Με τροπολογία που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο του υπ.Οικονομικών εκτός των άλλων ρυθμίσεων (για την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων και την συνταξιοδότηση ασφαλισμένων του ΟΓΑ, και για τον τριπλασιασμό του ποσού της επιδότησης για το πρόγραμμα «Πρώτο Ένσημο» προβλέπεται και διάταξη με την οποία καθιερώνονται προγράμματα οικονομικής στήριξης οικογενειών για την πρόσβαση βρεφών και νηπίων σε υπηρεσίες προσχολικής αγωγής και φροντίδας καθώς και για την πρόσβαση παιδιών, εφήβων και ΑμεΑ σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης, οι οποίες θα παρέχονται από δημοτικούς, ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς, εκτός σχολικού ωραρίου, κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα.
Αιτιολογική έκθεση άρθρου 5
Αντιμετωπίζεται η ανάγκη να δημιουργηθεί πρόγραμμα κάλυψης της αξίας συμμετοχής βρεφών, παιδιών και νηπίων σε προγράμματα προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας, καθώς και προγράμματα δημιουργικής απασχόλησης. Ομάδες στόχοι είναι βρέφη, νήπια και παιδιά ηλικίας από 2 μηνών έως την ηλικία της εγγραφής τους στην υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση, πρωτίστως δε τα πλέον ευάλωτα παιδιά όπως αυτά ορίζονται στη Σύσταση 2021/1004 του Συμβουλίου ΕΕ της 14ης Ιουνίου 2021 [ΕΕΕΕ L 223/14] για τη θέσπιση μιας Ευρωπαϊκής Εγγύησης για το παιδί.
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση καθιερώνεται πρόγραμμα οικονομικής στήριξης οικογενειών για την πρόσβαση βρεφών και νηπίων σε υπηρεσίες προσχολικής αγωγής και φροντίδας, καθώς και πρόγραμμα οικονομικής στήριξης οικογενειών για την πρόσβαση παιδιών, εφήβων και Ατόμων με Αναπηρία (ΑμεΑ) σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης με την εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών πρακτικών και δραστηριοτήτων, εκτός σχολικού ωραρίου, και ορίζονται οι δικαιούχοι και οι προϋποθέσεις για την πρόσβαση στο πρόγραμμα αυτό. Το πρόγραμμα λειτουργεί κυρίως διά της κάλυψης της αξίας συμμετοχής μέσω ιδίως κουπονιών υπέρ των ωφελούμενων προσώπων. Προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις και των φορέων, οι οποίοι συμμετέχουν στο πρόγραμμα και ανατίθεται η παρακολούθηση και διαχείρισή του στην Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, Ανώνυμη Εταιρεία (Ε.Ε.Τ.Α.Α. Α.Ε.). Οι λεπτομέρειες του προγράμματος και η δυνατότητα επέκτασής του ορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Προβλέπεται η κάλυψη της σχετικής δαπάνης από ενωσιακούς πόρους των συγχρηματοδοτούμενων Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2021-2027 από τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, καθώς και τον προϋπολογισμό των Υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Εσωτερικών.
Προτεινόμενη διάταξη
Άρθρο 5
Πρόσβαση παιδιών προσχολικής ηλικίας, βρεφών και νηπίων, σε υπηρεσίες προσχολικής αγωγής και φροντίδας, πρόσβαση παιδιών, εφήβων και ατόμων με αναπηρία σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης
1. Καθιερώνεται πρόγραμμα οικονομικής στήριξης οικογενειών για την πρόσβαση βρεφών και νηπίων σε υπηρεσίες προσχολικής αγωγής και φροντίδας, καθώς και πρόγραμμα οικονομικής στήριξης οικογενειών για την πρόσβαση παιδιών, εφήβων και ατόμων με αναπηρία σε υπηρεσίες δημιουργικής απασχόλησης, με την εφαρμογή σύγχρονων παιδαγωγικών πρακτικών και δραστηριοτήτων, εκτός σχολικού ωραρίου.
2. Τα προγράμματα αφορούν: α) την πρόσβαση σε βρέφη και νήπια σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς αντίστοιχα, όπως ορίζεται από το εκάστοτε ισχύον θεσμικό πλαίσιο, β) την πρόσβαση σε βρέφη και νήπια από οκτώ (8) μηνών έως την ηλικία εγγραφής τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση και παιδιά με αναπηρία από 2,5 ετών έως 6,5 ετών, για παροχή φροντίδας από Βρεφονηπιακούς Σταθμούς Ολοκληρωμένης Φροντίδας, γ) την πρόσβαση σε παιδιά ηλικίας από πέντε (5) έως δώδεκα (12) ετών και σε παιδιά με ελαφράς μορφής κινητικές ή αισθητηριακές αναπηρίες για απασχόλησή τους σε Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (Κ.Δ.Α.Π.) και δ) την πρόσβαση σε παιδιά, εφήβους και άτομα με κάθε είδους κινητική, νοητική, αναπτυξιακή ή αισθητηριακή αναπηρία για εγγραφή τους σε Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών με Αναπηρία (Κ.Δ.Α.Π.Α.μεΑ.).
