Δημοσιεύθηκε στις : [ 14-04-2025 ]
Κατηγορία: Φορολογία Εισοδήματος
Άρθρα
Φορολογική αντιμετώπιση δαπάνης ρουχισμού ελευθέρων επαγγελματιών
Μία απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ Αθήνας 4503/2021) ήρθε να ταράξει τα νερά, αναγνωρίζοντας ως παραγωγικές (εκπεστέες) τις δαπάνες ένδυσης των δικηγόρων με το σκεπτικό ότι η άσκηση του επαγγέλματος αυτού απαιτεί ένα συγκεκριμένο dress code. Φυσικά, αυτό αφορά και πλήθος άλλων επαγγελμάτων, με το τοπίο να παραμένει θολό για ορισμένες περιπτώσεις.
Με βάση τα άρθρα 22 και 23 ΚΦΕ ορίζεται ο τρόπος έκπτωσης των δαπανών των επιχειρήσεων. Ο νόμος 4172/2013 (ΚΦΕ) ήρθε να αντικαταστήσει τον ν. 2238/1994 και συγκεκριμένα στα άρθρα 22 και 23 λιτά αναφέρει ότι όλες οι παραγωγικές δαπάνες εκπίπτουν και στο άρθρο 23 περιοριστικά αναφέρεται ποιες δεν εκπίπτουν. Όμως, αφενός οι ελεγκτές και αφετέρου η ΔΕΔ βαδίζουν στα χνάρια της πολυνομίας του προηγούμενου ΚΦΕ και συγκεκριμένα του άρθρου 31 (εκατοντάδες σελίδες για το ποιες δαπάνες εκπίπτουν με βάση εγκυκλίους και αποφάσεις δικαστηρίων), με χαρακτηριστικότερες την εγκύκλιο ΠΟΛ.1005/2005 και ΠΟΛ.1036/2006.
Πιο συγκεκριμένα, οι δαπάνες που πραγματοποιούνται πρέπει να εξυπηρετούν τους σκοπούς της επιχείρησης και για να είναι εκπιπτόμενες από το εισόδημα πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις των άρθρων 22 και 23 του ΚΦΕ:
α) πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της, συμπεριλαμβανομένων και δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
β) αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση.
γ) εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά.
Ερμηνεύοντας τα άρθρα 22 και 23 του ΚΦΕ, η απόφαση της ΔΕΔ (4503/2021) έκρινε ότι οι δαπάνες ένδυσης, που ανάγονται στην άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του προσφεύγοντος (δικηγόρου) και αφορούν δαπάνες αγοράς κοστουμιών, υποκαμίσων, υποδημάτων καθώς και δαπάνες καθαρισμού τους, πρέπει να εκπέσουν από τα ακαθάριστα έσοδα αυτής, καθώς αφορούν αποκλειστικά την άσκηση του επαγγέλματος του δικηγόρου, το οποίο εκ φύσεως απαιτεί συγκεκριμένη ενδυματολογική πειθαρχία και ως εκ τούτου, επιβάλλει έναν αυστηρά καθορισμένο κώδικα ενδυμασίας (dress code). Φυσικά, ανάλογο dress code έχουν και πλήθος ελευθέρων επαγγελματιών (λογιστές, ασφαλιστές κ.ά.).
Σε συνέχεια της απόφασης αυτής εκδόθηκε και η υπ’ αριθ. 1263/2024 απόφαση της ΔΕΔ, δια της οποίας τέθηκε ζήτημα τεκμηρίωσης της δαπάνης ένδυσης, ώστε να διαχωριστεί από την απλή προσωπική-καταναλωτική δαπάνη και να αναγνωριστεί ως επαγγελματική και άρα παραγωγική.
