Συνέντευξη στη Νατάσα Στασινού
[email protected] 

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εξακολουθεί να ρίχνει βαριά τη σκιά της σε όλη την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, βάζοντας στον «πάγο» περιφερειακά project και πρωτοβουλίες συνεργασίας. Σε αυτό το περιβάλλον η αποστολή του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου, που φέτος κλίνει 30 χρόνια ζωής, γίνεται ακόμη πιο σημαντική. Ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού, Λαζάρ Κομανέσκου, μιλώντας στη Ναυτεμπορική, έκανε λόγο για καταστροφικές οικονομικές συνέπειες στις χώρες της περιοχής και εξέφρασε την ελπίδα να επικρατήσει σύντομα η διπλωματία. 

Ο κ. Κομανέσκου, ο οποίος βρίσκεται στη χώρα μας για το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, αναφέρεται  στις προκλήσεις για τις θαλάσσιες μεταφορές, τον κίνδυνο για μία παγκόσμια επισιτιστική κρίση και υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεργασία και κοινές απαντήσεις στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. 

Όσον αφορά στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, ξεκαθαρίζει πως αυτή δεν θα πρέπει να έχει ως θύμα της τους πράσινους στόχους. Οι σημερινές εκρηκτικές τιμές ενέργειας, όπως λέει, καταδεικνύουν ότι δεν θα πρέπει να στηριζόμαστε μόνο στα ορυκτά καύσιμα, αλλά οφείλουμε να επενδύσουμε περισσότερα στις ανανεώσιμες πηγές. Στόχος του οργανισμού είναι η προώθηση σημαντικών project πράσινης ενέργειας στην περιοχή.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:  

Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου (BSEC) ιδρύθηκε ως μοντέλο πολυμερούς συνεργασίας. Σήμερα δύο μέλη του είναι σε πόλεμο. Πώς επηρεάζει αυτό τους στόχους του;

Πράγματι ο BSEC είναι ένας περιφερειακός οικονομικός οργανισμός που καθόλη τη διάρκεια της ύπαρξής του παλεύει να στηρίξει την οικονομική συνεργασία και να συμβάλλει στην ανάπτυξη των κρατών – μελών της, με στόχο την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή. Έχουν επιτευχθεί πολλά για τα οποία αισθανόμαστε υπερήφανοι. Δεν ζούμε όμως σε μία «φούσκα». Δεν θα ήταν δυνατόν να μην επηρεαστούμε από τον πόλεμο. Πολλές σημαντικές συναντήσεις χρειάστηκε να αναβληθούν, πολλά projects και προγράμματα μπαίνουν προς το παρόν στον πάγο. Ειλικρινής μας επιθυμία είναι να επικρατήσουν ο διάλογος και η διπλωματία και να βρεθεί λύση, πλήρως συμβατή με το διεθνές δίκαιο, μέσω ειλικρινών διαπραγματεύσεων ώστε να επιστρέψουμε σε ένα περιβάλλον εποικοδομητικής οικονομικής συμμετοχής για όλα τα κράτη μέλη και τους ανθρώπους της περιοχής. Αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό γιατί το 2022 σηματοδοτεί την 30η Επέτειο του BSEC  και έχει προγραμματιστεί μία ειδική Σύνοδος για τα τέλη του Ιουνίου. Ελπίζουμε οι συνθήκες τότε να είναι τέτοιες που να πραγματοποιηθεί η Σύνοδος κατά τον πιο κατάλληλο τρόπο.

 Η Ρωσία έχει μπλοκάρει τα ουκρανικά λιμάνια. Πόσο σοβαρές θα είναι οι επιπτώσεις για το σύνολο της περιοχής;

Η βασική πύλη της Ουκρανίας στον κόσμο είναι η Μαύρη Θάλασσα. Ένα σημαντικό ποσοστό των εξαγωγών της χώρας διανέμεται μέσω του θαλάσσιου εμπορίου, ενώ συνολικά η περιοχή επηρεάζεται σοβαρά από το κλείσιμο αυτών των λιμανιών. Ο αποκλεισμός θαλάσσιων διαδρόμων αναγκάζει εταιρείες logistics να αναστείλουν τις υπηρεσίες τους, καθώς κινδυνεύουν να βρεθούν εν μέσω πυρών. Πολλά εμπορικά πλοία είναι παγιδευμένα σε αυτά τα λιμάνια. Ακόμη μία σοβαρή απειλή για τα πλοία είναι οι πλωτές νάρκες, που καθιστούν την πλοήγηση στη Μαύρη Θάλασσα πολύ επικίνδυνη. Αν και το πιο σημαντικό είναι να βάλουμε τέλος στις απώλειες των ανθρώπινων ζωών και στην ανθρωπιστική καταστροφή, στην οποία γινόμαστε μάρτυρες, οι καταστροφικές οικονομικές συνέπειες για όλα τα μέλη μας είναι ακόμη ένας λόγος για να υπάρξει μία συμφωνία το ταχύτερο δυνατό.

