Του Νίκου Σακελλαρίου, συνεργάτη του Taxheaven
Αποσύρθηκε το επίμαχο άρθρο 23 του νομοσχεδίου για την κλιματική αλλαγή, την τελευταία στιγμή λίγο πριν την ψηφοφορία στην Ολομέλεια. Η κυβέρνηση φαίνεται να κατανόησε ότι τεχνικά υπήρχε πρόβλημα με το συγκεκριμένο άρθρο και γι’ αυτό υπήρξε μεγάλη αντίδραση από την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας. Κατά τη ομιλία του στην Ύδρα ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Άδωνις Γεωργιάδης έδειξε ότι κατανόησε τα προβλήματα που δημιουργούσε το άρθρο και απολογήθηκε τονίζοντας ότι εάν γινόταν υποχρεωτική η ασφάλιση για όλα τα κτήρια θα είχε πολιτικό αντίκτυπο σε μία συγκυρία με οικονομικά θέματα και αυξημένο πληθωρισμό. Πάντως τα μηνύματα είχαν πάει από την αρχή της εβδομάδας προς τους κυβερνητικούς βουλευτές από την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας για τη λανθασμένη κίνηση.
Ειδικότερα, το άρθρο 23 ανέφερε:
Ασφάλιση κινδύνου από την κλιματική αλλαγή
1. Από την 1η Ιανουαρίου 2025 τα νέα κτίρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας υπό την έννοια της παρ. 2 ασφαλίζονται υποχρεωτικά. Η ύπαρξη ασφαλιστηρίου συμβολαίου αποτελεί προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση του κτιρίου.
2. Ως ζώνες υψηλής τρωτότητας θεωρούνται οι περιοχές που βρίσκονται: α) Σε γεωγραφικές ζώνες υψηλής πιθανότητας πλημμύρας όπως αποτυπώνονται στους χάρτες επικινδυνότητας πλημμύρας της περ. γ’ της παρ. 3 του άρθρου 5 της υπό στοιχεία Η.Π.31822/1542/Ε103/20.7.2010 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Οικονομικών, Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Προστασίας του Πολίτη (Β’ 1108) και εμπίπτουν στο σενάριο πλημμύρας υψηλής πιθανότητας, β) πλησίον δασικών περιοχών που χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς. Οι περιοχές αυτές καθορίζονται με απόφαση του οικείου Γενικού Διευθυντή Δασών, λαμβάνοντας υπόψη το είδος της δασικής βλάστησης, την πυκνότητά της, την απόσταση από τα κτίρια και τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής.
Γιατί οι ασφαλιστικές αντέδρασαν στο νομοσχέδιο με την υποχρεωτική ασφάλιση νέων κτηρίων.
Η άποψη των περισσότερων ασφαλιστικών εταιρειών ήταν ότι οι θετικές προθέσεις που έχει κατ’ αρχήν το ελληνικό κράτος για τη επέκταση της ιδιωτικής ασφάλισης δεν εμπεριέχουν τα στοιχεία του σωστού underwriting. Ουσιαστικά, ζητά από τις ασφαλιστικές να ασφαλίζει μόνο τα νέα σπίτια που κατασκευάζονται στις επικίνδυνες ζώνες, δηλαδή να λαμβάνουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Έτσι αγνοούν ότι βασικός κανόνας του underwriting είναι αφ’ ενός η επιλογή του κινδύνου αφ’ ετέρου να λαμβάνει η επιχείρηση κίνδυνο που θα αντισταθμίζεται από την ασφάλιση μικρότερου κινδύνου.
Η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ) εξέφρασε την αντίθεσή της σε συγκεκριμένες ρυθμίσεις του άρθρου 23 του ανωτέρω Σχεδίου Νόμου το οποίο κατατέθηκε την 18.5.2022 προς ψήφιση στην Βουλή και με το οποίο καθιερώνεται από 1.1.2025, η υποχρέωση ασφάλισης μόνο για τα νέα κτίρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας προκειμένου να ηλεκτροδοτηθούν.
