Πώς θα εκδίδονται οι συντάξεις fast track και οι «συντάξεις εμπιστοσύνης»
Οι κύριες ρυθμίσεις της τροπολογίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή
Από το Γραφείο Τύπου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:
Τo πλαίσιο της έκδοσης των συντάξεων fast track και των «συντάξεων εμπιστοσύνης», δηλαδή των βασικών ρυθμίσεων που εξήγγειλε ο Υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης περιγράφεται σε τροπολογία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή στο νομοσχέδιο «Δουλειές Ξανά». Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις επιδιώκεται δραστική επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων, καθώς αντιμετωπίζονται οι καθυστερήσεις στην έκδοση συνταξιοδοτικών αποφάσεων που οφείλονται στην επαλήθευση των στοιχείων που είναι διαθέσιμα στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΕΦΚΑ. Στόχος είναι να δοθεί τέλος στην ομηρία των ασφαλισμένων που πολλές φορές αναγκάζονται να περιμένουν χρόνια για να λάβουν τη σύνταξή τους -για την οποία έχουν πληρώσει εισφορές-, χωρίς να έχουν άλλους πόρους για τον βιοπορισμό τους, εκτός από την προκαταβολή σύνταξης.
Οι κυριότερες ρυθμίσεις της τροπολογίας είναι οι εξής:
1.Ο ΕΦΚΑ εκδίδει πράξη απονομής κύριας σύνταξης (ή απορρίπτει τη σχετική αίτηση αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις απονομής της), εντός προθεσμίας τριών μηνών. Στο διάστημα αυτό, δηλαδή, οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ θα πρέπει να ελέγξουν το ασφαλιστικό ιστορικό του αιτούντος και να αποφασίσουν εάν δικαιούται σύνταξη και πόση.
2.Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, οι πράξεις απονομής της σύνταξης εκδίδονται σύμφωνα με τα δεδομένα του ασφαλιστικού ιστορικού που είναι καταγεγραμμένα στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΑΤΛΑΣ» (ή άλλα πληροφοριακά συστήματα που διαθέτει ο ΕΦΚΑ) και των δηλώσεων και στοιχείων που έχουν υποβάλλει οι ασφαλισμένοι μαζί με την αίτησή τους για συνταξιοδότηση για να τεκμηριώσουν ότι έχουν περισσότερο ασφαλιστικό χρόνο από αυτόν που αναγνωρίζεται στο ηλεκτρονικό σύστημα. Ο επιπλέον χρόνος μπορεί να θεμελιώνεται και με βεβαιώσεις πιστοποιημένων επαγγελματιών, επομένως μπορεί να υπάρχει συνδυασμός του ασφαλιστικού ιστορικού που βρίσκεται στο σύστημα «ΑΤΛΑΣ» (για τον ασφαλιστικό χρόνο που είναι καταγεγραμμένος εκεί) και της βεβαίωσης του πιστοποιημένου επαγγελματία για τον υπόλοιπο χρόνο.
Τα στοιχεία που έχουν υποβληθεί δεν επαληθεύονται πριν από την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης, αλλά ελέγχονται εκ των υστέρων. Αυτή είναι η βασική φιλοσοφία της διαδικασίας ταχείας απονομής σύνταξης (fast track).
3. Ειδικά για τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι τις 31 Μαρτίου 2022 -και είναι εκκρεμείς μέχρι τη θέση σε ισχύ της διάταξης- η πράξη απονομής σύνταξης εκδίδεται στη βάση των στοιχείων που είναι καταγεγραμμένα στα πληροφοριακά συστήματα του e-ΕΦΚΑ και των δηλώσεων των ασφαλισμένων για την αναγνώριση χρόνου σύνταξης επιπλέον αυτού που προκύπτει από τα προαναφερθέντα συστήματα. Στην περίπτωση αυτή, οι δηλώσεις γίνονται δεκτές χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση παραστατικών που τις τεκμηριώνουν. Γι’ αυτό και η διαδικασία εδώ θα είναι ακόμη ταχύτερη και θα στηρίζεται στην εμπιστοσύνη του κράτους προς τον ασφαλισμένο. («συντάξεις εμπιστοσύνης»). Και εδώ ο έλεγχος των προσκομιζόμενων στοιχείων και δικαιολογητικών θα γίνεται εκ των υστέρων. Μάλιστα, στην πράξη της απονομής σύνταξης θα αναφέρεται ότι οι ασφαλισμένοι είναι υποχρεωμένοι να διατηρήσουν φυσικά παραστατικά που τυχόν δεν έχουν προσκομίσει στον ΕΦΚΑ για 10 χρόνια, προκειμένου να μπορούν να προσκομιστούν κατά τη διάρκεια των ελέγχων.
4. Καθιερώνεται προθεσμία τριών (3) μηνών για την έκδοση επικουρικής σύνταξης, η οποία ξεκινά με την έκδοση της κύριας σύνταξης, καθώς και προθεσμία έξι (6) μηνών για τη χορήγηση εφάπαξ, με αφετηρία την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος.
5.Διευκρινίζεται ότι οι προθεσμίες αυτές -περιλαμβανομένης και της τρίμηνης προθεσμίας για την έκδοση κύριας σύνταξης- δεν ισχύουν για διεθνείς συντάξεις, δηλαδή για συντάξεις που εκδίδονται με τη συνδρομή και τη συμμετοχή ασφαλιστικών φορέων άλλων κρατών.
Πώς θα διενεργούνται οι έλεγχοι μετά την έκδοση των συντάξεων
6. Οι πράξεις απονομής συντάξεων που εκδόθηκαν με ταχείες διαδικασίες ελέγχονται εντός τριών (3) ετών από την έκδοσή τους και σε κάθε περίπτωση, έως την πάροδο πέντε (5) ετών από την έκδοση. Αν προκύψει ότι το ασφαλιστικό ιστορικό που λήφθηκε υπόψη για την έκδοσή τους ήταν λανθασμένο, οι πράξεις μεταρρυθμίζονται ή ανακαλούνται κατά περίπτωση. Τα αποτελέσματα του ελέγχου δεν μπορούν να οδηγήσουν σε καταλογισμούς εις βάρος του συνταξιούχου που εκτείνονται χρονικά πέραν της τριετίας.