Εκφράζονται φόβοι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία πυροδοτεί τη χειρότερη επισιτιστική κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τι πρωτοβουλίες αναλαμβάνει ο BSEC για την αντιμετώπιση της κατάστασης;

Υπήρχαν ήδη ανησυχίες για μία παγκόσμια επισιτιστική κρίση εξαιτίας της πανδημίας της Covid -19 και ο πόλεμος στην Ουκρανία δυστυχώς επιδείνωσε την κατάσταση. Πολλές χώρες, όχι μόνο αυτές στην περιοχή της BSEC, στηρίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές σιτηρών από Ρωσία και Ουκρανία. Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην περιοχή προκαλεί σοβαρό έλλειμμα στην προσφορά βασικά ειδών διατροφής για τα επόμενα χρόνια.

Το ζήτημα της επισιτιστικής επάρκειας εξετάζεται στην BSEC εδώ και χρόνια στο πλαίσιο της Ομάδας Εργασίας για τον Αγροτικό Τομέα. Έχει σχεδιαστεί ένα σχέδιο δράσης, που ενημερώνεται κάθε δύο χρόνια σε συνεργασία με τη χώρα που έχει κάθε φορά τον συντονισμό της Ομάδας Εργασίας. Στόχος είναι η ενίσχυση της συνεργασίας των μελών του Οργανισμού στην προώθηση βιώσιμων συστημάτων διατροφής, μέσω της ανάπτυξης κοινών περιφερειακών προγραμμάτων. Ο BSEC επίσης συνεργάζεται ενεργά με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ.

Η ενεργειακή κρίση είναι ακόμη μία μεγάλη πρόκληση. Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι σημερινές εκρηκτικές τιμές; Υπάρχει κίνδυνος να θυσιαστούν οι πράσινοι στόχοι;

Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι δύο μεγάλοι εξαγωγείς ενέργειας. Ο πόλεμος έχει ωθήσει στα ύψη τις τιμές, ύστερα από μία περίοδο χαμηλής κατανάλωσης λόγω της πανδημίας. Αυτό καταδεικνύει για ακόμη μία φορά ότι δεν θα πρέπει να στηριζόμαστε μόνο στις ορυκτές ενεργειακές πηγές, αλλά θα πρέπει να επενδύσουμε στις ανανεώσιμες, όπως η αιολική, η υδροηλεκτρική, η βιομάζα κτλ. Αυτό θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε και την κλιματική αλλαγή. Ο πόλεμος δεν θα πρέπει να μας κάνει να αποκλίνουμε από τους πράσινους στόχους, που θα πρέπει να είναι κοινοί για όλες τις χώρες και όχι μόνο για τα μέλη του BSEC.

H Ομάδα Εργασίας για την Ενέργεια του οργανισμού εστιάζουν σε κοινές προσεγγίσεις και project με στόχο την αύξηση της ενεργειακής επάρκειας, τη διασυνδεσιμότητα και την περαιτέρω διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και διαδρόμων. Έχει συσταθεί επίσης μία Task Force για την Ανάπτυξη της Πράσινης Ενέργειας που ενθαρρύνει τη συνεργασία και την προώθηση μίας κοινής Στρατηγικής Πράσινης Ενέργειας στον Εύξεινο Πόντο. Υπάρχει επίσης και το Δίκτυο Πράσινης Ενέργειας του BSEC για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών και τη στήριξη μέτρων και πολιτικών ενεργειακής αποδοτικότητας, προκειμένου να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών, τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών στο πεδίο της πράσινης ενέργειας μεταξύ των κρατών – μελών.

Η προστασία του πλανήτη και η εφαρμογή πολιτικών που θα έχουν ως στόχο να αφήσουμε στα παιδιά μας έναν πιο πράσινο κόσμο είναι μία φιλοδοξία για την οποία θα έπρεπε όλοι να παλεύουμε.

Σε αυτό το ταχέως μεταβαλλόμενο περιβάλλον ποιοι είναι οι στόχοι του BSEC;

Ο Οργανισμός BSEC θα επιμείνει στις αρχές και τους στόχους, όπως αυτή διατυπώνονται στην Διακήρυξη του Βοσπόρου της 25ης Ιουνίου 1992. Η 30η επέτειος από την ίδρυση του οργανισμού είναι μία εξαιρετική ευκαιρία για την αποτίμηση των όσων έχουμε κάνει και τον καθορισμό στόχων και βημάτων για την επόμενη δεκαετία. Ως Γενικός Γραμματέας ενός Οργανισμού που προωθεί την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία σε μία περιοχή υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας και αποτελεί φόρουμ συνεργασίας σε ευρεία γκάμα τομέων προς όφελος των 13 μελών του, θα συνεχίσω να επικεντρώνω τις προσπάθειές μου στην ανάπτυξη και την ενίσχυση του Οργανισμού και της οικονομικής συνεργασίας στη Μαύρη Θάλασσα. Θέλω στο τέλος της θητείας μου να δω έναν πιο αποφασιστικό και αποτελεσματικό BSEC, έναν πιο δυναμικό οργανισμό, που θα εστιάζει σε σημαντικά project.

Πηγή