Επιμέλεια – Έρευνα
Κουλογιάννης Κων/νος
Στο σημερινό άρθρο παρουσιάζουμε τρία συστήματα φορολόγησης, παρόμοια (όπως τουλάχιστον επικαλείται το υπ. Οικονομικών στις 16 ερωτήσεις που δημοσίευσε την 1η Νοεμβρίου) με το σύστημα τεκμαρτής φορολόγησης το οποίο παρουσιάστηκε από το οικονομικό επιτελείο πριν λίγες ημέρες.
- Ιταλία
Το κατ’ αποκοπή σύστημα της Ιταλίας το οποίο ισχύει από το 2015 με τον νόμο δημοσιονομικής σταθερότητας (190/2014), είναι ένα προνομιακό καθεστώς το οποίο προβλέπει σημαντικές απλουστεύσεις για σκοπούς ΦΠΑ και λογιστικούς σκοπούς και επιτρέπει επίσης τον κατ’ αποκοπή καθορισμό του εισοδήματος σε έναν ενιαίο φόρο.
Στο καθεστώς αυτό μπορούσαν να ενταχθούν από το 2015 αυτοαπαχολούμενοι όταν τα ακαθάριστα έσοδά δεν υπερέβαιναν ένα όριο το οποίο είναι καθορισμένο με βάση τον κωδικό δραστηριότητας (ATECO).
Ωστόσο με τις αλλαγές που έγιναν το 2020 και το 2023 το όριο για την ένταξη στο καθεστώς ορίστηκε στα 85.000 ευρώ ανεξαρτήτως κωδικού δραστηριότητας.
Για την επαλήθευση του υπολογισμού του ορίου εσόδων ή αποζημίωσης σε περίπτωση ταυτόχρονης άσκησης δραστηριοτήτων που χαρακτηρίζονται από διαφορετικούς κωδικούς ATECO, από 01.01.2020 θεωρείται το άθροισμα των εσόδων και των αποζημιώσεων που σχετίζονται με τις διάφορες δραστηριότητες που πραγματοποιούνται.
Μια ακόμη απαίτηση που υπήρχε από το 2015 και εξακολουθεί ακόμα και μετά τις τελευταίες αλλαγές, είναι οι δαπάνες των εργαζομένων των επιτηδευματιών που θέλουν να ενταχθούν στο καθεστώς αυτό, να μην ξεπερνούν τις 20.000 μικτά.
Συνοψίζοντας λοιπόν, οι απαιτήσεις που ισχύουν σήμερα για την ένταξη στο καθεστώς “regime forfettario” όπως ονομάζεται στα ιταλικά είναι::
– Όριο εσόδων και αποζημιώσεις 85.000€ για όλες τις δραστηριότητες.
– Δαπάνες για εργαζόμενο και παρόμοια εργασία 20.000 € μικτά.
Υπολογισμός φορολογητέου εισοδήματος
Για τον υπολογισμό του φορολογητέου εισοδήματος στο κατ’ αποκοπή καθεστώς, εφαρμόζεται συντελεστής κερδοφορίας στο ποσό των εσόδων, ο οποίος βρίσκεται στο παράρτημα αρ. 2, του νόμου περί προϋπολογισμού του 2019 και το οποίο ποικίλλει ανάλογα με τον κωδικό ATECO που σχετίζεται με τη δραστηριότητα που πραγματοποιείται.