7. Αν από τον έλεγχο διαπιστωθεί ότι ο ασφαλιστικός χρόνος που ελήφθη υπόψη για την έκδοση της σύνταξης είναι μεγαλύτερος του πραγματικού χρόνου μέχρι δυο (2) έτη, επιτρέπεται στον ασφαλισμένο να καλύψει τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές εντός ενός έτους, είτε με καταβολή, είτε με παρακράτηση από την καταβαλλόμενη σύνταξη, είτε με συνδυασμό των δυο τρόπων. Η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών γίνεται είτε με την τρέχουσα αξία τους, είτε με τρόπο παρόμοιο με αυτόν της αναγνώρισης πλασματικού χρόνου. Εάν ασκηθεί αυτό το δικαίωμα, η πράξη απονομής σύνταξης διατηρεί την ισχύ της και δεν συντρέχει περίπτωση αναζήτησης αχρεωστήτως καταβληθεισών συντάξεων.
8. Ειδικά οι δηλώσεις περί χρόνου ασφάλισης επιπλέον αυτού που προκύπτει από το ΠΣ «ΑΤΛΑΣ» που ελήφθησαν υπόψη για να εκδοθούν πράξεις απονομής σύνταξης επί αιτημάτων που είχαν υποβληθεί έως τις 31 Μαρτίου 2022, χωρίς την προσκόμιση φυσικών παραστατικών που να τις θεμελιώνουν, ελέγχονται εντός προθεσμίας πέντε (5) ετών που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβεί τα δέκα (10) χρόνια. Στην περίπτωση των «συντάξεων εμπιστοσύνης», ο έλεγχος είναι πιο αυστηρός και αντίστοιχος με την αυξημένη εμπιστοσύνη προς τον ασφαλισμένο. Στο πλαίσιο αυτό, αν ζητηθούν έγγραφα που τεκμηριώνουν τον επιπλέον ασφαλιστικό χρόνο και αυτά δεν προσκομισθούν από τον ασφαλισμένο, η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται, μέχρι να ολοκληρωθεί ο έλεγχος και να ανακληθεί ή μεταρρυθμισθεί, αναλόγως, η πράξη απονομής σύνταξης.
9.Η αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθεισών παροχών, στο βαθμό που αυτές καταβλήθηκαν βάσει δηλώσεων του ασφαλισμένου για τις οποίες δεν υποβλήθηκε τεκμηρίωση (δεν συνοδεύονταν δηλαδή από δικαιολογητικά), ανατρέχει στην έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης. Δεν υπάρχει δηλαδή ο χρονικός περιορισμός της τριετίας που ισχύει στις περιπτώσεις όπου η δήλωση του ασφαλισμένου για επιπλέον ασφαλιστικό χρόνο είχε τεκμηρίωση.
10. Διευκρινίζεται ότι οι περιορισμοί στον έλεγχο, το χρονικό σημείο αυτού και την αναζήτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών δεν ισχύουν για τις περιπτώσεις κατά την οποία η συνταξιοδοτική απόφαση εκδόθηκε κατόπιν απατηλής συμπεριφοράς του ασφαλισμένου, αν δηλαδή αυτός υπέβαλε στοιχεία γνωρίζοντας ότι ήταν πλαστά ή αναληθή. Επομένως δεν μπορεί κάποιος να καταχραστεί την εμπιστοσύνη που του δείχνει το κράτος και στη συνέχεια να αποφύγει τον έλεγχο. Εννοείται ότι στις περιπτώσεις αυτές αναζητούνται και ποινικές ευθύνες, εάν υπάρχουν.
11. Προβλέπεται η σύνταξη ετήσιας απολογιστικής έκθεσης για τις περιπτώσεις ταχείας απονομής σύνταξης, στην οποία θα αποτυπώνεται το πλήθος και το αποτέλεσμα των ελέγχων και ο οικονομικός αντίκτυπος αυτών.
Οι υπόλοιπες ρυθμίσεις
12. Προβλέπεται ότι τα έγγραφα που τεκμηριώνουν επιπλέον ασφαλιστικό χρόνο, του οποίου την αναγνώριση ζητεί ο ασφαλισμένος, δεν είναι απαραίτητο να υποβάλλονται σε φυσική μορφή στον e-ΕΦΚΑ εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την αίτηση συνταξιοδότησης, αλλά μπορούν να αναρτώνται ηλεκτρονικά κατά την ημερομηνία της αίτησης και να διατηρούνται από τον ασφαλισμένο για πέντε (5) έτη, προκειμένου να επιδειχθούν σε περίπτωση ελέγχου. Εάν δεν επιδειχθούν κατά τον έλεγχο, η πράξη απονομής σύνταξης ανακαλείται ή μεταρρυθμίζεται, κατά περίπτωση.
13. Αναφορικά με τα στοιχεία που μπορούν να χρησιμοποιούνται για την διαπίστωση του χρόνου ασφάλισης και την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων, προβλέπεται ως γενική αρχή ότι θα αξιοποιείται κάθε πρόσφορο στοιχείο ή έγγραφο για την απόδειξη της ασφαλιστέας ιδιότητας και τον ασφαλιστικό χρόνο του αιτούντος. Προσδιορίζονται επίσης τα έγγραφα και οι διαδικασίας που λαμβάνονται υπόψη κατά περίπτωση. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπεται μεταξύ άλλων ότι:
– Αξιοποιούνται τα βιβλιάρια ασθενείας για την εξεύρεση του χρόνου ασφάλισης στο τέως ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
– Λαμβάνεται υπόψη κάθε έγγραφο δημόσιας υπηρεσίας, στην οποία είχε απασχοληθεί ο αιτών σύνταξη με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής σύνταξης, εφόσον προκύπτει από αυτό ο χρόνος υπηρεσίας, η ασφάλιση και η καταβολή των εισφορών.
– Αξιοποιείται ο χρόνος επικουρικής ασφάλισης στο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για τη θεμελίωση χρόνου ασφάλισης με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, όταν αυτή χορηγείται από το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων.
