Ψηφιακή κάρτα εργασίας: Συνοπτικός οδηγός

Νέα – myErgani

Από σήμερα είναι διαθέσιμος ένας χρηστικός και συνοπτικός Οδηγός για την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας για όλες τις επιχειρήσεις που υπόκεινται στην εφαρμογή της.

Για πρώτη φορά καταγράφεται ψηφιακά όλο το ισχύον θεσμικό πλαίσιο που ρυθμίζει την ψηφιακή κάρτα εργασίας παρέχοντας στοχευμένη και εξειδικευμένη πληροφόρηση ανά κλάδο επιχειρήσεων (τράπεζες, supermarkets, εταιρείες φύλαξης, εταιρείες ιδιωτικής ασφάλισης, φορείς του δημοσίου, βιομηχανία, λιανεμπόριο, τουρισμός, εστίαση), με ρητή αναφορά και στο προβλεπόμενο κυρωτικό πλαίσιο.

Ο νέος ηλεκτρονικός αυτός Οδηγός Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας αποσκοπεί στην συστηματοποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας και στην κάλυψη όλων των κρίσιμων ερωτημάτων που τίθενται από τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους για τον θεσμό της ψηφιακής κάρτας. Εκτός από την επίλυση πρακτικών θεμάτων όπως η εγκατάσταση και ενεργοποίηση της εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εντός των προβλεπόμενων χρονοδιαγραμμάτων, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ανατρέξουν στον Οδηγό για να διευκρινίσουν θέματα που αφορούν τις προβλέψεις του θεσμικού πλαισίου για ζητήματα όπως η ευέλικτη προσέλευση και το απολογιστικό σύστημα, οι ειδικοί κανόνες οριζόντιας εφαρμογής και οι οριζόντιες εξαιρέσεις.

Ο Οδηγός Ψηφιακής Κάρτας που είναι διαθέσιμος στο psifiakikarta.gov.gr θα επικαιροποιείται κάθε φορά που ένας νέος κλάδος εντάσσεται στην εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας και κάθε φορά που υπάρχει αλλαγή στη νομοθεσία ή εκδίδεται σχετική Υπουργική Απόφαση ή/και διευκρινιστική εγκύκλιος.

Περιεχόμενα

ΜΕΡΟΣ Α’

Α. Τι είναι η Ψηφιακή Κάρτα
Εγκατάσταση και ενεργοποίηση

Β. Νομικό Πλαίσιο
Α) Πρωτογενές Δίκαιο
Β) Δευτερογενής Νομοθεσία

Γ. Χρονοδιάγραμμα Ένταξης Κλάδων Οικονομικής Δραστηριότητας στη Ψηφιακή Κάρτα

Δ. Ευέλικτη προσέλευση & Απολογιστικό Σύστημα
1) Ευέλικτη προσέλευση Εργαζομένων
2) Δυνατότητα επιλογής απολογιστικού συστήματος καταχώρησης αλλαγών ωραρίου οργάνωσης του χρόνου εργασίας και υπερωριών

Ε. Ειδικοί κανόνες οριζόντιας εφαρμογής
1) Αλλαγή κύριου ΚΑΔ μετά την ένταξη του κλάδου
2) Πολλαπλές δραστηριότητες στον ίδιο χώρο
3) Περιθώριο ανοχής μέχρι 3 μονά χτυπήματα το μήνα ανά εργαζόμενο

ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις από την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας
1) Κανόνας του κύριου ΚΑΔ
2) Μηδενική Οικονομική Δραστηριότητα
3) Φορείς του Δημοσίου
4) Ειδικές κατηγορίες εργαζομένων στους οποίους δικαιολογείται η μη σήμανση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας:

o Διευθυντικά στελέχη
o Εργαζόμενοι με τηλεργασία
o Εργαζόμενοι με μη σταθερό τόπο εργασίας
o Εργαζόμενοι σε «Επιχειρήσεις – Παρόχους» (Εργολάβους)
o Οι εργάτες γης, αλιεργάτες και οι εργαζόμενοι σε οικοδομοτεχνικά έργα
o Οι δικηγόροι που αμείβονται με πάγια αντιμισθία

ΜΕΡΟΣ Β’
Α. Τι ισχύει ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας

1) Τράπεζες
2) Super Market
3) Εταιρείες Φύλαξης (Security)
4) Εταιρείες Ιδιωτικής Ασφάλισης
5) Φορείς του Δημοσίου
6) Βιομηχανία
7) Λιανεμπόριο
8) Τουρισμός
9) Εστίαση