Χωρίς αμφισβήτηση εκπίπτουν οι δαπάνες που καταβάλλονται για αγορά ενδυμάτων που εξασφαλίζουν την ασφάλεια και υγιεινή εκτέλεσης της εργασίας (π.χ. σε χημικούς, εργαζομένους σε βιομηχανίες, νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό κλινικών, ιατρείων, εργαστηρίων, αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής) καθώς και για το προσωπικό ξενοδοχείων, εστιατορίων που η ενδυμασία τους εξυπηρετεί την ομοιόμορφη εμφάνιση (βλ. ΠΟΛ.1016/2005 [υπό τον προϊσχύοντα ΚΦΕ] «Τέλος, με τις διατάξεις της νέας περίπτωσης Ρ’ αναγνωρίζονται, ως εκπεστέα δαπάνη από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, τα ποσά που καταβάλλουν αυτές για την αγορά ειδικής ενδυμασίας του προσωπικού τους, η οποία επιβάλλεται για λόγους υγιεινής ή ασφάλειας, ως απαραίτητη κατά την εκτέλεση των εργασιών τους. Περιπτώσεις δαπανών που εμπίπτουν στην περίπτωση αυτή είναι για παράδειγμα η αγορά ειδικής ενδυμασίας για τους χημικούς ή παρασκευαστές που εργάζονται σε βιομηχανίες, για το νοσηλευτικό προσωπικό κλινικών, για το προσωπικό εργαστηρίων αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής, για όλο το προσωπικό των ξενοδοχείων κλπ. Αντίθετα, δαπάνες αγοράς ειδικής ενδυμασίας που πραγματοποιούνται για λόγους αισθητικής, όπως συμβαίνει για παράδειγμα με το προσωπικό ορισμένων τραπεζών, δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα, καθόσον η αγορά των ομοιόμορφων αυτών στολών δεν εξυπηρετεί λόγους υγιεινής ή ασφάλειας»).
Αντίθετα, δεν θεωρούνται παραγωγικές και δεν εκπίπτουν φορολογικά οι δαπάνες που γίνονται για λόγους αισθητικής και όχι για την εξυπηρέτηση αναγκών της άσκησης ενός επαγγέλματος.
Τέλος, ως προς το ΦΠΑ, θεωρούμε πως με βάση το άρθρο 35 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 5144/2024), εφόσον η δαπάνη ενδυμασίας αναγνωρίζεται προς έκπτωση, το ίδιο θα πρέπει να ισχύει και για τον αναλογούντα ΦΠΑ.
Οι προαναφερθείσες αποφάσεις άνοιξαν νέο χορό αντιπαραθέσεων μεταξύ των φορολογουμένων και των φορολογικών αρχών (ΚΕΜΕΦ, ΕΛΚΕ, ΔΟΥ, ΥΕΔΔΕ, ΣΔΟΕ) και οι ελεγκτές καλούνται να αποφασίσουν εάν μία τσάντα η οποία χαρακτηρίζεται ως χαρτοφύλακας και μάλιστα γνωστής πολυτελούς μάρκας εκπίπτει ως παραγωγική δαπάνη ή θεωρείται ως καταναλωτικό αγαθό προσωπικής χρήσης.
Από αυτό το μικρό παράδειγμα καταλαβαίνουμε ότι είναι θολό το πού μπορεί να μπει το όριο για το εν λόγω ζήτημα, γι’ αυτό πιστεύουμε ότι θα ήταν σκόπιμο να δοθούν περισσότερες διευκρινίσεις επί του θέματος από την Φορολογική Διοίκηση.
*Ο Γιώργος Δαλιάνης είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Artion Α.Ε. & ιδρυτής του Ομίλου Artion, Οικονομολόγος Φοροτεχνικός.
**Η Νίκη Χατζοπούλου είναι Δικηγόρος Παρ’Αρείω Πάγω LL.M. & Διαμεσολαβήτρια, συνεργάτης της Artion A.E.
***Η Aλεξάνδρα Δαλιάνη είναι Ασκούμενη Δικηγόρος.
Το ανωτέρω κείμενο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τις εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Η υπηρεσία ή η ενέργεια που ζητήσατε, είναι διαθέσιμη μόνο στα εγγεγραμμένα μέλη του κόμβου με πρόσβαση στη συνδρομητική υπηρεσία «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων».