– Δίνεται δυνατότητα χρήσης στατιστικών μεθόδων για την επεξεργασία συγκρίσιμων στατιστικών στοιχείων, ώστε να γίνεται αναπροσαρμογή συντάξεων όταν ελλείπουν διαθέσιμα στοιχεία σε ηλεκτρονική μορφή και εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων να ρυθμίσει τις σχετικές προϋποθέσεις και λεπτομέρειες.
– Aνοίγει ο δρόμος για την αξιοποίηση -με στόχο την επιτάχυνση της απονομής συντάξεων- σύγχρονων μηχανογραφικών εργαλείων και, ιδίως, τεχνολογίας ρομποτικής αυτοματοποίησης διαδικασιών, (Robotic Process Automation- R.P.A.) καθώς και μεθόδων αυτοματοποιημένης ανάλυσης δεδομένων.
14.Τροποποιείται η ρύθμιση για τη διαδικασία υποβολής αιτήματος συνταξιοδότησης, ώστε να γίνεται αυτοματοποιημένος έλεγχος ύπαρξης οφειλών του ασφαλισμένου προς τον e-ΕΦΚΑ άνω του ορίου που αποκλείει τη συνταξιοδότηση και να παρέχεται δίμηνη προθεσμία εξόφλησης των οφειλών, προκειμένου ο ασφαλισμένος να έχει δικαίωμα συνταξιοδότησης. Επίσης, προβλέπεται ότι, σε περιπτώσεις που η σύνταξη συναρτάται με την αναπηρία του ασφαλισμένου, η έναρξη επεξεργασίας του αιτήματος γίνεται αφού προσκομισθεί βεβαίωση από το αρμόδιο ΚΕΠΑ σχετικά με το ποσοστό αναπηρίας του αιτούντος.
15.Προβλέπονται δυο τρόποι με τους οποίους οι ασφαλισμένοι που είναι κοντά στα όρια για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μπορούν να αναγνωρίσουν περισσότερο χρόνο ασφάλισης:
– Ο πρώτος τρόπος αφορά ασφαλισμένους που έχουν συμπληρώσει τα 67 έτη της ηλικίας τους και χρειάζονται μέχρι 150 ημέρες ασφάλισης για να θεμελιώσουν δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν αναγνωρίσει περισσότερα από 5 πλασματικά έτη ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή αναγνωρίζουν μέχρι 150 ημέρες ασφάλισης καταβάλλοντας τις εισφορές που αντιστοιχούν σε 150 ημέρες ασφάλισης με βάση το ισχύον, κατά την αναγνώριση, ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη.
– Με τον δεύτερο τρόπο, παρέχεται το δικαίωμα ένταξης στην προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, χωρίς να γίνεται έλεγχος των προϋποθέσεων ικανότητας προς εργασία, και για χρονικό διάστημα μέχρι 3 έτη, για όσους ζητούν να συνταξιοδοτηθούν και είχαν τουλάχιστον 500 ημέρες εργασίας εντός ημερολογιακής περιόδου πέντε (5) ετών πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
15. Τέλος, συμπληρώνονται οι διατάξεις που αναγνωρίζουν ασφαλιστικό χρόνο με βάση την αρχή της τυπικής ασφάλισης, προκειμένου να προβλεφθεί ρητώς ότι δεν μπορεί να επανελεγχθεί η ορθή ή μη υπαγωγή του ασφαλισμένου για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των πέντε (5) ετών από τον χρόνο του ελέγχου.
Δεύτερη τροπολογία
Σημειώνεται τέλος ότι με δεύτερη τροπολογία που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο «Δουλειές Ξανά» προβλέπονται τα ακόλουθα:
Α)Ρυθμίζεται το ζήτημα της καταβολής της αναλογίας του επιδόματος εορτών Πάσχα 2022 στους εργαζομένους, των οποίων η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή εντός του χρονικού διαστήματος 1 Ιανουαρίου-30 Απριλίου 2022, λόγω των έκτακτων μέτρων που λήφθηκαν για την προστασία των θέσεων εργασίας στις πληγείσες περιοχές από τις φυσικές καταστροφές που προκλήθηκαν από τις πυρκαγιές του Αυγούστου 2021.
Β) Αντιμετωπίζεται το ζήτημα της δυνατότητας λειτουργίας των φροντιστηρίων και των κέντρων ξένων γλωσσών κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας, για τη διεξαγωγή διαγωνισμάτων ή εξετάσεων των μαθητών.
Γ) Παρατείνονται οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου που έχουν συναφθεί κατ’ εφαρμογή του άρθρου 207 του ν. 4820/2021. Με τις συμβάσεις αυτές καλύφθηκαν και θα συνεχίσουν να καλύπτονται τα κενά που δημιουργήθηκαν από την επιβολή του ειδικού διοικητικού μέτρου της αναστολής καθηκόντων σε εργαζόμενους φορέων του δημοσίου τομέα, που δεν τήρησαν την υποχρέωση εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού COVID-19. Στόχος της είναι η διατήρηση της εύρυθμης λειτουργίας των προαναφερθέντων φορέων του δημοσίου τομέα και ειδικότερα των φορέων κοινωνικής πρόνοια στους οποίους φιλοξενούνται οι κατ’ εξοχήν ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
ΟΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1
Προθεσμία για την εξέταση αιτήσεων συνταξιοδότησης και διαδικασία ταχείας (fast-track) απονομής σύνταξης
1. Ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) εκδίδει πράξη απονομής κύριας σύνταξης ή απορρίπτει τη σχετική αίτηση, αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη απονομή της, εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
2. Μετά από την πάροδο της προθεσμίας της παρ. 1, η πράξη απονομής της σύνταξης εκδίδεται με βάση τα δεδομένα του ασφαλιστικού ιστορικού που τηρούνται στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΑΤΛΑΣ», το οποίο είναι προσβάσιμο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (ΕΨΠ-gov.gr), ή σε άλλα μηχανογραφικά συστήματα του e-Ε.Φ.Κ.Α., χωρίς να απαιτείται επαλήθευση των δεδομένων αυτών από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. πριν από την έκδοση της πράξης. Η αναγνώριση επιπλέον ασφαλιστικού χρόνου, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020 (Α’ 43), περί της αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης που δεν έχει ψηφιοποιηθεί ή πιστοποιηθεί ως έγκυρος και δεν αποτελεί δεδομένο του Πληροφοριακού Συστήματος «ΑΤΛΑΣ», γίνεται χωρίς έλεγχο των φυσικών παραστατικών που αποδεικνύουν τον χρόνο αυτό. Ο επιπλέον ασφαλιστικός χρόνος δύναται να θεμελιώνεται και με βεβαιώσεις πιστοποιημένων επαγγελματιών που διαπιστώνουν χρόνο ασφάλισης, σύμφωνα με την υποπερ. α) της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 255 του ν. 4798/2021 (Α’ 68).