Β. Επιβολή Κυρώσεων – Πρόστιμα

1) Γενικές παραβάσεις με επιβολή προστίμου ανεξάρτητα από τον αριθμό θιγομένων:
2) Παραβάσεις Ατομικού Χαρακτήρα με επιβολή προστίμου ανά θιγόμενο:

 

ΜΕΡΟΣ Α’

Α. Τι είναι η Ψηφιακή Κάρτα

Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας είναι ένας μηχανισμός που θεσμοθετήθηκε με το ν. 4808/2021 με σκοπό αφενός τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων μέσω της καθημερινής και άμεσης κοινοποίησης στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ της έναρξης και λήξης της εργασίας του και αφετέρου τη διαφάνεια στους ελέγχους από την Επιθεώρηση Εργασίας και κατ’ επέκταση την αντιμετώπιση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας και της εισφοροδιαφυγής.

Η μέτρηση του χρόνου εργασίας, που πραγματοποιείται με τη χρήση της ψηφιακής κάρτας, περιορίζεται (μέχρι την ολοκλήρωση της πλήρους εφαρμογής του συστήματος της ψηφιακής κάρτας στο σύνολο των επιχειρήσεων-εργοδοτών της Χώρας) μόνο στην μέτρηση του χρόνου κατά τον οποίο οι εργαζόμενοι των ενταγμένων επιχειρήσεων απασχολούνται με φυσική παρουσία στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης.

Μέσω της απογραφικής διαδικασίας οι εργαζόμενοι εντάχθηκαν στη Ψηφιακή Οργάνωση του Χρόνου Εργασίας και πλέον η υποχρέωση παρακολούθησης του ωραρίου εργασίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ γίνεται με τη διαδικασία της Ψηφιακής Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας.

Εγκατάσταση και ενεργοποίηση

Για τις επιχειρήσεις που βάσει σχετικών υπουργικών αποφάσεων, εντάσσονται στο Μηχανισμό της Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, η πρώτη ενέργεια που πρέπει να κάνουν προκειμένου να είναι νόμιμες και να αποφύγουν τις διοικητικές κυρώσεις από την Επιθεώρηση Εργασίας είναι να προβούν άμεσα σε εγκατάσταση και ενεργοποίηση του μηχανισμού της ψηφιακής κάρτας εργασίας. Η διαδικασία εγκατάστασης και ενεργοποίησης του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας θα πρέπει να ξεκινήσει αμέσως μετά την ημερομηνία ένταξης και να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι την ημερομηνία έναρξης επιβολής κυρώσεων. Τα βήματα που απαιτούνται για την εγκατάσταση και ενεργοποίηση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας περιγράφονται αναλυτικά στον πρακτικό οδηγό¹.

Β. Νομικό Πλαίσιο

Α) Πρωτογενές Δίκαιο

> Νόμος 4808/2021

Άρθρο 74: Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας

Άρθρο 79: Εξουσιοδοτικές διατάξεις

> Νόμος 5053/2023

Άρθρο 22: Καταχώριση αλλαγής ωραρίου και υπερωριών στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» από επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που έχουν ενταχθεί στην ψηφιακή κάρτα εργασίας – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 80 ν. 4144/2013.

Β) Δευτερογενής Νομοθεσία

> Υπουργική Απόφαση 49758/26-5-2022 (ΦΕΚ Β’ 2668/31.05.2022)

> Υπουργική Απόφαση 80016/31.8.2022 (ΦΕΚ Β’ 4629/01.09.2022)

> Υπουργική Απόφαση 113169/27.12.2023 (ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)

> Υπουργική Απόφαση 24595/28-03-2024 (ΦΕΚ Β’ 1966/29.03.2024)

> Υπουργική Απόφαση 44485/11-9-2024 (ΦΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)

