Η σοκαριστική επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπστον Λευκό Οίκο ενθουσίασε τα δεκάδες εκατομμύρια των υποστηρικτών του στις ΗΠΑ, αλλά άφησε άναυδους την υπόλοιπη χώρα και μεγάλο μέρος του κόσμου που παρακολουθεί έντρομος.
Λίγοι θα μπορούσαν να φανταστούν ένα τέτοιο σενάριο όταν ο Τραμπ εγκατέλειψε το αξίωμά του ατιμασμένος τον Ιανουάριο του 2021, στον απόηχο της επίθεσης στο Καπιτώλιο της Ουάσινγκτον και αντιμετωπίζοντας έναν μακρύ κατάλογο νομικών δοκιμασιών.
Αλλά η εκστρατεία του κέρδισε πίσω το Οβάλ Γραφείο. Ήταν ενδεχομένως μια από τις πιο ακραίες εκστρατείες στην πρόσφατη ιστορία, που στιγματίστηκε από ρατσιστική γλώσσα, βίαιη ρητορική και μια βαθιά αίσθηση παραπόνων.
Αλλά βρήκε απήχηση σε αρκετούς ανθρώπους στην Αμερική για να χαράξει μια δεύτερη θητεία του Τραμπ και να οδηγήσει τις ΗΠΑ σε ανεξερεύνητο πολιτικό έδαφος.
Η προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ σε 10 στιγμές
Ακολουθούν ορισμένες σημαντικές στιγμές, θέματα και γεγονότα από την προεκλογική εκστρατεία:
- Ένα χαμηλής ενέργειας ξεκίνημα: Όταν ο Τραμπ ξεκίνησε την προεκλογική του εκστρατεία από το θέρετρο Mar-a-Lago στη Φλόριντα εξέπληξε πολλούς με τη χαμηλών τόνων διάθεσή του – και σίγουρα δεν προμήνυε πλήρως την οργή και τη δυσαρέσκεια που θα την καθόριζαν κατά την εξέλιξη της εκστρατείας. Η ομιλία και η συμπεριφορά του Τραμπ ήταν χαμηλής ενέργειας. «Ο Τραμπ έχει κάνει αυτό το κόλπο τόσες πολλές φορές στο παρελθόν που φάνηκε να βαριέται τα λόγια του», σημείωσε το Axios.
- Η μετανάστευση (και ο ρατσισμός) έγινε το κεντρικό θέμα: Συνεχίζοντας από τα θέματα της προεδρίας του, η εκστρατεία του Τραμπ έκανε τη μετανάστευση και τα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό κεντρικό άξονα της εκστρατείας του. Χρησιμοποιώντας ρατσιστική και βίαιη γλώσσα, ο ίδιος και οι αντικαταστάτες του περιέγραψαν την Αμερική ως ένα έθνος που δέχεται επίθεση από βίαιους μετανάστες, χρησιμοποιώντας συχνά τη γλώσσα του πολέμου και των συγκρούσεων και χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους την πραγματικότητα. Αυτό ίσχυε ιδιαίτερα όταν ο Τραμπ και άλλοι φούντωσαν αβάσιμες φήμες ότι (νόμιμοι) Αϊτινοί μετανάστες στο Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο σκότωναν τα κατοικίδια των γειτόνων τους για να τα φάνε. Τα ψέματα πυροδότησαν μια κρίση πολιτών στην πόλη. Αλλά αντί να υποχωρήσει, η εκστρατεία του Τραμπ τα διπλασίασε.
- Απόπειρες δολοφονίας και μια εμβληματική φωτογραφία: Ήταν ο εφιάλτης που πολλοί φοβόντουσαν στον νευραλγικό διαγωνισμό της Αμερικής. Ένας μοναχικός ένοπλος πυροβόλησε εναντίον του Τραμπ σε μια συγκέντρωση στην Πενσυλβάνια. Μια σφαίρα άγγιξε το αυτί του Τραμπ και ο επίδοξος δολοφόνος φαινόταν να ταιριάζει στο προφίλ ενός μαζικού δράστη και όχι ενός δολοφόνου με πολιτικά κίνητρα. Όμως η στιγμή έδωσε μια εμβληματική εικόνα του Τραμπ, αιμόφυρτου αλλά αλύγιστου, να υψώνει τις γροθιές του στο αυτί και να προτρέπει τους υποστηρικτές του να «πολεμήσουν!». Αργότερα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, μόνο οι ικανότητες ενός πράκτορα της Μυστικής Υπηρεσίας με αετίσιο μάτι απέτρεψαν έναν δεύτερο ένοπλο – προφανώς παθιασμένο με τον πόλεμο στην Ουκρανία – από το να στήσει ενέδρα στον Τραμπ στο γήπεδο γκολφ του στη Φλόριντα. Η βία είχε έρθει στην προεκλογική εκστρατεία.