Δείτε σχετικά τον παρακάτω πίνακα :
Πίνακας κωδικών ATECO για το Πρόγραμμα κατ’ αποκοπήν επιτοκίου
| Βιομηχανική ομάδα | Κωδικός ATECO | Αξία ορίου εσόδων ή αποζημίωσης από το 2023 | Συντ. κερδοφορίας |
| Βιομηχανίες τροφίμων και ποτών | (10-11) | 85.000 | 40% |
| Χονδρικό και λιανικό εμπόριο | 45 – (από 46,2 σε 46,9) – (από 47,1 σε 47,7) – 47,9 | 85.000 | 40% |
| Ambulante εμπορίου τροφίμων και ποτών | 47.81 | 85.000 | 40% |
| Ambulante εμπορίας άλλων προϊόντων | 47.82 – 47.89 | 85.000 | 54% |
| Κατασκευαστικές και κτηματομεσιτικές δραστηριότητες | (41 – 42 – 43) – (68) | 85.000 | 86% |
| Εμπορικοί μεσάζοντες | 46.1 | 85.000 | 62% |
| Δραστηριότητες υπηρεσιών διαμονής και εστίασης | (55 – 56) | 85.000 | 40% |
| Επαγγελματικές, επιστημονικές, τεχνικές, υγειονομικές, εκπαιδευτικές, χρηματοοικονομικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες | (64 – 65 – 66) – (69 – 70 – 71 – 72 – 73 – 74 – 75) – (85) – (86 – 87 – 88) | 85.000 | 78% |
| Άλλες οικονομικές δραστηριότητες | (01 – 02 – 03) – (05 – 06 – 07 – 08 – 09) – (12 – 13 – 14 – 15 – 16 – 17 – 18 – 19 – 20 – 21 – 22 – 23 – 24 – 25 – 26 – 27 – 28 – 29 – 30 – 31 – 32 – 33) – (35) – (36 – 37 – 38 -39) – (49 – 50 – 51 – 52 -53) – (58 – 59 – 60 – 61 – 62 – 63) – (77 – 78 – 79 – 80 – 81 – 82) – (84) – (90 – 91 – 92 – 93) – (94 – 95 – 96) – (97 – 98) – (99) | 85.000 | 67% |
Τα συνολικά έσοδα του επιτηδευματία πολλαπλασιάζονται με τον συντελεστή κερδοφορίας του ανωτέρω πίνακα και στην συνέχεια επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 15% ή 5% για νέους επιχειρηματίες για τα πρώτα πέντε έτη δραστηριότητας.
Για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος, τα έξοδα που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο δεν λαμβάνονται υπόψη, αλλά λαμβάνονται υπόψη και αφαιρούνται μόνο οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης που καταβάλλονται σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν.
Παράδειγμα :
Έσοδα από δραστηριότητα εστίασης = 35.000,00 €
Συντελεστής κερδοφορίας 40%
Φορολογούμενο εισόδημα 14.000,00 €
Υποχρεωτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης 2.900,00 €
Φορολογούμενο εισόδημα 11.100,00 € (14.000-2.900)
Φόρος 15% = 1.665,00 € (11.100 Χ 15%)
Απλουστεύσεις και πλεονεκτήματα του καθεστώτος κατ αποκοπήν φορολόγησης
Η υιοθέτηση του κατ’ αποκοπή καθεστώτος συνεπάγεται μια σειρά απλουστεύσεων τόσο για σκοπούς ΦΠΑ, όσο και για σκοπούς άμεσης φορολογίας. Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα του καθεστώτος αυτού είναι ότι το εισόδημα προσδιορίζεται με βάση το ταμειακό καθεστώς, δηλαδή τις πραγματικές εισπράξεις και όχι το έσοδο που τιμολογείται.
Απλουστεύσεις για σκοπούς ΦΠΑ
Όσοι εφαρμόζουν το κατ’ αποκοπή καθεστώς δεν χρεώνουν ΦΠΑ στο τιμολόγιο προς τους πελάτες τους και δεν εκπίπτουν ΦΠΑ στις αγορές. Δεν υποχρεούνται επίσης να υποβάλλουν την ετήσια δήλωση ΦΠΑ. Δεν πρέπει να κοινοποιούν στην Υπηρεσία Εσόδων τις πράξεις που σχετίζονται με σκοπούς ΦΠΑ (το λεγόμενο Spesmetro) ούτε αυτές που πραγματοποιούνται με οικονομικούς φορείς που έχουν έδρα, κατοικία ή κατοικία σε χώρες της λεγόμενης μαύρης λίστας.
Άλλες απλουστεύσεις για σκοπούς φορολογίας εισοδήματος
Οι φορολογούμενοι που εφαρμόζουν το καθεστώς κατ’ αποκοπή συντελεστή απαλλάσσονται επίσης από τις υποχρεώσεις καταχώρισης και τήρησης λογιστικών βιβλίων, με την επιφύλαξη της υποχρέωσης τήρησης και διατήρησης των μητρώων που απαιτούνται από άλλες διατάξεις πλην των φορολογικών.