Γ) Εγκύκλιες οδηγίες

> Εγκύκλιος 37271/21-6-2024

Γ. Χρονοδιάγραμμα Ένταξης Κλάδων Οικονομικής Δραστηριότητας στη Ψηφιακή Κάρτα

• Το σύνολο των Τραπεζών της χώρας εντάχθηκε από 01.07.2022.
• Τα Σούπερ Μάρκετ με περισσότερους από 250 εργαζόμενους εντάχθηκαν από 01.07.2022.
• Οι εταιρείες φύλαξης εντάχθηκαν από 16.02.2023
• Οι εταιρείες ιδιωτικής ασφάλισης εντάχθηκαν από 16.02.2023.
• Οι εταιρείες: ΟΣΕ Α.Ε., ΕΡΓΟΣΕ, Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε, ΟΣΥ, ΟΑΣΑ, ΟΣΕΘ, ΟΑΣΘ, Αττικό μετρό Α.Ε., Κτιριακές Υποδομές Α.Ε., Εγνατία Οδός Α.Ε., ΕΥΔΑΠ και ΕΛΤΑ, καθώς και τη Hellenic Train και την Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Υλικού, εντάχθηκαν από 22.03.2023.
• Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στον κλάδο της βιομηχανίας εντάχθηκαν πιλοτικά από 01.01.2024 και με πλήρη εφαρμογή από 01.07.2024.
• Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στον κλάδο του λιανικού εμπορίου εντάχθηκαν πιλοτικά από 01.01.2024 και με πλήρη εφαρμογή από 01.07.2024.
• Οι επιχειρήσεις που ανήκουν στις υπηρεσίες διαμονής στον κλάδο του τουρισμού εντάχθηκαν πιλοτικά από 11.09.2024 και με πλήρη εφαρμογή από 01.03.2025.
• Οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα στον κλάδο της εστίασης εντάχθηκαν πιλοτικά από 11.09.2024 και με πλήρη εφαρμογή από 01.03.2025.

Δ. Ευέλικτη προσέλευση & Απολογιστικό Σύστημα

1) Ευέλικτη προσέλευση Εργαζομένων

Για όσες επιχειρήσεις είναι ενταγμένες στο μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας και έχουν προβεί σε ενεργοποίηση της κάρτας, δίνεται η δυνατότητα, κατόπιν ρητής συμφωνίας του εργοδότη με τον εργαζόμενο (η οποία αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο) για ευέλικτη προσέλευση μέχρι 120 λεπτά, η οποία εκκινεί από τη δηλωθείσα έναρξη του ωραρίου στη ψηφιακή οργάνωση του χρόνου εργασίας και εντεύθεν.

Η ευέλικτη προσέλευση πρέπει να έχει δηλωθεί από τον εργοδότη ως επιλογή -για κάθε εργαζόμενο- στο ΕΡΓΑΝΗ προκειμένου να ενεργοποιηθεί η εφαρμογή της ευέλικτης προσέλευσης. Μέσω αυτής της δυνατότητας επιτυγχάνεται η μείωση του διοικητικού βάρους των επιχειρήσεων, καθώς δεν υπάρχει υποχρέωση μεταβολής του ωραρίου των εργαζομένων σε περίπτωση που η άφιξη τους και η έναρξη της εργασίας τους λαμβάνει χώρα εντός του διαστήματος της συμφωνηθείσας και δηλωθείσας στην Ψηφιακή Οργάνωση του Χρόνου Εργασίας ευέλικτης προσέλευσης, αρκεί να υφίσταται χτύπημα της ψηφιακής κάρτας κατά την έναρξη και κατά τη λήξη της εργασίας.

Μια συμφωνημένη ευέλικτη προσέλευση 30 λεπτών δεν συνεπάγεται ότι ο εργαζόμενος μπορεί να προσέλθει και να σημάνει την κάρτα του πριν την έναρξη του δηλωθέντος ωραρίου, δηλαδή για παράδειγμα στις 8:30 αντί για τις 9:00. Στην προκειμένη περίπτωση, αν υφίσταται σήμανση της ψηφιακής κάρτας και δεν έχει προηγηθεί μεταβολή του δηλωθέντος ωραρίου (είτε με Σταθερό είτε με Μεταβαλλόμενο/Τροποποιούμενο ανά ημέρα) πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο (εφόσον η επιχείρηση έχει επιλέξει το προαναγγελτικό σύστημα), αυτό θεωρείται αναντιστοιχία μεταξύ δηλωθέντος ωραρίου και σήμανσης της ψηφιακής κάρτας και εφόσον διαπιστωθεί από την Επιθεώρηση Εργασίας, δύναται να επιβληθούν κυρώσεις.

2) Δυνατότητα επιλογής απολογιστικού συστήματος καταχώρησης αλλαγών ωραρίου οργάνωσης του χρόνου εργασίας και υπερωριών

Από 01.07.2024 στις επιχειρήσεις που είναι ενταγμένες στο μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας και έχουν προβεί σε ενεργοποίηση της κάρτας, πέραν της δυνατότητας επιλογής του προαναγγελτικού συστήματος, δηλαδή προδήλωσης αλλαγών ή τροποποίησης του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας ή της υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων, υπάρχει πλέον η δυνατότητα επιλογής του απολογιστικού συστήματος αρκεί να υφίσταται σήμανση της ψηφιακής κάρτας κατά την έναρξη και λήξη της εργασίας². Μέσω αυτής της δυνατότητας επιτυγχάνεται η μείωση του διοικητικού βάρους των επιχειρήσεων.