- Συγκέντρωση στη Νέα Υόρκη με ναζιστικό απόηχο, καθώς η συζήτηση για τον φασισμό αναδύεται στην κούρσα: Η απόφαση της εκστρατείας του Τραμπ να διοργανώσει μια συγκέντρωση στο Madison Square Garden – στην καρδιά του δημοκρατικού Μανχάταν και στον τόπο μιας διαβόητης ναζιστικής συγκέντρωσης κατά την προετοιμασία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου – έμοιαζε με ένα εσκεμμένο τρολάρισμα της φιλελεύθερης Αμερικής. Αυτό έγινε ιδιαίτερα σαφές όταν ο ένας ομιλητής μετά τον άλλον χρησιμοποιούσαν ρατσιστικές εκφράσεις με στόχο τους μαύρους Αμερικανούς, τους μετανάστες, τους Λατίνους και την ίδια τη Χάρις. Η μία χυδαία προσβολή που χτύπησε τόσο σκληρά που ακόμη και η εκστρατεία του Τραμπ προσπάθησε να κάνει πίσω, ήταν από τον κωμικό Τόνι Χίντσκλιφ, ο οποίος αποκάλεσε το Πουέρτο Ρίκο «ένα πλωτό νησί σκουπιδιών». Η συγκέντρωση έγινε επίσης την ώρα που η λέξη «φασισμός» μπήκε πλήρως στην κούρσα ως περιγραφή αυτού που εκπροσωπεί ο Τραμπ και η εκστρατεία του.
- Άρνηση για ντιμπέιτ μετά την ήττα από την Χάρις: Ο Τραμπ έχασε ξεκάθαρα το ντιμπέιτ με την Χάρις. Η πρώην εισαγγελέας τον ώθησε να χάσει την ψυχραιμία του και να αρχίσει να παραληρεί – κάτι που οι βοηθοί του ήθελαν να αποφύγουν και που η απαίσια εμφάνιση του Τζο Μπάιντεν στο ντιμπέιτ του επέτρεψε στον Τραμπ να το ελέγξει. Αλλά η Χάρις δεν ήταν ο Μπάιντεν. «Θα δείτε κατά τη διάρκεια των συγκεντρώσεών του, θα μιλήσει για φανταστικούς χαρακτήρες όπως ο Χάνιμπαλ Λέκτερ, θα μιλήσει για «τους ανεμόμυλους που προκαλούν καρκίνο»», ξεσπάθωσε η Χάρις. «Και αυτό που θα παρατηρήσετε επίσης είναι ότι ο κόσμος αρχίζει να φεύγει νωρίς από τις συγκεντρώσεις του από εξάντληση και πλήξη». Δεν είναι περίεργο που ο Τραμπ αρνήθηκε μια δεύτερη προσπάθεια, παρά τις επανειλημμένες συζητήσεις του ότι θα κερδίσει τον αγώνα. Ήταν μια διεκδίκηση της νίκης της βραδιάς, στην οποία μόνο ο Τραμπ και λίγοι αληθινοί πιστοί θα μπορούσαν να επιμείνουν. Η απόρριψη ενός δεύτερου ντιμπέιτ ήταν η σωστή κίνηση.
- Μια ομιλία στο συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων που αρνήθηκε να πάει για εθνική ενότητα: Όταν ο Τραμπ ανέβηκε στη σκηνή του εθνικού συνεδρίου των Ρεπουμπλικάνων ήταν στον απόηχο της απόπειρας δολοφονίας του. Η στιγμή κινητοποίησε το κόμμα σε μια αξιοσημείωτη επίδειξη πάθους και ενότητας και εδραίωσε τη σταθερή επιρροή του Τραμπ στο κόμμα. Αλλά η ομιλία θεωρήθηκε επίσης ως μια στιγμή για τον Τραμπ να εμφανιστεί και ως μια φιγούρα που προσπαθεί να ενώσει το έθνος απέναντι σε μια τέτοια βία. Ξεκίνησε δυναμικά, μιλώντας για τη στιγμή που δέχεται πυρά. Αλλά δεν κράτησε πολύ. Ο Τραμπ παρέκκλινε στο γνωστό μοτίβο του παράπονου, της καταγγελίας, της παραπληροφόρησης και της ζοφερής άποψης για την κατάσταση του έθνους. Σχετικά με τους μετανάστες είπε: «Ο Τραμπ δεν έχει καμία σχέση με τους μετανάστες: «[Έρχονται] από τις φυλακές, έρχονται από τις φυλακές, έρχονται από τα ψυχιατρεία και τα άσυλα των τρελών».
