Τα λειτουργικά προβλήματα του δημόσιου συστήματος υγείας, την έλλειψη συντονισμού και χρηματοδότησης τονίζει για μία ακόμη φορά η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), με αφορμή την επικείμενη 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης 2024, στην οποία ετοιμάζουν δυναμικές κινητοποιήσεις.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΟΕΔΗΝ, Μιχάλη Γιαννάκο, από την πρώτη ημέρα άσκησης των μνημονιακών πολιτικών έως και σήμερα, που δεν λύθηκαν ούτε στη διάρκεια της πανδημίας που ήταν μεγάλη ευκαιρία ανάταξης του Συστήματος, συνεχώς οι δείκτες ποιότητας του Δημόσιου Συστήματος Υγείας επιδεινώνονται με γενεσιουργό αιτία τη χρηματοδότηση και οι δημόσιες Δαπάνες Υγείας παραμένουν καθηλωμένες στο 5,5% του ΑΕΠ, τη στιγμή που ο μέσος όρος στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 7,5% του ΑΕΠ.
Είναι σαφές, όπως αναφέρει η ανακοίνωση της ΠΟΕΔΗΝ, ότι συνεχώς θα υποβαθμίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και οι πολίτες θα βάζουν όλο και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για αγορά υπηρεσιών υγείας.
Συγκεκριμένα προβλήματα
Η Ελλάδα έχει το πιο ιδιωτικοποιημένο σύστημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση με τις ιδιωτικές δαπάνες υγείας να αγγίζουν το 40% των συνολικών δαπανών και, παρότι λαμβάνονται μέτρα από την κυβέρνηση που επικοινωνιακά πλασάρονται ως ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας, στην πραγματικότητα το οδηγούν σε συμπληρωματικό του ιδιωτικού τομέα υγείας, με τους πολίτες να πληρώνουν εισφορές από εισοδήματα και φόρους που πρέπει να είναι ανταποδοτικοί και από τους οποίους το κράτος θα πρέπει να εξασφαλίζει την επαρκή χρηματοδότηση της Δημόσιας Υγείας.
Τα απογευματινά χειρουργεία επί πληρωμή κλείνουν ένα εξάμηνο λειτουργίας. Πάνω από 100.000 χειρουργεία βρίσκονται σε λίστα αναμονής, εκ των οποίων τα περίπου 30.000 από ένα έτος έως και πέντε έτη. Έως τώρα έχουν πραγματοποιηθεί περί τα 5.000 απογευματινά χειρουργεία. Οι περισσότεροι εξ αυτών των ασθενών που χειρουργήθηκαν δεν ήταν εγγεγραμμένοι σε λίστα αναμονής.
Ακόμη δεν υλοποιήθηκε η δέσμευση του πρωθυπουργού για 50.000 δωρεάν απογευματινά χειρουργεία, χρηματοδοτούμενα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το 40% των ανεπτυγμένων χειρουργικών αιθουσών των νοσοκομείων είναι κλειστές λόγω ελλείψεων νοσηλευτικού προσωπικού και αναισθησιολόγων. Εάν προσληφθεί προσωπικό και ανοίξει το σύνολο των χειρουργικών αιθουσών, σε λιγότερο του ενός έτους θα εξαφανιστούν οι λίστες αναμονής.
Οι ασθενείς που περιμένουν χρόνια σε λίστα αναμονής δεν έχουν χρήματα να πληρώσουν για να χειρουργηθούν, αλλιώς θα είχαν απευθυνθεί στον ιδιωτικό τομέα υγείας. Για παράδειγμα, στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου υπάρχουν σε αναμονή 10.000 χειρουργεία και μέχρι τώρα σε έξι μήνες έγιναν περίπου 500 απογευματινά χειρουργεία με τα περισσότερα εξ αυτών να είναι εκτός λίστας αναμονής. Ο αριθμός χειρουργείων σε αναμονή παραμένει στις 10.000. Στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης έως τώρα έχουν πραγματοποιηθεί σε έξι μήνες 50 απογευματινά χειρουργεία.
Η κατάργηση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των γιατρών, που είναι θεμελιώδης αρχή σύσταση του ΕΣΥ, ευνοεί την περαιτέρω ιδιωτικοποίησή του και ενισχύει τις πελατειακές σχέσεις, ενώ καταργείται η ισότιμη πρόσβαση.