Εάν δεν έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να εγγραφείτε σαν μέλος, μπορείτε να επιλέξετε πάνω δεξιά την επιλογή «Εγγραφή».
Αν είστε εγγεγραμμένο μέλος, έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση στις συνδρομητικές υπηρεσίες πατήστε εδώ.
Δείτε τις λοιπές συνδρομητικές υπηρεσίες και τα προϊόντα του κόμβου:
► «Επίλυσις» (υπηρεσία απάντησης προσωπικών ερωτημάτων)
► «Webinars» (υπηρεσία παρακολούθησης διαδικτυακών σεμιναρίων)
► «Full pack» (όλες οι υπηρεσίες «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων», «Επίλυσις» και «Webinars» σ’ ένα οικονομικό «πακέτο»)
► Εφαρμογές «Cloud CRM & myData», «Ψηφιακό ωράριο», «Express ισολογισμός».
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας σ’ έναν από τους παρακάτω τηλεφωνικούς αριθμούς:
210 67 73 722, 210 82 23 705, 216 70 02 616, 216 70 02 617 και 216 70 02 618
Η υπηρεσία ή η ενέργεια που ζητήσατε, είναι διαθέσιμη μόνο στα εγγεγραμμένα μέλη του κόμβου με πρόσβαση στη συνδρομητική υπηρεσία «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων».
Εάν δεν έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να εγγραφείτε σαν μέλος, μπορείτε να επιλέξετε πάνω δεξιά την επιλογή «Εγγραφή».
Αν είστε εγγεγραμμένο μέλος, έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση στις συνδρομητικές υπηρεσίες πατήστε εδώ.
Δείτε τις λοιπές συνδρομητικές υπηρεσίες και τα προϊόντα του κόμβου:
► «Επίλυσις» (υπηρεσία απάντησης προσωπικών ερωτημάτων)
► «Webinars» (υπηρεσία παρακολούθησης διαδικτυακών σεμιναρίων)
► «Full pack» (όλες οι υπηρεσίες «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων», «Επίλυσις» και «Webinars» σ’ ένα οικονομικό «πακέτο»)
► Εφαρμογές «Cloud CRM & myData», «Ψηφιακό ωράριο», «Express ισολογισμός».
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας σ’ έναν από τους παρακάτω τηλεφωνικούς αριθμούς:
210 67 73 722, 210 82 23 705, 216 70 02 616, 216 70 02 617 και 216 70 02 618
Η υπηρεσία ή η ενέργεια που ζητήσατε, είναι διαθέσιμη μόνο στα εγγεγραμμένα μέλη του κόμβου με πρόσβαση στη συνδρομητική υπηρεσία «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων».
Εάν δεν έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να εγγραφείτε σαν μέλος, μπορείτε να επιλέξετε πάνω δεξιά την επιλογή «Εγγραφή».
Αν είστε εγγεγραμμένο μέλος, έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση στις συνδρομητικές υπηρεσίες πατήστε εδώ.
Δείτε τις λοιπές συνδρομητικές υπηρεσίες και τα προϊόντα του κόμβου:
► «Επίλυσις» (υπηρεσία απάντησης προσωπικών ερωτημάτων)
► «Webinars» (υπηρεσία παρακολούθησης διαδικτυακών σεμιναρίων)
► «Full pack» (όλες οι υπηρεσίες «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων», «Επίλυσις» και «Webinars» σ’ ένα οικονομικό «πακέτο»)
► Εφαρμογές «Cloud CRM & myData», «Ψηφιακό ωράριο», «Express ισολογισμός».
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας σ’ έναν από τους παρακάτω τηλεφωνικούς αριθμούς:
210 67 73 722, 210 82 23 705, 216 70 02 616, 216 70 02 617 και 216 70 02 618
Προσωπικές σημειώσεις για αυτή την απόφαση
Η υπηρεσία ή η ενέργεια που ζητήσατε, είναι διαθέσιμη μόνο στα εγγεγραμμένα μέλη του κόμβου με πρόσβαση στη συνδρομητική υπηρεσία «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων».
