Μείωση έως 50% στις τραπεζικές προμήθειες καθημερινών συναλλαγών, αύξηση του ΕΝΦΙΑ στα ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους οι τράπεζες και οι servicers αλλά και παρεμβάσεις με στόχο την επίσπευση των διαδικασιών διάθεσης των ακινήτων στην αγορά εξετάζει μεταξύ άλλων η κυβέρνηση.
Ειδικά στο σκέλος των προμηθειών βασικός στόχος είναι, κατόπιν συνεννόησης, οι τράπεζες να προχωρήσουν σε προσαρμογές, διαφορετικά στο οικονομικό επιτελείο αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο νομοθετικής παρέμβασης.
Το σχέδιο μειώσεων έως 50% σε προμήθειες
Με έμφαση κυρίως στις χρεώσεις που επιβάλλονται για τη μεταφορά χρημάτων από λογαριασμό σε λογαριασμό αλλά και σειρά ακόμα καθημερινών ή συχνών συναλλαγών, στο τραπέζι των συζητήσεων είναι η μείωση τους έως 50%.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Όμηρο Τσάπαλο, «έχουμε βάλει κάτω όλες τις λεγόμενες «λαϊκές» προμήθειες, όλες εκείνες οι οποίες εγώ, εσείς, όλοι μας χρεωνόμαστε καθημερινά από το να πληρώσουμε ένα λογαριασμό ΔΕΚΟ μέχρι το να συντηρούμε ένα λογαριασμό σε μια τράπεζα που πολλές φορές δεν έχουμε κάνει ούτε μια συναλλαγή και χρεωνόμαστε κάθε μήνα για αυτήν για να δούμε, ποιες από αυτές θα μπορέσουμε να τις μειώσουμε με έναν τρόπο δίκαιο, λελογισμένο, ισορροπημένο και πρωτίστως ικανοποιώντας την αγανάκτηση, τη δικαιολογημένη των πολιτών».
Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκονται σειρά χρεώσεων που υφίστανται οι πολίτες για αναλήψεις χρημάτων από ΑΤΜ άλλων τραπεζών, πληρωμές λογαριασμών αλλά και εμβάσματα.
Τι αλλάζει στις άμεσες πληρωμές το 2025
Από το 2025 κάθε συναλλαγή μεταφοράς-πίστωσης από μία τράπεζα σε άλλη, είτε απλή, είτε άμεση θα έχει την ίδια χρέωση (εξομοίωση) και αυτό θα ισχύει για κάθε τράπεζα της ευρωζώνης.
Με την εφαρμογή σχετικής κοινοτικής οδηγίας, οι ελληνικές τράπεζες, όπως κάθε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της ευρωζώνης, θα υποχρεώνονται να δέχονται άμεσες πληρωμές ακόμα κι από ξένες τράπεζες ως άμεση πίστωση στο λογαριασμό δικαιούχων. Να μπορεί δηλαδή ο Ευρωπαίος καταναλωτής μέσα από το λογαριασμό του σε ξένη τράπεζα να πιστώνει άμεσα έναν λογαριασμό σε οποιαδήποτε ελληνική τράπεζα.
Αυτό σήμερα -υπό τη μορφή των άμεσων συναλλαγών- γίνεται μόνο εντός συνόρων. Για μεταφορά άμεσης πίστωσης σε τράπεζα άλλης χώρας, καμία ελληνική τράπεζα δεν το παρέχει υπό την έννοια του συνόλου των υπηρεσιών που θα γίνεται από του χρόνου.
Ειδικότερα, από το Δεκέμβριο του 2021, γίνονται άμεσες μεταφορές εμβασμάτων από ελληνικές τράπεζες και εκτός συνόρων, αυτό που ακόμη δεν γίνεται στην παρούσα φάση είναι η πληρωμή μισθών και συντάξεων άμεσα – οι εισπράξεις λογαριασμών άμεσα. Όλα αυτά θα μπορούν να γίνονται με άμεσες συναλλαγές, σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, αρχές Νοεμβρίου 2025.