Η λειτουργία Νοσοκομείων που είναι υπό κατασκευή, όπως το Παιδιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, ως Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, η μετατροπή Νοσοκομείων που ήδη λειτουργούν, από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, όπως της Σπάρτης, της Κομοτηνής, το Ογκολογικό του Παίδων Αγία Σοφίας, ο νόμος για την ψυχική υγεία, δείχνουν την πρόθεση της κυβέρνησης για περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του συστήματος. Να σημειωθεί επίσης ότι το Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης ήδη λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, καθώς επίσης της Σαντορίνης ως μονομετοχική ανώνυμη εταιρεία (ΑΕΜΥ ΑΕ Σαντορίνη), χωρίς να έχουν επιλύσει τα σοβαρά προβλήματα των ελλείψεων προσωπικού που αντιμετωπίζουν.
Ληξιπρόθεσμες οφειλές
Την ίδια ώρα, τα νοσοκομεία οφείλουν σε ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις 1,2 δισ. ευρώ και αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν τη συντήρηση και ανανέωση της κτηριακής και υλικοτεχνικής υποδομής τους. «Έχουμε υπερσύγχρονο εξοπλισμό στα νοσοκομεία όπως μαγνητικούς τομογράφους, αξονικούς τομογράφους, ψηφιακούς μαστογράφους, ΜΕΘ, χειρουργικές αίθουσες κ.λπ. που προέρχονται από δωρεές στη διάρκεια της πανδημίας και κοινοτικά κονδύλια που δεν λειτουργούν λόγω ελλείψεων προσωπικού. Το αποτέλεσμα είναι να ταλαιπωρούνται οι πολίτες σε λίστες αναμονής ή να αναγκάζονται να προσφεύγουν στον ιδιωτικό τομέα» σημειώνει ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ.
Τεράστια τα προβλήματα της πρωτοβάθμιας περίθαλψης
- Οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι ακόμη και για συνταγογράφηση να πληρώνουν από την τσέπη τους. Ο θεσμός του προσωπικού οικογενειακού ιατρού δεν υφίσταται. Μόνο 1.200 ιδιώτες γιατροί συμμετείχαν που ουσιαστικά ούτε αυτοί επιτελούν το έργο τους.
- Τα Κέντρα Υγείας στενάζουν από προσωπικό. Πολλά Κέντρα Υγείας λόγω έλλειψης προσωπικού και γιατρών δεν λειτουργούν όλο το 24ωρη.
- Επίσης, νοσοκομεία της περιφέρειας, της νησιωτικής και ηπειρωτικής χώρας έχουν απωλέσει το δευτεροβάθμιο χαρακτήρα και έχουν μετατραπεί σε κέντρα διακομιδών με μεγάλη επικινδυνότητα για τους ασθενείς.
- Τα μεγάλα νοσοκομεία του κέντρου της Θεσσαλονίκης και της περιφέρειας έχουν υπερβολικά υψηλή επισκεψιμότητα στις εφημερίες με αποτέλεσμα να υπάρχει απίστευτη ταλαιπωρία ωρών στα επείγοντα.
- Ο Γολγοθάς για το προσωπικό είναι και η διευθέτηση των ασθενών που εισέρχονται, νοσηλεύονται σε ράντζα – φορεία, σε άσχετες κλινικές με την πάθησή τους.
- Οι χειρουργικές κλινικές των νοσοκομείων γεμίζουν με παθολογικά περιστατικά. Ένας από τους λόγους που είμαστε πρωταθλητές στις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.
- Τα ασθενοφόρα λόγω έλλειψης διασωστών σε πολλές περιπτώσεις λειτουργούν με πλήρωμα ένστολους που δεν γνωρίζουν από διάσωση ή το πάσης φύσεως υγειονομικό προσωπικό.
- Στη χώρα μας λειτουργούν 3,5 κλίνες νοσηλείας ανά 100.000 κατοίκους όταν ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 5,3 κλίνες ανά 100.000 κατοίκους.