Δεν εφαρμόζουν τομεακές μελέτες και παραμέτρους, αν και υποχρεούνται να παρέχουν ορισμένες πληροφορίες σχετικά με τη δραστηριότητα που ασκείται στη φορολογική δήλωση.
Δεν αποδίδουν παρακρατούμενο φόρο εκτός από τον ΦΜΥ των εργαζομένων τους.
Πηγές:
https://www.agenziaentrate.gov.it/portale/web/guest/schede/agevolazioni/regime-agevolato-forfettario-regole-2019/scheda-nuovo-regime-forfettario-agevolato-2019
https://taxing.it/category/working-in-italy/regime-forfettario/
https://www.ipsoa.it/documents/quotidiano/2023/01/31/regime-forfetario-criteri-valutare-accesso-2023
-
Γαλλία
Στη Γαλλία εφαρμόζεται ένα απλοποιημένο φορολογικό καθεστώς γνωστό και ως καθεστώς μικρο-επιχειρηματία MICRO-ENTREPRENEUR (AUTO-ENTREPRENEUR).
Τα κατώτατα όρια του καθεστώτος του μικρο-επιχειρηματία το 2023 είναι:
–188.700 € για όσους εμπορεύονται αγαθά (micro-BIC).
–77.700 € για όσους προσφέρουν υπηρεσίες (micro-BNC).
Η απαλλαγή από τον ΦΠΑ (ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα αυτού του επιχειρηματικού καθεστώτος) ισχύει μόνο μέχρι τα όριο των 39.100 € (για παροχή υπηρεσιών) και το όριο των 101.000 € (για πώληση αγαθών). Πέρα από αυτά τα όρια, ο μικροεπιχειρηματίας θα πρέπει να τιμολογεί με ΦΠΑ.
Εφόσον μια επιχείρηση έχει μικτή δραστηριότητα (παροχή υπηρεσιών και πώληση αγαθών) μπορεί να επιλεγεί ως πολύ μικρή επιχείρηση υπό τον όρο ότι τα συνολικά ετήσια έσοδα δεν υπερβαίνουν τα 188.700 € και ταυτόχρονα τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών δεν υπερβαίνουν τα 77.700€.
Για τον μικρο-επιχειρηματία ισχύουν 2 διαφορετικοί τρόποι φορολόγησης, οι οποίοι καθορίζονται με βάση και το οικογενειακό εισόδημα.
– Α’ τρόπος ποσοστό επί του τζίρου.
Ο μικροεπιχειρηματίας μπορεί να επιλέξει την πληρωμή φόρου εισοδήματός στο πλαίσιο ενός συστήματος που είναι γνωστό ως απλοποιημένο μικρο-δημοσιονομικό. Αυτός είναι επίσης γνωστός ως ο φόρος πληρωμής ή παρακράτησης, όπου ο οφειλόμενος φόρος εισοδήματος καταβάλλεται με μηνιαίες ή τριμηνιαίες πληρωμές με βάση τον κύκλο εργασιών ως εξής :
–1% του κύκλου εργασιών για όσους μεταπωλούν αγαθά ή υλικά, και για επιχειρήσεις με τουριστικά καταλύματα·
–1,7% του κύκλου εργασιών για όσους προσφέρουν υπηρεσίες «εμπορικής» ή «βιομηχανικής» φύσης.
–2,2% του τζίρου για τα ελ επαγγέλματα.
Σε αυτούς τους συντελεστές προστίθενται οι υποχρεωτικές προσωπικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης (μικροκοινωνικό πακέτο), που εφαρμόζονται στον κύκλο εργασιών ή τα εισπραχθέντα έσοδα καθώς και εισφορά στην επαγγελματική κατάρτιση (0,10% για τους εμπόρους, 0,20% για τα ελεύθερα επαγγέλματα, και 0,30% για τους τεχνίτες). Δείτε τον επόμενο πίνακα.
| Δραστηριότητα | Πλήρη ποσοστά εισφορών | Τελική πληρωμή φόρου εισοδήματος επί της επιλογής | Σύνολο |
| Δραστηριότητα αγοράς/μεταπώλησης, πώληση τροφίμων που καταναλώνονται επιτόπου και υπηρεσίες διαμονής (BIC)
Πώληση αγαθών (BIC) |
12,30% | 1% | 13,30% |
| Παροχή εμπορικών ή βιοτεχνικών υπηρεσιών (BIC) | 21,20% | 1,70% | 22,90% |
| Παροχή υπηρεσιών και μη νομοθετικά ελεύθερα επαγγέλματα (BNC) | 21,10% | 2,20% | 23,30% |
| Ελεύθερα επαγγέλματα | 21,20% | 2,20% | 23,40% |
| Ενοικιάσεις τουριστικών καταλυμάτων | 6% | 1% | 7% |
Με την πληρωμή αυτή του φόρου εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση του μικρο-επιχειρηματία ως προς το εισόδημα αυτό.