3. Τα προγράμματα οικονομικής στήριξης οικογενειών της παρ. 1 μπορεί να λαμβάνουν τη μορφή κάλυψηςτης αξίας συμμετοχής μέσω κουπονιών υπέρ των ωφελουμένων προσώπων.
4. Ωφελούμενα πρόσωπα των προγραμμάτων είναι βρέφη, νήπια, παιδιά, έφηβοι και άτομα με αναπηρία που ανήκουν στις ως άνω κατηγορίες.
5. Η πρόσβαση στις υπηρεσίες προσχολικής αγωγής και φροντίδας και δημιουργικής απασχόλησης παρέχεται από δημοτικούς, ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς που επιθυμούν να συμμετέχουν στα προγράμματα και λειτουργούν νομίμως και είναι πλήρως εναρμονισμένοι προς το εκάστοτε ισχύον εθνικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας τους, συμπεριλαμβανομένου του πλαισίου για την πρόληψη και αντιμετώπιση περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκων του ν. 4837/2021 (Α 178), καθώς και εκείνου που σχετίζεται με την εφαρμογή του παιδαγωγικού πλαισίου «Κυψέλη» του ν. 4837/2021, εφόσον έχει τεθεί σε πλήρη εφαρμογή στο σύνολο των δημοτικών, ιδιωτικών και δημόσιων, βρεφικών, βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών κατόπιν ολοκλήρωσης της πιλοτικής εφαρμογής αυτού.
6. Φορέας υλοποίησης, παρακολούθησης και διαχείρισης των προγραμμάτων ορίζεται η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, Ανώνυμη Εταιρεία (Ε.Ε.Τ.Α.Α. ΑΕ).
7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Εσωτερικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης καθορίζονται οι κατηγορίες των ωφελούμενων βρεφών, νηπίων, παιδιών, εφήβων και ατόμων με αναπηρία, οι προϋποθέσεις συμμετοχής, τα κριτήρια επιλογής και η σειρά κατάταξης των ωφελούμενων, όπως ιδίως οι ειδικότερες συνθήκες ευαλωτότητάς τους και το οικογενειακό τους εισόδημα. Στην ίδια απόφαση καθορίζονται το ύψος της αξίας συμμετοχής, τα απαραίτητα δικαιολογητικά συμμετοχής, η διαδικασία υλοποίησης, χρηματοδότησης, διαχείρισης, ελέγχου και επιβολής κυρώσεων, τυχόν αναγκαίες διαλειτουργικότητες και διεπαφές και θέματα δικαιωμάτων χρήσης και επεξεργασίας δεδομένων που τηρούνται σε πληροφοριακά συστήματα, όπως της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (Δ.Υ.Π.Α.) ή του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.). Ομοίως καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις συμμετοχής, οι υποχρεώσεις, οι λόγοι αποκλεισμού και οι κυρώσεις που επιβάλλονται στους φορείς/δομές της παρ. 2, καθώς και οι υποχρεώσεις των ωφελούμενων για τη συμμετοχή τους στα προγράμματα, ο τρόπος παρακολούθησης της τήρησης των υποχρεώσεών τους, οι συνέπειες της μη τήρησης των όρων και προϋποθέσεων συμμετοχής, ο χρόνος ενεργοποίησης των αξιών συμμετοχής στα προγράμματα, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο ειδικότερο ή λεπτομερειακό θέμα που συνδέεται με την υλοποίηση των προγραμμάτων.
8. Για την υλοποίηση των προγραμμάτων εκδίδεται από την Ε.Ε.Τ.Α.Α. ΑΕ ετησίως πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, στην οποία, με βάση τα οριζόμενα στην κοινή απόφαση της παρ. 7 εξειδικεύονται η διαδικασία, ο τρόπος υποβολής αιτήσεων συμμετοχής των δομών και των ωφελουμένων των προγραμμάτων, τα όργανα και η διαδικασία αξιολόγησης και κατάταξης των αιτήσεων συμμετοχής τους, ο τρόπος και ο χρόνος άσκησης διοικητικών προσφυγών, καθώς και κάθε λεπτομέρεια που είναι αναγκαία για τη συμμετοχή στα προγράμματα.
9. Η δαπάνη χρηματοδότησης των προγραμμάτων καλύπτεται από ενωσιακούς πόρους των συγχρηματοδοτούμενών Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2021-2027, από τα Τομεακά Προγράμματα Ανάπτυξης 2021-2027 των Υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Εσωτερικών, καθώς και από τον προϋπολογισμό των Υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Εσωτερικών. Στην Ε.Ε.Τ.Α.Α. ΑΕ μεταβιβάζονται οι αναγκαίες πιστώσεις για την υλοποίηση και εφαρμογή των προγραμμάτων του παρόντος, συμπεριλαμβανομένων και των αντίστοιχων που σχετίζονται με τη διαχειριστική της δαπάνη.