Ειδικότερα, εφόσον οι επιχειρήσεις κάνουν χρήση του απολογιστικού συστήματος, υποχρεούνται:

α) να δηλώνουν, έως και την τελευταία ημέρα του τρέχοντος ημερολογιακού μήνα, στην «Ψηφιακή Δήλωση επιλογής προαναγγελτικού ή απολογιστικού συστήματος καταχώρισης αλλαγών ωραρίου, οργάνωσης χρόνου εργασίας και υπερωριών», ότι για το επόμενο χρονικό διάστημα, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο του ενός ημερολογιακού μήνα, θα καταχωρίζουν τις αλλαγές του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας και των υπερωριών απολογιστικά.

β) να καταχωρίζουν τις σχετικές αλλαγές, έως τη λήξη του επόμενου ημερολογιακού μήνα, από τον μήνα πραγματοποίησής τους.

Διευκρινίζεται ότι δεν νοείται ως αλλαγή ή τροποποίηση του χρόνου εργασίας ενδεχόμενη μετατόπιση της έναρξης και λήξης του ωραρίου λόγω ευέλικτης προσέλευσης. Πχ. Δεν νοείται ως αλλαγή του ωραρίου σε περίπτωση προδηλωμένου ωραρίου 09:00-17:00 με ευέλικτη προσέλευση 60 λεπτών, η άφιξη στις 9:53 και η αποχώρηση στις 17:53.

Επισημαίνεται ότι:

α) απαιτείται ένας αρχικός προγραμματισμός από τις επιχειρήσεις (π.χ σε επίπεδο εβδομάδας ή μήνα) ώστε να υφίσταται ένα αρχικό δηλωθέν ωράριο.

β) εάν βρεθεί εργαζόμενος να εργάζεται στον χώρο παροχής εργασίας της επιχείρησης χωρίς να υφίσταται σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας, ή εάν υφίσταται χτύπημα και κατά την έναρξη και κατά την λήξη του δηλωθέντος ωραρίου και βρεθεί εργαζόμενος να απασχολείται μετά τη λήξη του ωραρίου, η αναντιστοιχία αυτή επισύρει τις προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις από την Επιθεώρηση Εργασίας.

Οι επιχειρήσεις που έχουν επιλέξει το απολογιστικό σύστημα, έχουν τη δυνατότητα εφόσον το επιθυμούν να επανέλθουν στο προαναγγελτικό σύστημα, με σχετική δήλωση στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ πριν από την έναρξη του ημερολογιακού μήνα κατά τον οποίο θέλουν να επανέλθουν στην προαναγγελτική διαδικασία.

Ε. Ειδικοί κανόνες οριζόντιας εφαρμογής

1) Αλλαγή κύριου ΚΑΔ μετά την ένταξη του κλάδου

Επιχειρήσεις που άλλαξαν κύριο ΚΑΔ εργοδότη στο TAXIS μετά την έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης, εξακολουθούν να έχουν τη σχετική υποχρέωση, καθώς κρίσιμο στοιχείο για την ένταξη στο μηχανισμό είναι ο κύριος ΚΑΔ που ήταν δηλωμένος στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ κατά την ημερομηνία έκδοσης της σχετικής υπουργικής απόφασης.

2) Πολλαπλές δραστηριότητες στον ίδιο χώρο

Εφόσον ο κύριος ΚΑΔ επιχείρησης – εργοδότη στο TAXIS εντάσσεται στην ψηφιακή κάρτα εργασίας και εκτελούνται πολλαπλές δραστηριότητες στον ίδιο χώρο, εκ των οποίων κάποιες δεν έχουν ενταχθεί ακόμα στην ψηφιακή κάρτα, υπάρχει πλέον υποχρέωση εφαρμογής του μηχανισμού για το σύνολο των εργαζομένων τους³.

3) Περιθώριο ανοχής μέχρι 3 μονά χτυπήματα το μήνα ανά εργαζόμενο

Η σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας θα πρέπει να είναι σύμφωνη με την ψηφιακή δήλωση του ωραρίου εργασίας και θα πρέπει να υφίσταται πάντα, εκτός αν αυτό δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους που έχουν σχέση με την φύση ή με τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας.