3. Η διαδικασία της παρ. 2 εφαρμόζεται και σε όλες τις αιτήσεις για απονομή κύριας σύνταξης που έχουν υποβληθεί μέχρι την 31η.3.2022 και είναι εκκρεμείς κατά τη δημοσίευση του παρόντος. Ειδικά για τις αιτήσεις αυτές, δηλώσεις της παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020, γίνονται δεκτές, χωρίς να απαιτείται η προσκόμιση των φυσικών παραστατικών που θεμελιώνουν τον επιπλέον ασφαλιστικό χρόνο. Στις περιπτώσεις του προηγούμενου εδαφίου, επί του σώματος της πράξης απονομής σύνταξης συμπεριλαμβάνεται ειδοποίηση στους ασφαλισμένους ότι είναι υποχρεωμένοι να διατηρήσουν, διαθέσιμα για έλεγχο, τα φυσικά παραστατικά που δεν έχουν προσκομίσει στον e-Ε.Φ.Κ.Α., για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος.
4. Η πράξη απονομής επικουρικής σύνταξης εκδίδεται εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών από την ημερομηνία απονομής κύριας σύνταξης. Η απόφαση για τη χορήγηση εφάπαξ παροχής εκδίδεται εντός προθεσμίας έξι (6) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης.
5. Οι προθεσμίες των παρ. 1 έως 4 δεν ισχύουν για τις διεθνείς συντάξεις.
Άρθρο 2
Έλεγχος μετά από την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης με την ταχεία διαδικασία
1. Οι πράξεις απονομής σύνταξης που εκδίδονται με τη διαδικασία ταχείας απονομής σύνταξης των παρ. 2 και 3 του άρθρου 1 ελέγχονται εντός τριών (3) ετών από την έκδοσή τους. Σε κάθε περίπτωση, ο έλεγχός τους αποκλείεται μετά από την πάροδο πέντε (5) ετών από την έκδοσή τους.
2. Αν από τον έλεγχο προκόψει ότι το ασφαλιστικό ιστορικό που έχει ληφθεί υπόψη για την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης είναι εσφαλμένο, η πράξη μεταρρυθμίζεται αναλόγως ή ανακαλείται, κατά περίπτωση.
3. Αν ο έλεγχος πραγματοποιηθεί μετά από την πάροδο τριών (3) ετών από την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης και από αυτόν προκόψει ότι εχώρησε αχρεώστητη καταβολή συντάξεων προς τον συνταξιούχο, η ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθεισών συντάξεων καταλαμβάνει μόνο τις συντάξεις που αντιστοιχούν στα τρία (3) τελευταία έτη πριν από τον σχετικό καταλογισμό.
4. Αν από τον έλεγχο προκόψει ότι ο ασφαλιστικός χρόνος που έχει ληφθεί υπόψη για την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης είναι μεγαλύτερος από τον πραγματικό χρόνο ασφάλισης μέχρι δύο (2) έτη, ο ασφαλισμένος δύναται να καλύψει τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές, εντός ενός (1) έτους από την κοινοποίηση του αποτελέσματος του ελέγχου, κατ’ επιλογήν του είτε με καταβολή, είτε με παρακράτηση από την καταβαλλόμενη σύνταξη, είτε με συνδυασμό των δύο τρόπων. Η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών γίνεται σύμφωνα με την αξία τους κατά τον χρόνο υποβολής της σχετικής αίτησης από τον ασφαλισμένο. Εναλλακτικά, ο ασφαλισμένος δύναται να επιλέξειτην εφάπαξ καταβολή, εντός ενός (1) μηνός από την κοινοποίηση του αποτελέσματος του ελέγχου, ποσού ίσου με το καταβλητέο ποσό για αναγνώριση του αντίστοιχου χρόνου ασφάλισης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 40 του ν. 2084/1992 (Α’ 165), περί αναγνώρισης χρόνου φοίτησης σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές. Αν ο ασφαλισμένος επιλέξει να καλύψει τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με το πρώτο και δεύτερο εδάφιο, ή να καταβάλει το ποσό για αναγνώριση του αντίστοιχου χρόνου ασφάλισης, σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο, η πράξη απονομής σύνταξης δεν ανακαλείται ούτε μεταρρυθμίζεται.
5. Ειδικά οι δηλώσεις της παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020 (Α’ 43), περίτης αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης που δεν έχει ψηφιοποιηθεί ή πιστοποιηθεί ως έγκυρος και δεν αποτελεί δεδομένο του Πληροφοριακού Συστήματος «ΑΤΛΑΣ», οι οποίες έχουν ληφθεί υπόψη για την έκδοση πράξεων απονομής σύνταξης, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 1, επί εκκρεμών αιτημάτων που είχαν υποβληθεί μέχρι την 31η.3.2022, χωρίς προσκόμιση των φυσικών παραστατικών που θεμελιώνουν τον επιπλέον ασφαλιστικό χρόνο, ελέγχονται εντός πέντε (5) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Σε κάθε περίπτωση, ο έλεγχός τους αποκλείεται μετά από την πάροδο δέκα (10) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Αν, κατά τον έλεγχο, ο συνταξιούχος δεν ανταποκριθεί σε πρόσκληση του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) να προσκομίσει τα φυσικά παραστατικά που θεμελιώνουν τον επιπλέον χρόνο συνταξιοδότησης, η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται μέχρι την ολοκλήρωση του ελέγχου, με απόφαση του Διοικητή του e-Ε.Φ.Κ.Α.. Αν από τον έλεγχο προκόψει ότι εχώρησε αχρεώστητη καταβολή συντάξεων προς τον συνταξιούχο εξαιτίας του συνυπολογισμού επιπλέον χρόνου ασφάλισης, χωρίς αυτός να τεκμηριώνεται με φυσικά παραστατικά, η ανάκτηση των αχρεωστήτως καταβληθεισών συντάξεων καταλαμβάνει το σύνολο των συντάξεων που έχουν καταβληθεί ως αποτέλεσμα του εσφαλμένου συνυπολογισμού επιπλέον χρόνου ασφάλισης. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται οι παρ. 1 έως 4.
