Μετατρέποντας τους αλιείς σε φύλακες του θαλάσσιου περιβάλλοντος στη Μεσόγειο

Μετατρέποντας τους αλιείς σε φύλακες του θαλάσσιου περιβάλλοντος στη Μεσόγειο

14/2/2022

Το διακρατικό πρόγραμμα Interreg για τη Μεσόγειο (Interreg MED 2014-2020), υποστηρίζει την ανάπτυξη μιας συμμετοχικής προσέγγισης ανάμεσα στους επαγγελματίες αλιείς και στις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (ΘΠΠ).

Η υπεραλίευση και η εξαφάνιση ειδών ιχθύων είναι ευρέως διαδεδομένες στη Μεσόγειο Θάλασσα. Αυτό δεν αποτελεί μόνο οικολογικό πρόβλημα, αλλά θα θέσει μακροπρόθεσμα σε κίνδυνο και τις παραδοσιακές αλιευτικές κοινότητες μικρής κλίμακας. Για αυτό το λόγο, σε ολόκληρη τη Μεσόγειο έχουν δημιουργηθεί Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές (ΘΠΠ), για την προστασία των απειλούμενων ειδών, γεγονός που συχνά προκάλεσε εναντιώσεις από τους τοπικούς επαγγελματίες της αλιείας, καθώς οι ΘΠΠ μείωσαν τους δυνητικούς αλιευτικούς τους τόπους.

Το FishMPABlue 2 είναι ένα έργο που στοχεύει να ξεπεράσει αυτή τη σύγκρουση, συνδέοντας την αλιεία και άλλους τοπικούς φορείς με τη διαχείριση των ΘΠΠ. Καθότι, το έργο φιλοδοξεί να μειώσει την αλιεία, ήταν φυσικό πως οι αλιείς, οι οποίοι με την εφαρμογή του έργου, είναι πιθανό να χάσουν μέρος του εισοδήματος τους, θα αντιδρούσαν και θα εξέφραζαν την ανησυχία τους. Το έργο FishMPABlue 2 κατάφερε να ξεπεράσει αυτή την αρχική διστακτικότητα με τη δημιουργία συνεργατικών σχηματισμών τοπικής αυτοδιοίκησης μεταξύ των ΘΠΠ, της αλιείας και των τοπικών ενδιαφερόμενων φορέων. Για πολλούς αλιείς, αυτή ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχαν ενεργά στη διακυβέρνηση των αλιευτικών τους περιοχών.

Οι δράσεις που υλοποιήθηκαν, στο πλαίσιο του έργου, κυμαίνονται από την εισαγωγή επιλεκτικών αλιευτικών εργαλείων έως την ενεργό επιτήρηση των ΘΠΠ από τους ίδιους τους τοπικούς αλιείς. Μαζί με την ενδυνάμωση των αλιέων μέσω των συνεργατικών σχηματισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, το έργο πέτυχε την επιθυμητή αλλαγή, όπως δείχνει η επιστημονική αξιολόγηση των 11 πιλοτικών δράσεων. Τα αλιευτικά πεδία ανέκαμψαν και η περιβαλλοντική ποιότητα των ΘΠΠ αυξήθηκε, ενώ οι αλιείς έχουν πλέον θετική στάση απέναντι στη συμμετοχική διακυβέρνηση των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών.

Έχοντας καταφέρει σημαντικά θετικά αποτελέσματα, από τον Ιούνιο του 2021, το Interreg MED 2014-2022 αξιοποίησε το έργο FishMPABlue 2, στηρίζοντας  το έργο FishMPABlue2 PLUS, το οποίο στοχεύει να επεκτείνει την προσέγγιση σε άλλες 11 Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές, αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό πιλοτικών δράσεων σε 30. Αυτό το παράδειγμα υποδεικνύει σαφώς τον τρόπο με τον οποίο η συνεργασία των παράκτιων περιοχών της Μεσογείου, με την υποστήριξη του Interreg, μπορεί να επιτύχει τον στόχο μιας βιώσιμης Μεσογείου.

Πηγή