Η ευθύνη για την ορθή εφαρμογή και την ορθή χρήση της ψηφιακής κάρτας από τον εργαζόμενο, την τήρηση του ψηφιακά δηλωθέντος ωραρίου και της ενημέρωσης του ΕΡΓΑΝΗ και τυχόν κυρώσεις λόγω μη ορθής εφαρμογής βαρύνουν τον εργοδότη, κρίθηκε σκόπιμο και στα πλαίσια της καλής πίστης, να γίνονται αποδεκτά μέχρι 3 μονά χτυπήματα τον μήνα ανά εργαζόμενο, στην οποία περίπτωση, η σχετική διαπίστωση από την Επιθεώρηση Εργασίας, θα συνεπάγεται σύσταση και όχι επιβολή προστίμου.
 
ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις από την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας

1) Κανόνας του κύριου ΚΑΔ

Εφόσον ο κύριος ΚΑΔ επιχείρησης δεν ανήκει στους κλάδους που έχουν ενταχθεί στον μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, δεν εντάσσεται στον μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας το σύνολο της επιχείρησης, ακόμα και αν τα υποκαταστήματα έχουν ΚΑΔ που με βάση τις σχετικές ΥΑ εντάσσονται στον Μηχανισμό της Κάρτας Εργασίας⁴.

2) Μηδενική Οικονομική Δραστηριότητα

Όταν ο κύριος ΚΑΔ εργοδότη στο taxis δεν παράγει οικονομική δραστηριότητα (δηλαδή αυτή είναι μηδέν) γεγονός που αποδεικνύεται από το έντυπο Ε3 και ο δευτερεύων ΚΑΔ, ο οποίος αποτελεί την κυρίαρχη οικονομικά επιχειρηματική δραστηριότητα, δεν είναι ενταγμένος ΚΑΔ⁵.

3) Φορείς του Δημοσίου

Γενικά οι φορείς του Δημοσίου και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, εν γένει, που απασχολούν υπάλληλους Ι.Δ.Α.Χ. ή Ι.Δ.Ο.Χ., εξαιρούνται από την υποχρέωση Ψηφιακής Οργάνωσης του Χρόνου Εργασίας στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και συνεπώς και από την Εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, εφόσον ισχύουν για αυτούς οι ρυθμίσεις του Ενιαίου Μισθολογίου (ν. 4354/2015) και δεν έχουν εφαρμογή σε αυτούς οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για την υπερεργασία και την υπερωριακή απασχόληση (άρθρο 58 ν. 4808/2021)⁶.

Η ως άνω εξαίρεση υφίσταται και στις περιπτώσεις φορέων του Δημοσίου και Νομικών Προσώπων Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, εν γένει, οι οποίοι απασχολούν υπάλληλους Ι.Δ.Α.Χ. ή Ι.Δ.Ο.Χ. σε έργα/προγράμματα (λόγου χάρη Ε.Λ.Κ.Ε.) που χρηματοδοτούνται από ιδιωτικούς, διεθνείς και ίδιους πόρους, και οι πάσης φύσεως αποδοχές τους καταβάλλονται μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής⁷.

4) Ειδικές κατηγορίες εργαζομένων στους οποίους δικαιολογείται η μη σήμανση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας:

o Διευθυντικά στελέχη

Οι εργαζόμενοι που κατέχουν θέση εποπτείας, ή διεύθυνσης, ή εμπιστευτική απογράφονται στη διαδικασία της ψηφιακής οργάνωσης του χρόνου εργασίας αλλά δεν απαιτείται Ψηφιακό Ωράριο και Δήλωση Έναρξης -Λήξης Ψηφιακής Κάρτας⁸.

o Εργαζόμενοι με τηλεργασία

Οι εργαζόμενοι που εργάζονται με τηλεργασία δεν έχουν υποχρέωση για σήμανση της ψηφιακής κάρτας κατά τις ημέρες που εργάζονται με το συγκεκριμένο σύστημα οργάνωσης του χρόνου εργασίας. Σε περίπτωση ωστόσο που η εργάσιμη ημέρα ενός υπαλλήλου περιλαμβάνει εργασία τόσο με φυσική παρουσία, όσο και με τηλεργασία, ο εργαζόμενος οφείλει (για το διάστημα απασχόλησης του με φυσική παρουσία) να χτυπήσει κανονικά την ψηφιακή του κάρτα του κατά την είσοδο και την έξοδό του από τις εγκαταστάσεις του εργοδότη⁹.