6. Η εφαρμογή του παρόντος δεν αποκλείει τον έλεγχο σε περίπτωση που η πράξη απονομής σύνταξης εκδόθηκε βάσει πλαστών ή αναληθών στοιχείων, τα οποία υποβλήθηκαν από τον ασφαλισμένο με γνώση της πλαστότητας ή της αναλήθειάς τους.
7. Το πλήθος και το αποτέλεσμα των ελέγχων, καθώς και ο οικονομικός αντίκτυπος από τη διαδικασία ταχείας απονομής σύνταξης ανά ημερολογιακό έτος αποτυπώνονται σε ειδική ετήσια απολογιστική έκθεση, η οποία συντάσσεται μέχρι την 30ή Ιουνίου του επομένου έτους.
Άρθρο 3
Ηλεκτρονική υποβολή παραστατικών για αναγνώριση επιπλέον χρόνου ασφάλισης – Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 17 ν. 4670/2020
Στην παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020 (Α’ 43), περί των φυσικών παραστατικών που αποδεικνύουν χρόνο ασφάλισης που δεν έχει ψηφιοποιηθεί ή πιστοποιηθεί ως έγκυρος και δεν αποτελεί δεδομένο του Πληροφοριακού Συστήματος «ΑΤΛΑΣ», επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις: α) το πρώτο εδάφιο τροποποιείται, ώστε, εντός της ίδιας προθεσμίας, να επιτρέπεται και η ηλεκτρονική επισύναψη των φυσικών παραστατικών που τεκμηριώνουν τον επιπλέον χρόνο ασφάλισης στην αίτηση συνταξιοδότησης ή σε άλλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες που παρέχει προς τον σκοπό αυτό ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), β) προστίθενται δεύτερο και τρίτο εδάφιο, και η παρ. 4 του άρθρου 17 διαμορφώνεται ως εξής:
«4. Σε περίπτωση που ασφαλισμένος έχει στην κατοχή του φυσικά παραστατικά που αποδεικνύουν χρόνο ασφάλισης που δεν έχει ψηφιοποιηθεί ή πιστοποιηθεί ως έγκυρος και δεν αποτελεί δεδομένο του Πληροφοριακού Συστήματος «ΑΤΛΑΣ», υποχρεούταινα καταχωρείτον επιπλέον χρόνο στην ηλεκτρονική αίτηση και, σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης, να προσκομίζει τα φυσικά παραστατικά στο υποκατάστημα του τόπου κατοικίας για έλεγχο, πιστοποίηση και ψηφιοποίηση ή να τα επισυνάπτει ηλεκτρονικά στην αίτηση συνταξιοδότησης ή σε άλλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες που παρέχει προς τον σκοπό αυτό ο e-Ε.Φ.Κ.Α.. Σε περίπτωση ηλεκτρονικής επισύναψης, ο ασφαλισμένος υποχρεούται να διατηρεί τα παραστατικά αυτά για χρονικό διάστημα πέντε (5) ετών. Σε περίπτωση μη τήρησης των παραπάνω υποχρεώσεων, ο επιπλέον χρόνος δεν λαμβάνεται υπόψη για την επεξεργασία της αίτησης και, αν έχει εκδοθεί πράξη απονομής σύνταξης, αυτή μεταρρυθμίζεται αναλόγως ή ανακαλείται, κατά περίπτωση.».
Άρθρο 4
Αξιοποίηση δημοσίων εγγράφων και συγκριτικών στοιχείων και χρήση σύγχρονων εργαλείων αυτοματοποιημένης ανάλυσης δεδομένων και διαδικασιών για τη διαπίστωση του χρόνου ασφάλισης και την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων – Τροποποίηση περ. α’ παρ. 1 άρθρου 14 και παρ. 1 άρθρου 33 ν. 4387/20116
1. Κατά την εξέταση αίτησης συνταξιοδότησης ή την αναπροσαρμογή της καταβαλλόμενης σύνταξης, ο χρόνος ασφάλισης του αιτούντος αναγνωρίζεται με βάση κάθε διαθέσιμο έγγραφο που είναι πρόσφορο να αποδείξει την ασφαλιστέα ιδιότητα και τον χρόνο αυτής και, ιδίως, με βάση τα έγγραφα και τις διαδικασίες του παρόντος άρθρου.
2. Για ασφαλισμένους στο πρώην Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων – Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Μισθωτών (Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.) και στα πρώην ταμεία που είχαν ενταχθεί σε αυτό, ο χρόνος ασφάλισης αποδεικνύεται και από την αντίστοιχη περίοδο ασφάλισης κλάδου ασθένειας, όπως απεικονίζεται στα ασφαλιστικά βιβλιάρια, χωρίς να απαιτείται η έκδοση απόφασης αναγνώρισης του χρόνου αυτού. Στον χρόνο ασφάλισης του κλάδου ασθένειας της παρούσας παραγράφου δεν περιλαμβάνεται ο χρόνος ασφάλισης του ασφαλισμένου ως εμμέσως ασφαλισθέντος ούτε ο χρόνος ασφάλισης μόνο για τον κίνδυνο ατυχήματος.
3. Για ασφαλισμένους πρώην πολιτικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους, που αιτούνται συνταξιοδότηση με βάση τις διατάξεις της διαδοχικής ή της παράλληλης ασφάλισης, όταν τελευταίος φορέας ασφάλισης δεν ήταν το Δημόσιο, ο χρόνος επιπλέον απασχόλησης σε οποιαδήποτε υπηρεσία του Δημοσίου που ζητούν να αναγνωρισθεί σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4670/2020 (Α’ 43), αποδεικνύεται και από σχετική βεβαίωση της υπηρεσίας αυτής, από την οποία προκύπτουν ο χρόνος υπηρεσίας, η ασφάλιση και η καταβολή των εισφορών για τον ασφαλισμένο.