- Το «φλερτ» με τους άνδρες γίνεται θέμα: Μια από τις θεμελιώδεις θεωρίες της εκστρατείας του Τραμπ κατά τις τελευταίες εβδομάδες της ήταν ότι χρειαζόταν άνδρες για να τον ψηφίσουν σε μεγάλους αριθμούς. Η πολιτική επιχείρηση του Τραμπ επεδίωκε να ενεργοποιήσει με χειρουργική ακρίβεια τους άνδρες ψηφοφόρους χαμηλής έως μέσης προτίμησης, ιδίως τους νέους άνδρες. Έκλεισαν εμφανίσεις σε podcasts της «ανδρόσφαιρας» όπως ο Theo Von, ο Lex Fridman, ο Logan Paul και οι Nelk Boys. Μία από τις μεγαλύτερες συνεντεύξεις στα μέσα ενημέρωσης του εκλογικού κύκλου 2024 στις ΗΠΑ ήταν το podcast του Joe Rogan – το οποίο παρακολουθούσαν εκατομμύρια εκστασιασμένοι ακροατές. Ο Τραμπ πέρασε τρεις ώρες με τον Rogan σε μια αφηρημένη συζήτηση που αναφέρθηκε στα πάντα, από την επιθυμία του να γίνει «ψυχολόγος φάλαινας», μέχρι την αντικατάσταση του φόρου εισοδήματος με δασμούς και τον έπαινο για τον στρατηγό της Συνομοσπονδίας Robert E Lee ως «ιδιοφυΐα». Επιθετικά προωθήθηκαν επίσης οι υποστηρίξεις από αρσενικές διασημότητες όπως ο πασαδόρος των Green Bay Packers Μπρετ Φαβρ, οι πρώην Pittsburgh Steelers Αντόνιο Μπράουν και Λε’Βεόν Μπελ και ο πυγμάχος Τζέικ Πολ. Έθεσε σε έντονη προβολή το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων στην πολιτική των ΗΠΑ, καθώς η Χάρις επεδίωξε την υποστήριξη των γυναικών, ιδίως εκείνων που εξοργίστηκαν από την απώλεια των δικαιωμάτων στην άμβλωση.
- Ο JD Vance ανακάμπτει για να αναδειχθεί σε επίδοξο διάδοχο: Ο μήνας του μέλιτος του JD Vance ως υποψήφιος αντιπρόεδρος του Trump δεν κράτησε πολύ. Ο γερουσιαστής του Οχάιο και συγγραφέας του βιβλίου Hillbilly Elegy -μια ωδή σε μια δύσκολη παιδική ηλικία στα Απαλάχια- έγινε γρήγορα στόχος επιθέσεων και αστείων, αφού οι προεκλογικές του εμφανίσεις ανέδειξαν την εμφανή κοινωνική του ανησυχία και την τάση του να λέει περίεργα πράγματα, όπως ο ισχυρισμός ότι οι Δημοκρατικοί θεωρούσαν το αναψυκτικό Mountain Dew «ρατσιστικό». Στο προσκήνιο ήρθαν επίσης οι πολιτικά ακραίες απόψεις του για την άμβλωση και άλλα κοινωνικά ζητήματα. Όταν ο Vance αντιμετώπισε τον Tim Walz στο ντιμπέιτ των αντιπροέδρων, οι προσδοκίες ήταν χαμηλές, αλλά ο Vance εξέπληξε τους πάντες. Πραγματοποίησε μια σίγουρη, ομαλή εμφάνιση που διέσωσε τη φήμη του στην προεκλογική εκστρατεία και ξαφνικά πυροδότησε συζητήσεις για τον Vance 2028.
- Ο Elon Musk μπαίνει στην πολιτική ως κρίσιμος σύμμαχος του Trump: Ο Elon Musk, ο μεγιστάνας της τεχνολογίας και πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, έχει αναδειχθεί σε τεράστια δύναμη στις αμερικανικές εκλογές. Ως ιδιοκτήτης της εταιρείας μέσων κοινωνικής δικτύωσης X -πρώην γνωστή ως Twitter- αυτό ήταν πάντα πιθανό να συμβεί. Αλλά κανείς δεν περίμενε πραγματικά ότι ο Μασκ θα ορμούσε τόσο ολοκληρωτικά στην αγκαλιά του Τραμπ, κάνοντας εκστρατεία γι’ αυτόν στην Πενσυλβάνια, επαναλαμβάνοντας συνεχώς τα σημεία συζήτησης και τις θεωρίες συνωμοσίας του και ρίχνοντας εκατομμύρια δολάρια για να στήσει το δικό του παιχνίδι υποστήριξης του πρώην προέδρου σε πολιτείες-κλειδιά.
- Ο Τραμπ ο αρνητής των εκλογών: Ο Τραμπ – προς απογοήτευση ορισμένων στο κόμμα του – δεν σταμάτησε ποτέ να μιλάει για τις εκλογές του 2020, συνεχίζοντας να αρνείται τη νίκη του Τζο Μπάιντεν παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμία πραγματική βάση για την πεποίθηση αυτή. Πρότεινε ακόμη και στα τέλη της προεκλογικής εκστρατείας ότι δεν έπρεπε ποτέ να είχε εγκαταλείψει τον Λευκό Οίκο. Όλα αυτά αποτέλεσαν μέρος μιας στρατηγικής για να υπονομεύσει την πίστη των υποστηρικτών του στη δικαιοσύνη της αναμέτρησης του 2024. Για τον Τραμπ ήταν αδιανόητο να χάσει, οπότε έπρεπε να αρνηθεί εκ των προτέρων ακόμη και την ιδέα μιας νίκης της Χάρις. Η ζημία που προκάλεσαν τέτοιες ενέργειες στην ευρύτερη πίστη στους πολιτικούς θεσμούς της Αμερικής είναι πιθανότατα τεράστια και θα πρέπει να μελετηθεί από τους ιστορικούς.
Με πληροφορίες από Guardian