Αύξηση ΕΝΦΙΑ
Σύμφωνα με τον Όμηρο Τσάπαλο, υπό εξέταση είναι και η αύξηση του ΕΝΦΙΑ για τα ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους οι τράπεζες και δεν αξιοποιούν. Μένει να φανεί αν το συγκεκριμένο μέτρο, εφόσον υιοθετηθεί, θα αφορά μόνο τα οικιστικά ακίνητα και δεν εφαρμοστεί στο σύνολο των ακινήτων που έχουν τράπεζες και servicers. Εκτιμάται ότι το σύνολο των ακινήτων που βρίσκεται στο χαρτοφυλάκιο τραπεζών και εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις ανέρχεται σε περίπου 25.000. Από αυτά περίπου 15.000 θεωρούνται οικιστικά. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών (60%) βρίσκεται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, το 20% σε μεγάλες πόλεις και το υπόλοιπο 20% σε μικρότερες.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι πρόκειται για ακίνητα τα οποία έχουν περιέλθει στην κατοχή των τραπεζών και servicers. Τα ακίνητα αυτά θα μπορούσαν να πέσουν άμεσα στην αγορά, ωστόσο, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, υπάρχουν προσκόμματα που σχετίζονται είτε με καθυστερήσεις σε Κτηματολόγια και Υποθηκοφυλακεία είτε οι διαδικασίες για την νομιμοποίηση ή την τακτοποίηση σε πολλά από αυτά απαιτούνται χρονοβόρες διαδικασίες. Δηλαδή το ακίνητο για να μεταβιβαστεί, θα πρέπει να μην έχει παρατυπίες, μία διαδικασία η οποία μπορεί να διαρκέσει από 1 έως και 2 χρόνια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, από τα 15.000 ακίνητα μόλις 200 με 500 είναι τακτοποιημένα.
Στο πλαίσιο διευκόλυνσης και επιτάχυνσης των παραπάνω διαδικασιών, το οικονομικό επιτελείο εξετάζει το ενδεχόμενo να υπάρξουν παρεμβάσεις όπως η απαλλαγή από την υποχρέωση τακτοποίησης των νομικών και τεχνικών προβλημάτων για την πώληση ενός ακινήτου, μία πρόταση που έχει υποβληθεί από τους servicers εδώ και καιρό. Μάλιστα, προτείνεται τη σχετική διαδικασία να αναλαμβάνει ο αγοραστής ο οποίος ως μπόνους θα έχει την παροχή έκπτωσης στην τιμή αγοράς (από πλειστηριασμό) του ακινήτου.
Επιτόκια καταθέσεων – χορηγήσεων
Περιορισμένες, πάντως, φαίνεται ότι είναι οι δυνατότητες παρέμβασης της κυβέρνησης στα επιτόκια καταθέσεων και δανείων, μιας και οι τράπεζες είναι υπό την επίβλεψη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας (ΕΚΤ). Σήμερα αναμένεται μία ακόμα συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ από την οποία, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα προχωρήσει σε μία ακόμα μείωση επιτοκίων επηρεάζοντας τόσο το κόστος δανεισμού όσο και των καταθέσεων.
Η λύση, σύμφωνα με την κυβέρνηση, βρίσκεται στην όξυνση του ανταγωνισμού, αναγκάζοντας τις τράπεζες να αναθεωρήσουν την πολιτική τους, προς το ευνοϊκότερο, τόσο στο δανεισμό νοικοκυριών και επιχειρήσεων όσο και στις καταθέσεις. Καθοριστικό ρόλο αναμένεται να παίξει προς αυτή την κατεύθυνση η δημιουργία του 5ου τραπεζικού πυλώνα μετά και την ολοκλήρωση της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank, αλλά και την ενεργή παρουσία Optima bank και συνεταιριστικών τραπεζών.