4. Για πολιτικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους, οι οποίοι συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης κατόπιν προηγούμενης ασφάλισής τους σε τέως ασφαλιστικό φορέα πλην του Δημοσίου, ο χρόνος προηγούμενης απασχόλησής τους που έχει ληφθεί υπόψη για την κατάταξή τους σε μισθολογικά κλιμάκια και έχει αποτυπωθεί στο Δελτίο Ατομικής και Υπηρεσιακής Κατάστασης (Δ.Α.Υ.Κ.) ή στην ηλεκτρονική εφαρμογή e-Δ.Α.Υ.Κ. θεωρείται χρόνος ασφάλισης, χωρίς να απαιτείται περαιτέρω επαλήθευσή του πριν από την έκδοση της πράξης απονομής σύνταξης.
5. Κατά τη διαδικασία διεκπεραίωσης των αιτήσεων συνταξιοδότησης από το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, ο συνολικός χρόνος επικουρικής ασφάλισης ασφαλισμένων στο πρώην Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. αντλείται υποχρεωτικά από το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.).
6. Η περ. α’της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περίτης αναπροσαρμογής και προστασίας των καταβαλλομένων συντάξεων σε πολιτικούς και στρατιωτικούς υπαλλήλους, τροποποιείται, ώστε οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις να αναπροσαρμόζονται αποκλειστικά με μηχανογραφικές διαδικασίες, και διαμορφώνεται ως εξής:
«α. Σε εφαρμογή των ενιαίων κανόνων του e-Ε.Φ.Κ.Α. και των θεμελιωδών αρχών του άρθρου 1, οι ήδη καταβαλλόμενες κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, κύριες συντάξεις αναπροσαρμόζονται αποκλειστικά με μηχανογραφικές διαδικασίες, σύμφωνα με τα άρθρα 7, 8, 13 και 14, βάσει των διατάξεων των επόμενων παραγράφων.».
7. Στην παρ. 1 του άρθρου 33 του ν. 4387/2016, περί της αναπροσαρμογής και προστασίας των καταβαλλόμενων συντάξεων σε φορείς πλην Δημοσίου, πρώην Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) και πρώην Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (Ν.Α.Τ.), επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις: α) τροποποιείται το πρώτο εδάφιο, ώστε οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις να αναπροσαρμόζονται αποκλειστικά με μηχανογραφικές διαδικασίες, β) προστίθενται δεύτερο και τρίτο εδάφιο, και η παρ. 1 του άρθρου 33 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Οι ήδη καταβαλλόμενες, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, κύριες συντάξεις, πλην όσων χορηγούνται από τον πρώην Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) και όσων χορηγούνται από το πρώην Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (Ν.Α.Τ.) και δεν έχουν επανυπολογισθεί ή υπολογισθεί δυνάμει της παρ. 1 του άρθρου 23α του κ.ν. 792/1978 (Α’ 220), αναπροσαρμόζονται αποκλειστικά με μηχανογραφικές διαδικασίες, σύμφωνα με την ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 14, σε συνδυασμό με τα άρθρα 7, 8, 27, 28, 30 και 12, βάσει των ειδικότερων ρυθμίσεων της επόμενης παραγράφου. Αν δεν υπάρχουν διαθέσιμα αναλυτικά μηχανογραφικά στοιχεία που είναι αναγκαία για την αναπροσαρμογή για κάθε ασφαλισμένο, αυτή μπορεί να γίνεται με χρήση στατιστικών μεθόδων που βασίζονται σε συγκρίσιμα στοιχεία ασφάλισης. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η οποία εκδίδεται μετά από πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), ορίζονται οι ειδικότερες προϋποθέσεις για την αναπροσαρμογή σύνταξης με βάση στατιστικές μεθόδους που βασίζονται σε συγκρίσιμα στοιχεία ασφάλισης, οι κλάδοι ασφάλισης και τα πρώην Ταμεία που έχουν ενταχθεί στον e-Ε.Φ.Κ.Α., επί των οποίων εφαρμόζεται η αναπροσαρμογή με βάση στατιστικές μεθόδους, οι περιπτώσεις υποχρεωτικής εφαρμογής της, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.».
8. Για την επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων, ο e-Ε.Φ.Κ.Α. αξιοποιεί σύγχρονα μηχανογραφικά εργαλεία, ιδίως τεχνολογία ρομποτικής αυτοματοποίησης διαδικασιών (Robotic Process Automation – R.P.A.), καθώς και μεθόδους αυτοματοποιημένης ανάλυσης δεδομένων.