Για να επιλεγεί ο τρόπος αυτός φορολόγησης το οικογενειακό εισόδημα του μικρο-επιχειρηματία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το εισόδημα αναφοράς του νοικοκυριού για το έτος N-2. Για παράδειγμα το 2023, το φορολογικό εισόδημα αναφοράς το 2021 δεν πρέπει να υπερβαίνει ένα όριο που υπολογίζεται με βάση τα μέλη του νοικοκυριού (26.070 € για ένα μέλος, 52.140 € για ζευγάρι, 78.210 € για ζευγάρι με δύο παιδιά, κ.λπ.).
– Β τρόπος
Σε περίπτωση που ο μικροεπιχειρηματίας δεν μπορεί να επιλέξει τον Α τρόπο φορολόγησης λόγω του ο τζίρος του υπερβαίνει το οικογενειακό εισόδημα, θα πρέπει να συμπληρώσει έντυπο ετήσιας δήλωσης φόρου εισοδήματος. Το κέρδος σε αυτή την περίπτωση υπολογίζεται από την φορολογική διοίκηση με βάση τον δηλωθέντα ακαθάριστο κύκλο εργασιών ο οποίος μειώνεται με βάση τους ακόλουθους συντελεστές :
–71% του κύκλου εργασιών για όσους μεταπωλούν αγαθά ή υλικά.
–50% του κύκλου εργασιών για άλλες δραστηριότητες στο πλαίσιο του BIC.
–34% του κύκλου εργασιών για όσους ασκούν ελεύθερο επάγγελμα (BNC).
Το κέρδος που προσδιορίζεται με τον τρόπο αυτό υπόκειται σε φορολογία με βάση την προοδευτική κλίμακα το φόρου εισοδήματος που ισχύει.
Τα κυριότερα πλεονεκτήματα του καθεστώτος των μικρο-επιχειρηματιών είναι :
– Οι λογιστικές υποχρεώσεις περιορίζονται στην τήρηση ημερολογίου με λεπτομερείς αποδείξεις και συνοπτικό μητρώο αγορών (σε περίπτωση δραστηριότητας που πέφτει κάτω από το όριο των 188.700 €)
– Δεν υπάρχει υποχρέωση για κατάρτιση κατάσταση λογαριασμού αποτελεσμάτων ή ισολογισμού στο τέλος του έτους
– Υπάρχει απαλλαγή ΦΠΑ με διαφορετικά όρια όμως όπως έχει περιγραφεί ανωτέρω, και συνεπώς δεν υπάρχει και υποχρέωση για δηλώσεις ΦΠΑ
– Πολύ απλοποιημένες μέθοδοι υπολογισμού και πληρωμής των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, δεν απαιτείται επίσης προκαταβολή εισφορών.
– Δυνατότητα, υπό προϋποθέσεις, επιλογής της τελικής καταβολής φόρου, σύμφωνα με τους αναγραφόμενους ως άνω δύο τρόπους φορολόγησης ταυτόχρονα με τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
– Μειωμένο λειτουργικό κόστος, δεδομένης της εξαιρετικά απλοποιημένης τήρησης λογιστικών βιβλίων.
Πηγές :
-https://www.impots.gouv.fr/professionnel/je-choisis-le-regime-du-micro-entrepreneur-auto-entrepeneur
-https://www.legifrance.gouv.fr/codes/article_lc/LEGIARTI000042159220/
- Σλοβενία
Το σλοβένικο σύστημα Sp.
Στη Σλοβενία ισχύει ένα σύστημα για τον προσδιορισμό της φορολογικής βάσης τόσο των ελ. επαγγελματιών όσο και των επιχειρήσεων που βασίζεται σε 3 μορφές. Κάθε μία από αυτές τις τρεις μορφές έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες, οι οποίες σχετίζονται και με την τήρηση επαγγελματικών βιβλίων.