o Εργαζόμενοι με μη σταθερό τόπο εργασίας

Για παράδειγμα ιατρικοί επισκέπτες, επιθεωρητές πωλήσεων, περιοδεύοντες πωλητές, τεχνικοί, οδηγοί, εργαζόμενοι που επισκέπτονται τους πελάτες του εργοδότη τους, διαφημιστές (κ.ά.) αντιμετωπίζονται όπως και οι εργαζόμενοι με τηλεργασία.

o Εργαζόμενοι σε «Επιχειρήσεις – Παρόχους» (Εργολάβους)

Όταν οι εργασίες που απαιτούνται για την εκτέλεση του έργου εκτελούνται από εργαζόμενους του εργολάβου στις εγκαταστάσεις άλλου εργοδότη, ΔΕΝ υπάρχει υποχρέωση σήμανσης της ψηφιακής κάρτας των εργαζομένων του εργολάβου στις εγκαταστάσεις του άλλου εργοδότη, ακόμα και αν ο εργολάβος έχει ενταχθεί στον μηχανισμό της ψηφιακής κάρτας εργασίας¹⁰.

o Οι εργάτες γης, αλιεργάτες και οι εργαζόμενοι σε οικοδομοτεχνικά έργα

o Οι δικηγόροι που αμείβονται με πάγια αντιμισθία.

ΜΕΡΟΣ Β’

Α. Τι ισχύει ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας

1) Τράπεζες

❖ Ημερομηνία Ένταξης: 01/07/2022 & 16/02/2023

❖ Επιχειρήσεις που εντάσσονται:

Στο Μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας έχει ενταχθεί το σύνολο των τραπεζών της χώρας¹¹.

❖ Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)

2) Super Markets

❖ Ημερομηνία Ένταξης: Από 01/07/2022 & 16/02/2023 εντάχθηκαν οι επιχειρήσεις «Super Market» με αριθμό εργαζομένων από 250 άτομα και πάνω¹². Από 01/01/2024 εντάχθηκε το σύνολο των super market της χώρας (με την ένταξη του κλάδου του λιανεμπορίου¹³).

❖ Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)

3) Εταιρείες Φύλαξης (Security)

❖ Ημερομηνία Ένταξης: 16/02/2023

❖ Επιχειρήσεις που εντάσσονται:

Οι επιχειρήσεις με κύρια επιχειρηματική δραστηριότητα τις εταιρίες παροχής υπηρεσιών φύλαξης και προστασίας με ΚΑΔ 80.10 και 80.20¹⁴.

❖ Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)

❖ Εξαιρέσεις από την υποχρέωση σήμανσης της Ψηφιακής Κάρτας:

Οι εν λόγω επιχειρήσεις αποτελούν μια ειδική κατηγορία επιχειρήσεων όπου ο τόπος παροχής εργασίας των εργαζομένων τους, στον οποίο οφείλουν να διαθέτουν και να ενεργοποιούν σύστημα ψηφιακής κάρτας για το σύνολο των εργαζομένων τούς με φυσική παρουσία, δεν μπορεί παρά να συνδέεται άρρηκτα με τον εκάστοτε χώρο ή τόπο εγκατάστασης, ή την εκάστοτε γεωγραφική περιφέρεια, εντός της οποίας παρέχεται το έργο της παροχής υπηρεσιών φύλαξης και προστασίας.

Συνεπώς, η σήμανση της ψηφιακής κάρτας των εργαζομένων τους, θα πρέπει να λαμβάνει χώρα οπουδήποτε οι εν λόγω εργαζόμενοι παρέχουν τις υπηρεσίες τους με φυσική παρουσία, είτε πρόκειται για τις εγκαταστάσεις της επιχείρησης που τους απασχολεί, είτε πρόκειται για χώρο ή είτε πρόκειται για χώρο ή τόπο εγκατάστασης άλλης επιχείρησης στην οποία παρέχουν τις σχετικές υπηρεσίες φύλαξης και προστασίας.

Για τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών φύλαξης, η υποχρέωση διαβίβασης των σημάνσεων του μηχανισμού της ψηφιακής κάρτας εργασίας, δηλαδή της ενάρξεως και την λήξεως της εργασίας των εργαζομένων στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, δύναται να υποβάλλεται μέχρι τις 23:59 της ημέρας που αφορούν.