Άρθρο 5
Διαπίστωση οφειλών και ποσοστού αναπηρίας – Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 1 ν. 4554/2018
Στην παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4554/2018 (Α’ 130), περί της έναρξης του δικαιώματος σύνταξης γήρατος και περί της υποβολής και επεξεργασίας της σχετικής αίτησης, επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις: α) στην περ. α) προστίθενται πέμπτο, έκτο, έβδομο, όγδοο και ένατο εδάφιο, β) προστίθεται περ. ε) και η παρ. 2 του άρθρου 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«2. α) Το δικαίωμα σύνταξης γήρατος αρχίζει από την πρώτη του επόμενου της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα, υπό την προϋπόθεση ότι κατά την ημερομηνία αυτή πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, σε αντίθετη δε περίπτωση, από την πρώτη ημέρα του μήνα που έπεται εκείνου κατά τον οποίο πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, κατά περίπτωση, για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος υποβάλλονται μέχρι την τελευταία ημέρα του πρώτου (1ου) μήνα που έπεται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. Αν από τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά προκύπτει ότι οι απαραίτητες για τη συνταξιοδότηση προϋποθέσεις, όπως αυτές προσδιορίζονται για κάθε κατηγορία ασφαλισμένων του e-ΕΦΚΑ, πραγματοποιήθηκαν σε επόμενο ημερολογιακό της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα, ως χρόνος έναρξης του δικαιώματος σύνταξης ορίζεται η πρώτη του επόμενου της συμπλήρωσης των απαραίτητων προϋποθέσεων μήνα. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία του δεύτερου και τρίτου εδαφίου για την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών, με υπαιτιότητα του ασφαλισμένου, η αίτηση συνταξιοδότησης λόγω γήρατος απορρίπτεται και εκδίδεται σχετική απόφαση. Ο έλεγχος οφειλών, προκειμένου να διαπιστωθεί αν πληρούνται οι προϋποθέσεις σε σχέση με τα όρια οφειλών του άρθρου 61 του ν. 3863/2010 (Α’ 115), γίνεται ηλεκτρονικά κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης. Αν διαπιστωθεί ότι ο ασφαλισμένος έχει οφειλές που υπερβαίνουν τα όρια του άρθρου 61 του ν. 3863/2010, του χορηγείται προθεσμία δύο (2) μηνών από την υποβολή της αίτησης για να εξοφλήσει το σύνολο ή μέρος των οφειλών του, ώστε αυτές να μειωθούν κάτω από τα όρια αυτά. Η δίμηνη προθεσμία εμφαίνεται στο αποδεικτικό κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης που εκδίδεται από το ηλεκτρονικό σύστημα του e-ΕΦΚΑ και επέχει θέση γνωστοποίησης της σχετικής οφειλής με ημερομηνία κοινοποίησης προς τον ασφαλισμένο την ημερομηνία υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης. Αν ο ασφαλισμένος προχωρήσει στην εξόφληση αυτή εντός της δίμηνης προθεσμίας, συνεχίζεται η επεξεργασία της αίτησής του και η πράξη απονομής σύνταξης ανατρέχει στην πρώτη ημέρα του πρώτου μήνα που έπεται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. Σε αντίθετη περίπτωση, η αίτηση συνταξιοδότησης απορρίπτεται.
β) Για τα πρόσωπα για τα οποία απαιτείται από την κείμενη νομοθεσία η λύση της υπαλληλικής σχέσης ή η διαγραφή από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος, προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν λόγω γήρατος, η προϋπόθεση αυτή εξακολουθεί να ισχύει, γ) Οι ασφαλισμένοι που, κατά την έναρξη χορήγησης της σύνταξης, συνεχίζουν την απασχόλησή τους ως μισθωτοί ή μη μισθωτοί, διέπονται από τις διατάξεις περί απασχόλησης συνταξιούχων. Στις περιπτώσεις αυτές δεν απαιτείται η διακοπή της επαγγελματικής δραστηριότητας, όπως προβλέπεται ανά πρώην ασφαλιστικό φορέα και η συνέχιση της απασχόλησης δηλώνεται στην αίτηση συνταξιοδότησης.
δ) Ειδικά για τους ασφαλισμένους επαγγελματίες οδηγούς, εκπαιδευτές και αυτοκινητιστές για τους οποίους απαιτείται, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, η κατάθεση της επαγγελματικής άδειας οδήγησης για την έναρξη της συνταξιοδότησης, το δικαίωμα σύνταξης ξεκινά την πρώτη του επόμενου μήνα της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης κατάθεσης της επαγγελματικής άδειας οδήγησης. Σε αντίθετη περίπτωση, η χορήγηση της σύνταξης ξεκινά την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα από εκείνον εντός του οποίου κατατέθηκε η επαγγελματική άδεια οδήγησης. Κατά τα λοιπά ισχύουν τα οριζόμενα στην περίπτωση α.
ε) Αν προϋπόθεση για τη χορήγηση σύνταξης είναι η απόδειξη ποσοστού αναπηρίας, η επεξεργασία της αίτησης συνταξιοδότησης αρχίζει μόλις προσκομισθεί ή ληφθεί με οποιονδήποτε τρόπο η βεβαίωση του αρμόδιου Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) περίτου ποσοστού αναπηρίας. Η πράξη απονομής σύνταξης ανατρέχει στην πρώτη ημέρα του πρώτου μήνα που έπεται του μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.».
Άρθρο 6
Αναγνώριση υπολειπόμενου χρόνου για τη λήψη σύνταξης – Συμπλήρωση χρόνου με προαιρετική ασφάλιση
1. Ασφαλισμένοι σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), πλην του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.), οι οποίοι συμπληρώνουν το εξηκοστό έβδομο (67ο) έτος της ηλικίας τους μέχρι την 31η.12.2022 και έχουν πραγματοποιήσει από τέσσερις χιλιάδες τριακόσιες πενήντα (4.350) έως τέσσερις χιλιάδες τετρακόσιες ενενήντα εννέα (4.499) ημέρες πραγματικής ασφάλισης αθροιστικά σε έναν ή περισσότερους από τους φορείς αυτούς, έχουν διακόψει οριστικά την απασχόληση και την πραγματική ή προαιρετική ασφάλισή τους, δεν έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης, δεν έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί από καμία πηγή στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό και δεν δικαιούνται σύνταξη από οποιαδήποτε αιτία σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις των φορέων που εντάχθηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α. ή με διατάξεις που εφαρμόζονται στο Δημόσιο ή στην Τράπεζα της Ελλάδος ή από ασφαλιστικούς φορείς του εξωτερικού, δύνανται να αναγνωρίσουν μέχρι εκατόν πενήντα (150) ημέρες ασφάλισης, προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα πλήρους συνταξιοδότησης λόγω γήρατος σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ισχύουσες διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας των φορέων στους οποίους ήταν ασφαλισμένοι. Η αναγνώριση γίνεται με την εφάπαξ καταβολή εκ μέρους του ασφαλισμένου των εισφορών ασφαλισμένου και εργοδότη που αντιστοιχούν στις αναγνωριζόμενες ημέρες ασφάλισης με βάση το ισχύον κατά την αναγνώριση ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη. Το δικαίωμα αυτό αποκλείεται, εάν οι ασφαλισμένοι έχουν αναγνωρίσει πάνω από πέντε (5) έτη πλασματικού χρόνου ασφάλισης.