Αυτά προβλέπονται στο φορολογικό νόμο (ZDoh-2 άρθρα 49 και επόμενα )
Το Πραγματικό sp είναι παρόμοιά με όλα τα γνωστά συστήματα και τα κέρδη προσδιορίζονται με βάση τα πραγματικά έσοδα/έξοδα, ενώ προβλέπει και όλες τις τυπικές υποχρεώσεις (τήρηση βιβλίων, δημοσίευση οικονομικών καταστάσεων κλπ).
Το τυπικό (τυποποιημένο) sp είναι μια μορφή φορολόγησης η οποία επιλέγεται από όσους έχουν ελάχιστες δαπάνες αλλά και όσους είναι νέοι επιχειρηματίες. Τηρεί κανονικά απλοποιημένα βιβλία και στοιχεία όχι όμως με διπλογραφική μέθοδο.
Στο Τυποποιημένο sp ο υπολογισμός της φορολογικής βάσης γίνεται ως εξής :
| έσοδα από | έως | τυποποιημένα έξοδα |
| 0 | 50.000 | 80% |
| 50.000 | 100.000 | 40% |
| 100.000 | 0% |
Παράδειγμα
Σε έσοδα 50.000 ευρώ αφαιρούνται έξοδα 80% και το κέρδος (10.000) φορολογείται με 20%. Σύνολο φόρου δηλαδή 2.000 ευρώ.
Αντίστοιχα με βάση την παραπάνω κλίμακα, σε έσοδα 70.000 ευρώ υπολογίζεται πρώτα ο φόρος για τα έσοδα μέχρι 50.000 ευρώ (2.000) και μετά για τα υπόλοιπα έσοδα (70.000-50.000 =20.000) του επόμενου κλιμακίου υπολογίζονται δαπάνες 40%, ήτοι 20.000 έσοδα μείον 8.000 δαπάνες = κέρδος 12.000 *20% = 2.400 φόρος. Για τα 70.000 ευρώ έσοδα συνεπώς ο φόρος είναι 4.400 (2.000+2.400)
Στο σύστημα αυτό μπορεί να παραμείνει μια επιχείρηση ή ένας αυτοαπασχολούμενος εφόσον τα έσοδά του δεν ξεπερνούν τις 300.000 ευρώ σε δύο συνεχόμενα έτη (150.000 ευρώ ανά έτος) .
Εκτός από το τυποποιημένο sp υπάρχει και το “απογευματινό’ sp το οποίο ονομάζεται έτσι γιατί απευθύνεται σε εργαζομένους πλήρους απασχόλησης οι οποίοι θέλουν να κάνουν μια επιπλέον απογευματινή δραστηριότητα ως αυτοαπασχολούμενοι)
Στο απογευματινό sp ο υπολογισμός της φορολογικής βάσης γίνεται ως εξής :
| έσοδα από | έως | τυποποιημένα έξοδα |
| 12.500 | 80% | |
| 12.500 | 50.000 | 40% |
| 50.000 | 0% |
Για να μπορεί να φορολογηθεί ένα φυσικό πρόσωπο με το σύστημα αυτό θα πρέπει επίσης να πληρεί και άλλες προϋποθέσεις οι οποίες αναφέρονται στον φορολογικό νόμο (ZDoh-2).
Συμπέρασμα
Όπως μπορεί πολύ εύκολα να διαπιστώσει ο καθένας, τα φορολογικά καθεστώτα των τριών αυτών χωρών είναι τελείως διαφορετικά με το τεκμαρτό σύστημα φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων που παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες το υπ.Οικονομικών.
Πρέπει να σημειωθεί ότι και στις 3 αυτές χώρες τα καθεστώτα φορολόγησης θεωρούνται προνομιακά και η ένταξη σε αυτά είναι προαιρετική.
Στην Ιταλία η θέσπιση του ευνοϊκού καθεστώτος REGIME FORFETARIO όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του νόμου με τον οποίο εισήχθη (legge 23 dicembre 2014, n. 190) προβλέπει σημαντικές απλουστεύσεις για σκοπούς ΦΠΑ και λογιστικούς σκοπούς με σκοπό την μείωση της γραφειοκρατίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.