«Έχουμε ανάγκη να λειτουργήσουν περισσότερα νοσοκομειακά κρεβάτια, τα οποία όμως να λειτουργούν με ασφάλεια. Λέμε όχι στις συγχωνεύεις, καταργήσεις νοσοκομείων. Αιτία πολέμου είναι για την ΠΟΕΔΗΝ. Τα νοσοκομεία δεν είναι ξενοδοχεία να μετράμε την πληρότητα. Είδαμε επί Covid-19 πόσο απαραίτητο είναι το ΕΣΥ και μπροστά μας έχουμε συνεχώς νέες απειλές για την δημόσια υγεία. Είναι αδιανόητο να ιδιωτικοποιούνται οι δευτερογενείς διακομιδές χωρίς καν να υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο αφού υπάρχει συνταγματικός περιορισμός», τονίζει ο κ. Γιαννάκος και συμπληρώνει:
«Είναι απαραίτητη η σύσταση των θέσεων πληρωμάτων ασθενοφόρων στα νοσοκομεία για να αναλαμβάνουν τις δευτερογενείς διακομιδές, μεταφορά των διασωστών των Κέντρων Υγείας στο ΕΚΑΒ, προκειμένου να δημιουργηθούν παντού σταθμοί του ΕΚΑΒ με άμεση ανταπόκριση στα επείγοντα περιστατικά και οι διακομιδές να γίνονται αποκλειστικά και μόνο από διασώστες, πληρώματα ασθενοφόρων με άδεια άσκησης επαγγέλματος».
Προνοιακές Μονάδες
Η ΠΟΕΔΗΝ δηλώνει αντίθετη με το νέο νομοσχέδιο για την Ψυχική Υγεία και ζητά να μην υλοποιηθεί. Η συγκεντρωτική διοίκηση των μονάδων ψυχικής υγείας υπό την κάθε υγειονομική περιφέρεια εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά θα οδηγήσει, όπως λέει, σε αποδιοργάνωση, ιδιωτικοποίηση και σε περαιτέρω ανάπτυξη των ΜΚΟ που προσφέρουν αναντίστοιχα θεραπευτικά αποτελέσματα με τα χρήματα που λαμβάνουν. Ενώ η ιδιωτικοποίηση και η συνένωση των μονάδων απεξάρτησης θα οδηγήσει σε αποδιοργάνωση των υφιστάμενων προγραμμάτων απεξάρτησης.
Σύμφωνα με την ΠΟΕΔΗΝ, οι προνοιακές μονάδες καταρρέουν λόγω κτιριακών προβλημάτων και τις σοβαρές ελλείψεις προσωπικού. Στις 5.000 οργανικές θέσεις υπηρετούν 2.300 υπάλληλοι όλων των σχέσεων εργασίας. Δεκάδες θέσεις φιλοξενίας είναι κλειστές με αποτέλεσμα τις απέραντες λίστες αναμονής για φιλοξενία ευπαθών ομάδων, τα δεκάδες παρκαρισμένα παιδιά στα νοσοκομεία με εισαγγελική εντολή, τα κοινωνικά περιστατικά που παραμένουν επί μακρόν στα νοσοκομεία νοσηλευόμενα επειδή δεν έχουν που να πάνε.
Ακόμη δεν θεσμοθετήθηκε στην πρόνοια η αύξηση του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας όπως στη Δημόσια Υγεία. Συμβασιούχοι εργαζόμενοι απολύθηκαν παρά τις τεράστιες ανάγκες αν και οι αντίστοιχοι συμβασιούχοι στα νοσοκομεία παραμένουν με συνεχείς ανανεώσεις των συμβάσεων. «Να πάψει η πρόνοια να είναι ο φτωχός συγγενής του κράτους πρόνοιας. Το νέο υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας στο οποίο εντάθηκαν θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην ενίσχυση των μονάδων. Να ληφθούν μέτρα επιτέλους που θα σταματήσουν τα φαινόμενα βίας σε βάρος του υγειονομικού προσωπικού στα νοσοκομεία, τα Κέντρα Υγείας, το ΕΚΑΒ, τις Προνοιακές μονάδες από ασθενείς και συνοδούς. Αισθανόμαστε απροστάτευτοι από τις διοικήσεις των μονάδων παρά την αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου», τονίζει κλείνοντας ο κ. Γιαννάκος.