4) Εταιρείες Ιδιωτικής Ασφάλισης

❖ Ημερομηνία Ένταξης: 16/02/2023

❖ Επιχειρήσεις που εντάσσονται:

Οι επιχειρήσεις με κύρια επιχειρηματική δραστηριότητα τις ιδιωτικές ασφαλίσεις με ΚΑΔ 65.1¹⁵.

❖ Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)

5) Φορείς του Δημοσίου

Παρά την γενική εξαίρεση υπάρχει υποχρέωση Ένταξης στον Μηχανισμό και Εφαρμογής του Συστήματος της Ψηφιακής Κάρτας για τις κάτωθι επιχειρήσεις ως εξής:

❖ Ημερομηνία Ένταξης: 16/02/2023

❖ Επιχειρήσεις που εντάσσονται (βάσει ΑΦΜ): ΟΣΕ Α.Ε., ΕΡΓΟΣΕ, Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε, ΟΣΥ, ΟΑΣΑ, ΟΣΕΘ, ΟΑΣΘ, Αττικό μετρό, Κτιριακές Υποδομές Α.Ε., Εγνατία Οδός Α.Ε., ΕΥΔΑΠ και ΕΛΤΑ, η Hellenic Train και η Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Υλικού¹⁶.

❖ Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της ΨΚΕ:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)

6) Βιομηχανία

❖ Ημερομηνία πιλοτικής Ένταξης: 01/01/2024

❖ Ημερομηνία πλήρους Ένταξης: 01/07/2024

❖ Επιχειρήσεις που εντάσσονται:

Οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα στον κλάδο της βιομηχανίας με διψήφιο ΚΑΔ 10 έως και 33, πλην του διψήφιου 19.¹⁷

❖ Εξαιρέσεις από την ένταξη στον Μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας:

Οι επιχειρήσεις των οποίων η κυρίαρχη οικονομική δραστηριότητα ανήκει στον κλάδο της ενέργειας, στα πετρελαιοειδή, στα ορυχεία και στα ναυπηγεία (ανεξάρτητα αν ο ΚΑΔ είναι κύριος ή δευτερεύων), όπως αποδεικνύεται από το έντυπο Ε3. Η εξαίρεση των ναυπηγείων συμπεριλαμβάνει και παρεμφερείς δραστηριότητες, όπως π.χ. η επισκευή και συντήρηση πλοίων, σκαφών, αεροσκαφών κλπ. Η εξαίρεση των ορυχείων συμπεριλαμβάνει και παρεμφερείς δραστηριότητες όπως, για παράδειγμα, τα λατομεία.

❖ Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)

❖ Χρόνος Προετοιμασίας πριν και μετά την εργασία:

Η Βιομηχανία είναι ένας κλάδος οικονομικής δραστηριότητας, στον οποίο ενδέχεται να απαιτείται χρόνος προετοιμασίας των εργαζομένων, πριν την ανάληψη υπηρεσίας και μετά τη λήξη της.

Ο χρόνος αυτός δεν δύναται να υπερβαίνει τα 30′ λεπτά προ της έναρξης και τα 30′ λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας¹⁸, δεν αποτελεί χρόνο εργασίας και συνεπώς η σήμανση της ψηφιακής κάρτας για την εν λόγω κατηγορία εργαζομένων θα πρέπει να λαμβάνει χώρα:

o Κατά την έναρξη της εργασίας, μετά το πέρας της ολοκλήρωσης του χρόνου προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας και

o Κατά την λήξη της εργασίας, πριν την έναρξη του χρόνου προετοιμασίας για αποχώρηση.

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που βρεθεί εργαζόμενος να εργάζεται κατά τον χρόνο προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας ή ξεκινήσει να εργάζεται μετά την ολοκλήρωση της 16 προετοιμασίας για ανάληψη υπηρεσίας χωρίς να έχει σημάνει την ψηφιακή του κάρτα, θα επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας οι προβλεπόμενες κυρώσεις. Το ίδιο ισχύει και στις περιπτώσεις που ο εργαζόμενος έχει σημάνει την κάρτα του κατά την λήξη της εργασίας του και συνεχίσει να εργάζεται κατά τον χρόνο προετοιμασίας για αποχώρηση.

