στην Ελλάδα.
Επίσης, η χώρα μας έχει ξεκινήσει τη διαδικασία εναρμόνισης των ορίων ηλεκτρομαγνητικών εκπομπών των κεραιοσυστημάτων με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές πρακτικές (οδηγίες ICNIRP, 2020) για τον αποτελεσματικότερο σχεδιασμό των δικτύων. Αναμένεται να ολοκληρωθεί με τη θέσπιση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ).
Γιατί η αγορά της κινητής επιμένει σε αυτό;
Η εναρμόνιση των ορίων έκθεσης σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία σύμφωνα με τα διεθνή όρια είναι ένα καίριο ζήτημα στο πλαίσιο της υλοποίησης ώριμων δικτύων 5G με σταθερή και εγγυημένη, όπου απαιτείται, ποιότητα υπηρεσίας στα αστικά κέντρα, προκειμένου η Ελλάδα να μην μείνει πίσω από άλλες ευρωπαϊκές χώρες που δεν έχουν τέτοιο περιορισμό.
Η υιοθέτηση διεθνώς αναγνωρισμένων προτύπων ενισχύει τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη του κοινού στο ρυθμιστικό πλαίσιο, οδηγεί την ψηφιακή και οικονομική ανάπτυξη.
Με την εναρμόνιση των ορίων θα περάσουμε στην πλήρη ανάπτυξη των «ώριμων» δικτύων 5G (π.χ αυτόνομα 5G standalone και fixed wireless access δίκτυα) και σε νέες ψηφιακές καινοτομίες που οικοδομούνται πάνω στα δίκτυα αυτά (π.χ. εφαρμογές ΤΝ). Οι καινοτομίες αυτές είναι αποφασιστικής σημασίας, προκειμένου η χώρα να δημιουργήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και να μην περιοριστούμε σε μια μετριότητα στην υλοποίηση των σύγχρονων δικτύων.
Πως επηρεάζεται η αγορά των τηλεπικοινωνιών από την Τεχνητή Νοημοσύνη;
Τεχνολογίες μηχανικής μάθησης και ΤΝ υπάρχουν εδώ και δεκαετίες στις Τηλεπικοινωνίες, δεν είναι κάτι καινούριο.
Όμως, σήμερα η Τεχνητή Νοημοσύνη αφορά σε κάθε πληροφοριακό σύστημα και την αναβάθμισή του καθώς και σε όλους τους τομείς που δραστηριοποιούνται οι πάροχοι κινητών επικοινωνιών, από το σχεδιασμό έως και τη δημιουργία νέων οικοσυστημάτων.
Ταυτόχρονα, υπάρχουν εξελίξεις στις υποδομές των long and short language μοντέλων και νέες υπηρεσίες που «πατάνε» στα μοντέλα αυτά, με νέα πεδία εφαρμογής ευρύτερα στη διαδικασία σχεδιασμού και βελτιστοποίησης της λειτουργίας των δικτύων και σε τομείς που άπτονται της εξυπηρέτησης των πελατών (customer service). Ωστόσο, ανοιχτό ζήτημα παραμένει το πώς θα επηρεάσουν οι νέες υπηρεσίες το σχεδιασμό και τις υπηρεσίες που προκύπτουν από μηχανές αναζήτησης και τη δρομολόγηση υπηρεσιών network as a service (NaaS).
Σήμερα, ξεχωριστή σημασία πρέπει να δοθεί στα δίκτυα επικοινωνιών και συνδεσιμότητας, ως προς την υλοποίηση υπηρεσιών που βασίζονται στη νέα ψηφιακή πραγματικότητα. Δηλαδή, αφενός στη δυνατότητα εξυπηρέτησης της επιπλέον κίνησης σε τοπικό και σε επίπεδο επικράτειας και αφετέρου στη διαχείριση ζητημάτων κυβερνο – ασφάλειας στην ΕΕ.
Συγκεκριμένα αναφέρομαι στην παρακολούθηση κακόβουλων πρακτικών στο Διαδίκτυο για περιορισμό και καταστολή πρακτικών fraud ή άλλων πρακτικών παραπληροφόρησης (misinformation) και διαχείρισης πληροφορίας με κακόβουλο τρόπο.
Τα δίκτυα θα είναι καθοριστικά γιατί η δρομολόγηση της κίνησης που θα προκύψει από τη χρήση λογισμικού ΤΝ θα υλοποιείται πάνω σε αυτά. Και είναι δεδομένο ότι η ζήτηση για Data θα έχει συνεχώς αυξητική τάση, ωστόσο, δεν είναι ακόμη βέβαιο πως οι δικτυακές υποδομές θα μπορέσουν να ικανοποιήσουν αυτή τη ζήτηση.
Ποιες είναι οι προκλήσεις, στην παρούσα συγκυρία για τις ευρωπαϊκές εταιρίες τηλεπικοινωνιών;
Βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή όσον αφορά στις διεθνείς σχέσεις στην οποία η γεωπολιτική προσέγγιση έχει κυριαρχική θέση. Διεθνείς σχέσεις και συμμαχίες μεταξύ των χωρών επανεξετάζονται και παραδοσιακές συμμαχίες δοκιμάζονται.
Στο πρόσφατο συνέδριο του MWC (Mobile World Congress) που πραγματοποιήθηκε και φέτος στη Βαρκελώνη (3-6 Μαρτίου) με βασικό μήνυμα «Putting Europe back in the fast lane», η Τεχνητή Νοημοσύνη βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων ως σημαντική πρόκληση για τους παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και ως απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη των δικτύων στην Ευρώπη.
Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι χρειάζονται την ΤΝ και η Τεχνητή Νοημοσύνη χρειάζεται τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα. Ταυτόχρονα, τοποθετούνται ως solution providers για την ασφάλεια των δεδομένων και σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρώπη οφείλει να ενεργήσει γρήγορα προκειμένου να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της.
Η ανάπτυξη της ΤΝ αποτελεί ευκαιρία προκειμένου η Ευρώπη να πετύχει όχι μόνο την προώθηση της καινοτομίας αλλά και τη βελτιστοποίηση της αποδοτικότητας των δικτύων, την ασφάλεια των δεδομένων και την βέλτιστη εξυπηρέτηση των χρηστών.
Το ψηφιακό μέλλον δε θα μας περιμένει, είναι μια συνεχής κούρσα και η Ευρώπη είναι σημαντικό να οδηγεί αυτήν την κούρσα.
Αναγκαίο είναι να επιταχυνθεί η υλοποίηση του νέου κανονιστικού πλαισίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που περιλαμβάνει το νέο ευρωπαϊκό δίκαιο για τα δεδομένα και τη ρύθμιση των αγορών ευρύτερα, στη λογική των προτάσεων και του οδικού χάρτη που προτείνονται στην έκθεση «Το μέλλον της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης» (Σεπτέμβριος 2024), του πρώην διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι και της αντίστοιχης του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας, Ενρίκο Λέττα («Much more than a market», Απρίλιος 2024).
Απλοποίηση κανονισμών, μείωση του reporting σε ESG θέματα και της γραφειοκρατίας καθώς και μείωση του κόστους αδειοδότησης και της φορολογίας αλλά και ενίσχυση της χρηματοδότησης της καινοτομίας για την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, είναι κρίσιμες παράμετροι για την Ευρώπη του μέλλοντος.
Στο πλαίσιο αυτό, η δική μας βιομηχανία δεν είναι απλά παρατηρητής, απεναντίας αναδεικνύεται σε ένα κομβικό πυλώνα για τη στρατηγική της ΕΕ. Τα σύγχρονα δίκτυα οπτικών ινών και τα δίκτυα και υπηρεσίες 5G που θα προσφέρονται είναι κομμάτι της τεχνολογικής προόδου της Ευρώπης αλλά και της ψηφιακής υποδομής και των πολιτικών ασφάλειας και κυριαρχίας της Ευρώπης.
Επιπλέον, μιλάμε για την ανάγκη διαμόρφωσης μιας ενιαίας Ευρωπαϊκής αγοράς, με λιγότερο κατακερματισμό, λιγότερη γραφειοκρατία κατά 25% ως προς το ρυθμιστικό πλαίσιο των τηλεπικοινωνιών, αναθεώρηση του πλαισίου ραδιοφάσματος και των μηχανισμών χρηματοδότησης για την προώθηση εφαρμογών ΤΝ και τεχνολογίας edge – cloud σε μεγάλη κλίμακα.
Οι Οver The Top (OTT) (δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης, Netflix, YouTube) κ.α.) πιέζουν έμμεσα για περισσότερες επενδύσεις τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους καθώς δημιουργούν την ανάγκη για ολοένα και μεγαλύτερες χωρητικότητες στα δίκτυα. Τι προτείνει ο κλάδος προκειμένου να μετριαστεί η πίεση αυτή;
Η δραστηριοποίηση των Over-The-Top παικτών στην αγορά δημιουργεί ανταγωνιστικές πιέσεις στους παραδοσιακούς παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών και σε αυτό το πλαίσιο η χάραξη μιας ενιαίας προσέγγισης για τη ρύθμιση των ΟΤΤ είναι ζήτημα καίριας σημασίας για τον κλάδο μας.
Η συζήτηση αυτή είναι ευρύτερη και ήδη σε εξέλιξη καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει προτάσεις και πιθανές ρυθμιστικές παρεμβάσεις.
Θα ήθελα να επισημάνω, σε αυτό το σημείο, ότι τα ψηφιακά δεδομένα και η υπεύθυνη διαχείριση τους, δεν αποτελεί μόνο θέμα ανταγωνισμού μεταξύ επιχειρήσεων αλλά έχει αποκτήσει γεωπολιτικό χαρακτήρα.
Είναι ξεκάθαρο ότι η μάχη για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης είναι μια μάχη υπευθυνότητας απέναντι στη νέα γενιά για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και της προπαγάνδας, τη διατήρηση της δημοκρατίας και της ασφάλειας των ευρωπαίων πολιτών – καταναλωτών.
Η Ευρώπη οφείλει να διατηρήσει την ψηφιακή της ανεξαρτησία σε μια μάχη απέναντι σε διαδικτυακούς κολοσσούς κυρίως της άλλης πλευράς του Ατλαντικού, όπου οι αλγόριθμοι και οι πολιτικές των πλατφορμών τους μπορεί να ευνοούν ή να λογοκρίνουν συγκεκριμένες απόψεις. Γι’ αυτό είναι κρίσιμο, η Ευρώπη να βάλει τη δική της σφραγίδα στις υποδομές που θα δημιουργηθούν και στην προστασία των δεδομένων, ώστε αυτά να ανήκουν στο Δίκαιο που διέπει την ΕΕ και την ξεχωρίζει από τον υπόλοιπο κόσμο.