Εάν δεν έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να εγγραφείτε σαν μέλος, μπορείτε να επιλέξετε πάνω δεξιά την επιλογή «Εγγραφή».
Αν είστε εγγεγραμμένο μέλος, έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση στις συνδρομητικές υπηρεσίες πατήστε εδώ.
Δείτε τις λοιπές συνδρομητικές υπηρεσίες και τα προϊόντα του κόμβου:
► «Επίλυσις» (υπηρεσία απάντησης προσωπικών ερωτημάτων)
► «Webinars» (υπηρεσία παρακολούθησης διαδικτυακών σεμιναρίων)
► «Full pack» (όλες οι υπηρεσίες «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων», «Επίλυσις» και «Webinars» σ’ ένα οικονομικό «πακέτο»)
► Εφαρμογές «Cloud CRM & myData», «Ψηφιακό ωράριο», «Express ισολογισμός».
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας σ’ έναν από τους παρακάτω τηλεφωνικούς αριθμούς:
210 67 73 722, 210 82 23 705, 216 70 02 616, 216 70 02 617 και 216 70 02 618
Πρόσφατες αποφάσεις στην κατηγορία
Η υπηρεσία ή η ενέργεια που ζητήσατε, είναι διαθέσιμη μόνο στα εγγεγραμμένα μέλη του κόμβου με πρόσβαση στη συνδρομητική υπηρεσία «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων».
Εάν δεν έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να εγγραφείτε σαν μέλος, μπορείτε να επιλέξετε πάνω δεξιά την επιλογή «Εγγραφή».
Αν είστε εγγεγραμμένο μέλος, έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση στις συνδρομητικές υπηρεσίες πατήστε εδώ.
Δείτε τις λοιπές συνδρομητικές υπηρεσίες και τα προϊόντα του κόμβου:
► «Επίλυσις» (υπηρεσία απάντησης προσωπικών ερωτημάτων)
► «Webinars» (υπηρεσία παρακολούθησης διαδικτυακών σεμιναρίων)
► «Full pack» (όλες οι υπηρεσίες «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων», «Επίλυσις» και «Webinars» σ’ ένα οικονομικό «πακέτο»)
► Εφαρμογές «Cloud CRM & myData», «Ψηφιακό ωράριο», «Express ισολογισμός».
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας σ’ έναν από τους παρακάτω τηλεφωνικούς αριθμούς:
210 67 73 722, 210 82 23 705, 216 70 02 616, 216 70 02 617 και 216 70 02 618
Η υπηρεσία ή η ενέργεια που ζητήσατε, είναι διαθέσιμη μόνο στα εγγεγραμμένα μέλη του κόμβου με πρόσβαση στη συνδρομητική υπηρεσία «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων».
Εάν δεν έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να εγγραφείτε σαν μέλος, μπορείτε να επιλέξετε πάνω δεξιά την επιλογή «Εγγραφή».
Αν είστε εγγεγραμμένο μέλος, έχετε κάνει είσοδο (login) στον κόμβο και θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση στις συνδρομητικές υπηρεσίες πατήστε εδώ.
Δείτε τις λοιπές συνδρομητικές υπηρεσίες και τα προϊόντα του κόμβου:
► «Επίλυσις» (υπηρεσία απάντησης προσωπικών ερωτημάτων)
► «Webinars» (υπηρεσία παρακολούθησης διαδικτυακών σεμιναρίων)
► «Full pack» (όλες οι υπηρεσίες «Αρχείο Νόμων και Αποφάσεων», «Επίλυσις» και «Webinars» σ’ ένα οικονομικό «πακέτο»)
► Εφαρμογές «Cloud CRM & myData», «Ψηφιακό ωράριο», «Express ισολογισμός».
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας σ’ έναν από τους παρακάτω τηλεφωνικούς αριθμούς:
210 67 73 722, 210 82 23 705, 216 70 02 616, 216 70 02 617 και 216 70 02 618