Πρόκειται για μία ρύθμιση η οποία έρχεται σε αντίθεση με την ασφαλιστική επιστήμη και τεχνική. Βασική αρχή της ασφάλισης είναι η ασφάλιση τυχαίου, αβέβαιου και μελλοντικού κινδύνου, κινδύνου δηλαδή που δεν είναι βέβαιο ότι θα συμβεί αλλά αποτελεί ενδεχόμενο. Στην προτεινόμενη διάταξη, από τη στιγμή που ζητείται η ασφάλιση κτισμάτων μόνο σε περιοχές πολύ υψηλής τρωτότητας, ο κίνδυνος καθίσταται σχεδόν βέβαιος, καθώς είναι εξαιρετικά πιθανό να επέλθει η ζημιά. Έτσι το πιθανότερο είναι οι συγκεκριμένοι κίνδυνοι να μην κριθούν ασφαλίσιμοι και να μην υπάρξει ασφαλιστική εταιρία πρόθυμη να αναλάβει τον κίνδυνο. Αλλά ακόμη και σε περίπτωση που η ασφαλιστική επιχείρηση – μετά την απαραίτητη διαδικασία εκτίμησης και τιμολόγησης – αναλάβει τον κίνδυνο, το ασφάλιστρο που θα ζητηθεί, θα είναι υψηλό και κατά πάσα πιθανότητα μη προσιτό.
Η ΕΑΕΕ διατύπωσε σοβαρές ενστάσεις επί της συγκεκριμένης διάταξης στο στάδιο της διαβούλευσης και κατέθεσε τις απόψεις και προτάσεις της προς το αρμόδιο Υπουργείο, εξηγώντας με σαφήνεια τους αντικειμενικούς λόγους που επιβάλλουν την επανεξέταση της διάταξης σε εκπροσώπους της Κυβέρνησης.
Επιπλέον η ΕΑΕΕ συμμετείχε στην κοινή συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου με την Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής όπου είχε την ευκαιρία να αναπτύξει τις απόψεις της.
Οι προτάσεις των ασφαλιστικών
Συγκεκριμένα οι προτάσεις της ΕΑΕΕ αφορούν μεταξύ άλλων
(α) στις οριζομένες στο σχετικό άρθρο περιοχές,
(β) στην επέκταση σε κτίρια υφιστάμενα και νεόδμητα,
(γ) στον διαρκή έλεγχο εκ μέρους της Πολιτείας για ασφαλιστήριο συμβόλαιο σε ισχύ και
(ε) στην ανάγκη για την προσθήκη εξουσιοδοτικής διάταξης που θα δίδει περιθώρια να επιλυθούν στο μέλλον επιμέρους τεχνικά θέματα.
Η ασφαλιστική αγορά έχει εκφράσει επανειλημμένως προθυμία να συμμετάσχει ενεργά στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, συνδράμοντας την Πολιτεία και τους πολίτες στη διαχείριση του υπέρμετρου βάρους αποκατάστασής τους. Η επιλογή της Κυβέρνησης για την καθιέρωση υποχρέωσης εκ των προτέρων χρηματοδότησης των κινδύνων μέσω της ασφάλισης είναι αναντίρρητα ορθή, καθώς η ασφάλιση διεθνώς κατέχει πρωτεύοντα ρόλο στην αντιμετώπιση την επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής.
Ωστόσο είναι απαραίτητο να γίνουν ουσιαστικές τροποποιήσεις προκειμένου να καταστεί η διάταξη τεχνικά άρτια και κυρίως λειτουργική και εφαρμόσιμη ώστε να επιτελέσει τον σκοπό της και να ληφθούν υπόψη οι τοποθετήσεις του πλέον αρμόδιου επί του θέματος κλάδου σε επίπεδο τεχνικών γνώσεων αλλά και ουσιαστικής συμμετοχής στην εφαρμογή του.