2. Ασφαλισμένοι σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και έχουν ασφαλισθεί για τουλάχιστον πεντακόσιες (500) ημέρες εργασίας εντός ημερολογιακής περιόδου πέντε (5) ετών πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης δύνανταί να ζητήσουν την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισής τους σύμφωνα με τα άρθρα 18 ή 37 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), κατά περίπτωση, για χρονικό διάστημα μέχρι τρία (3) έτη από την υποβολή της αίτησης, προκειμένου να συμπληρωθεί ο ελάχιστος συνολικός αριθμός ημερών ασφάλισης για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης λόγω γήρατος. Στην περίπτωση αυτή δεν ελέγχεται η συνδρομή της προϋπόθεσης της παρ. 4 του άρθρου 18 του ν. 4387/2016, περί μη αναπηρίας του ασφαλισμένου. Αν συντρέχουν οι λοιπές προϋποθέσεις για την απονομή σύνταξης, εκδίδεται πράξη απονομής σύνταξης η οποία περιλαμβάνει την αποδοχή της αίτησης για προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, τον χρόνο της προαιρετικής συνέχισης, το καταβλητέο ποσό, την ημερομηνία συμπλήρωσης των προϋποθέσεων για τη λήψη σύνταξης γήρατος και την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης, η οποία είναι η πρώτη ημέρα του επομένου μήνα από την ημερομηνία συμπλήρωσης των προϋποθέσεων για τη λήψη σύνταξης γήρατος. Η αίτηση της παρούσας παραγράφου μπορεί να υποβληθεί και αν, κατά την εξέταση αίτησης συνταξιοδότησης, διαπιστωθεί ότι υπολείπονται μέχρι τρία (3) έτη για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης γήρατος. Η παρούσα παράγραφος εφαρμόζεται και επί αιτήσεων συνταξιοδότησης που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος.
Άρθρο 7
Αναγνώριση διανυθέντος χρόνου ασφάλισης – Τροποποίηση περ. β’ παρ. 2 άρθρου 15 ν. 4387/2016 και περ. α) και β) παρ. 3 άρθρου 34 ν. 4387/2016
1. Στο τέλος της περ. β’της παρ. 2 του άρθρου 15 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), περίτης ασφάλισης προσώπων που έχουν υπαχθεί καλόπιστα στην ασφάλιση των εντασσόμενων στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) φορέων, τομέων και κλάδων, ενώ δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις, προστίθεται τρίτο εδάφιο, και η περ. β’ της παρ. 2 του άρθρου 15 διαμορφώνεται ως εξής:
«β. Πρόσωπα που έχουν υπαχθεί καλόπιστα στην ασφάλιση των εντασσόμενων στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέων, τομέων και κλάδων, ενώ δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις, συνεχίζουν την ασφάλισή τους στον e-Ε.Φ.Κ.Α. εφόσον διατηρούν την ιδιότητα ή απασχόληση για την οποία υπήχθησαν στην ασφάλισή των εντασσόμενων στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέων, τομέων και κλάδων. Χρόνος για τον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές στους εντασσόμενους στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορείς, τομείς και κλάδους, ενώ δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις ασφάλισης λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον e-Ε.φ.Κ.Α. και οι σχετικές ασφαλιστικές εισφορές δεν επιστρέφονται, εφόσον δεν έχει εκδοθεί απόφαση διαγραφής. Σε κάθε περίπτωση, εισφορές που καταβλήθηκαν και εισπράχθηκαν λογίζεται ότι αντιστοιχούν σε ασφαλιστικό χρόνο, αν δεν έχει αμφισβητηθεί από τον e-Ε.φ.Κ.Α. η ορθή υπαγωγή του ασφαλισμένου στον ασφαλιστικό φορέα που τις εισέπραξε εντός πενταετίας από την καταβολή τους.».
2. Στην περ. α) της παρ. 3 του άρθρου 34 του ν. 4387/2016, περί των προσώπων που έχουν υπαχθεί καλόπιστα στην ασφάλιση των εντασσόμενων στον e-Ε.φ.Κ.Α. φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, λόγω απασχόλησης ή ιδιότητας, ενώ δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις, πλην των πολιτικών και στρατιωτικών υπαλλήλων και των ασφαλισμένων του πρώην Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.), επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις: α) η υποπερ. αα) τροποποιείται, ώστε ο χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί καλόπιστα να λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και οι σχετικές ασφαλιστικές εισφορές να μην επιστρέφονται, ανεξάρτητα από το εάν ο χρόνος ασφάλισης έχει διανυθεί μέχρι τις 31.12.2016 και από το εάν τα εν λόγω πρόσωπα συνεχίζουν από την 1η.1.2017 να υπάγονται στην ασφάλιση του e-Ε.φ.Κ.Α. λόγω της ίδιας απασχόλησης ή ιδιότητας, β) η υποπερ. αγ) καταργείται, και η περ. α) της παρ. 3 του άρθρου 34 διαμορφώνεται ως εξής:
«α) αα) Ο χρόνος ασφάλισης προσώπων που έχουν υπαχθεί καλόπιστα στην ασφάλιση των εντασσόμενων στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, λόγω απασχόλησης ή ιδιότητας, ενώ δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις, λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον e-Ε.φ.Κ.Α. και οι σχετικές ασφαλιστικές εισφορές δεν επιστρέφονται, εφόσον δεν έχει εκδοθεί απόφαση διαγραφής.
αβ) Από την ημερομηνία διαπίστωσης από τα αρμόδια όργανα της μη συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων υπαγωγής και συνέχισης της ασφάλισης, τα ανωτέρω πρόσωπα υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση των εντασσόμενων στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών βάσει της ασκούμενης δραστηριότητας ή της ιδιότητας.
αγ) [Καταργείται]».
3. Η περ. β) της παρ. 3 του άρθρου 34 του ν. 4387/2016 αντικαθίσταται ως εξής:
«β) Σε κάθε περίπτωση, εισφορές που καταβλήθηκαν και εισπράχθηκαν λογίζεται ότι αντιστοιχούν σε ασφαλιστικό χρόνο, αν δεν έχει αμφισβητηθεί από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. η ορθή υπαγωγή του ασφαλισμένου στον ασφαλιστικό φορέα που τις εισέπραξε εντός πενταετίας από την καταβολή τους.».
Αθήνα, 11 Απριλίου 2022