ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΣτΕ 1349-1350/2023 Δ’ Tμ. 7μ.: Αναρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης να επιβάλλει, με βάση το υφιστάμενο εθνικό δίκαιο, σε παρόχους τηλεοπτικού περιεχομένου μέσω διαδικτύου, που δεν είναι παραδοσιακοί τηλεοπτικοί σταθμοί, κυρώσεις για προβολή ποιοτικά υποβαθμισμένου οπτικοακουστικού περιεχομένου και παραβίαση της υποχρέωσης σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Υποβάλλεται προδικαστικό ερώτημα προς το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αν η αρμοδιότητα αυτή θεμελιώνεται με βάση τους κανόνες του ενωσιακού δικαίου.
02/08/2023
ΣτΕ 1349 – 1350/2023 Δ’ Τμ. 7μ.
Πρόεδρος: Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου, Αντιπρόεδρος
Εισηγητής: Ευτυχία Κουράκου, Πάρεδρος
Ι. Με τις 1349/2023 και 1350/2023 προδικαστικές αποφάσεις του Δ’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας σε 7μελή σύνθεση, που εκδόθηκαν επί αιτήσεων ιδιοκτητριών ηλεκτρονικών ιστοτόπων για την ακύρωση προστίμων που τους επιβλήθηκαν από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) λόγω προβολής ποιοτικά υποβαθμισμένου οπτικοακουστικού περιεχομένου και παραβίασης της υποχρέωσης σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, υποβλήθηκαν προδικαστικά ερωτήματα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ).
ΙΙ. Το Τμήμα έκρινε, κατά πλειοψηφία, ότι οι φορείς που παρέχουν τηλεοπτικές υπηρεσίες μέσω διαδικτύου και οι οποίοι δεν είναι παραδοσιακοί τηλεοπτικοί σταθμοί δεν καταλαμβάνονται από τις διατάξεις της εθνικής ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας που επιβάλλουν την υποχρέωση σεβασμού της ανθρώπινης αξίας και αξιοπρέπειας και απαγορεύουν την μετάδοση ποιοτικά υποβαθμισμένου περιεχομένου και, συνεπώς, το ΕΣΡ δεν μπορεί κατά διασταλτική ερμηνεία ή κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων αυτών του εθνικού δικαίου να τους επιβάλει τις σχετικές κυρώσεις. Με το δεδομένο αυτό κρίθηκε ομοφώνως ότι πρέπει να υποβληθεί στο ΔΕΕ το ερώτημα αν είναι συμβατή με την ενωσιακή έννομη τάξη στον τομέα της παροχής τηλεοπτικών υπηρεσιών, όπως έχει διαμορφωθεί με την Οδηγία (ΕΕ) 2010/13 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Μαρτίου 2010, τροποποιηθείσα με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/1808 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Νοεμβρίου 2018 (L 303) (“Οδηγία”), εθνική ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία η υποχρέωση σεβασμού και προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και η απαγόρευση προβολής ποιοτικά υποβαθμισμένου περιεχομένου (και, συγκεκριμένα, περιεχομένου με τα χαρακτηριστικά εκείνου που μεταδόθηκε στην προκείμενη περίπτωση) ισχύουν για όλους τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών, πλην εκείνων που μεταδίδουν το τηλεοπτικό περιεχόμενο διαδικτυακά και δεν είναι παραδοσιακοί τηλεοπτικοί σταθμοί. Και, περαιτέρω, κρίθηκε ότι σε περίπτωση που το ΔΕΕ αποφανθεί ότι οι ως άνω υποχρεώσεις του εθνικού δικαίου πρέπει να ισχύουν για όλους τους παρόχους τηλεοπτικού περιεχομένου, ανεξαρτήτως του τρόπου μετάδοσης του τελευταίου, επομένως και για εκείνους που μεταδίδουν μέσω διαδικτύου, πρέπει να ερωτηθεί το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αν το ΕΣΡ οφείλει, προκειμένου να εξασφαλίσει την πρακτική αποτελεσματικότητα της ως άνω Οδηγίας, να εφαρμόσει αδιακρίτως σε όλους τους παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών τους κανόνες του εθνικού δικαίου με τους οποίους επιβάλλονται οι επίμαχες υποχρεώσεις, μολονότι το εθνικό δίκαιο προβλέπει τις σχετικές υποχρεώσεις και τις συναφείς με αυτές κυρώσεις για όλους τους λοιπούς 2 παρόχους τηλεοπτικών υπηρεσιών, όχι όμως και για εκείνους που μεταδίδουν το περιεχόμενό τους αποκλειστικά διαδικτυακά, ή μήπως η επιβολή διοικητικών κυρώσεων για παράβαση των ανωτέρω υποχρεώσεων από εκπομπή διαδικτυακής τηλεόρασης, κατά διασταλτική ερμηνεία ή κατ’ ανάλογη εφαρμογή των εθνικών κανόνων που αναφέρονται στις λοιπές τηλεοπτικές υπηρεσίες, δεν είναι συμβατή με την αρχή nullum crimen, nulla poena sine lege σε συνδυασμό με την αρχή της ασφάλειας δίκαιου.