7) Λιανεμπόριο

❖ Ημερομηνία πιλοτικής Ένταξης: 01/01/2024

❖ Ημερομηνία πλήρους Ένταξης: 01/07/2024

❖ Επιχειρήσεις που εντάσσονται:

Οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα στον κλάδο του λιανεμπορίου με, ήτοι όλοι οι ΚΑΔ με δύο πρώτα ψηφία το 47.¹⁹

Για τις επιχειρήσεις αυτές, εφόσον ο κύριος ΚΑΔ επιχείρησης – εργοδότη στο TAXIS εντάσσεται στην ψηφιακή κάρτα εργασίας και εκτελούνται πολλαπλές δραστηριότητες στον ίδιο χώρο, εκ των οποίων κάποιες δεν έχουν ενταχθεί ακόμα στην ψηφιακή κάρτα, υπάρχει πλέον υποχρέωση εφαρμογής του μηχανισμού για το σύνολο των εργαζομένων τους²⁰.

❖ Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)

Πιλοτική Εφαρμογή σε Τουρισμό και Εστίαση

8) Τουρισμός

❖ Ημερομηνία πιλοτικής Εφαρμογής: 11/09/2024

❖ Ημερομηνία πλήρους Ένταξης: 01/03/ 2025

❖ Επιχειρήσεις που εντάσσονται:

Οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα στις υπηρεσίες διαμονής στον κλάδο του τουρισμού ήτοι όλοι οι ΚΑΔ με δύο πρώτα ψηφία το 55, πλην του κωδικού 55.90.13²¹.

Για τις επιχειρήσεις αυτές, εφόσον ο κύριος ΚΑΔ επιχείρησης – εργοδότη στο TAXIS εντάσσεται στην ψηφιακή κάρτα εργασίας και εκτελούνται πολλαπλές δραστηριότητες στον ίδιο χώρο, εκ των οποίων κάποιες δεν έχουν ενταχθεί ακόμα στην ψηφιακή κάρτα, υπάρχει πλέον υποχρέωση εφαρμογής του μηχανισμού για το σύνολο των εργαζομένων τους²².

❖ Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)
9) Εστίαση

❖ Ημερομηνία πιλοτικής Εφαρμογής: 11/09/2024

❖ Ημερομηνία πλήρους Ένταξης: 01/03/ 2025

❖ Επιχειρήσεις που εντάσσονται:

Οι επιχειρήσεις που ανήκουν κατά κύρια δραστηριότητα στις υπηρεσίες διαμονής στον κλάδο της εστίασης, ήτοι όλοι οι ΚΑΔ με δύο πρώτα ψηφία 56²³, ήτοι:

• το 56.1, πλην των κωδικών 56.10.11.07, 56.10.12, 56.10.12.01 και 56.10.19.09

• το 56.2, πλην του κωδικού 56.29.19

• Το 56.3

Για τις επιχειρήσεις αυτές, εφόσον ο κύριος ΚΑΔ επιχείρησης – εργοδότη στο TAXIS εντάσσεται στην ψηφιακή κάρτα εργασίας και εκτελούνται πολλαπλές δραστηριότητες στον ίδιο χώρο, εκ των οποίων κάποιες δεν έχουν ενταχθεί ακόμα στην ψηφιακή κάρτα, υπάρχει πλέον υποχρέωση εφαρμογής του μηχανισμού για το σύνολο των εργαζομένων τους²⁴.

• Εξαιρέσεις από την εφαρμογή του Μηχανισμού της Ψηφιακής Κάρτας:

Παραμένουν σε ισχύ οι οριζόντιες εξαιρέσεις (βλ. «ΣΤ. Οριζόντιες Εξαιρέσεις»)

Β. Κυρωτικό πλαίσιο- Πρόστιμα

Οι επιχειρήσεις που βάσει των σχετικών υπουργικών αποφάσεων έχουν ενταχθεί στον Μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, υποχρεούνται να διαθέτουν και να λειτουργούν ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων τους, άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό, σε πραγματικό χρόνο, με το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.

Η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας αξιοποιείται από την Επιθεώρηση Εργασίας για τον έλεγχο τήρησης του ωραρίου των επιχειρήσεων.

Αν κατά την ελεγκτική διαδικασία διαπιστωθούν από την Επιθεώρηση Εργασίας παραβάσεις σχετιζόμενες με τις υποχρεώσεις που απορρέουν για τις επιχειρήσεις από τον Μηχανισμό της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, επιβάλλονται οι προβλεπόμενες στην υπ ‘αριθμ. 80016/31.8.2022 ΥΑ διοικητικές κυρώσεις.

Οι συγκεκριμένες παραβάσεις διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:

1) Γενικές παραβάσεις με επιβολή προστίμου ανεξάρτητα από τον αριθμό θιγομένων:

• Παράβαση της υποχρέωσης του εργοδότη να διαθέτει και να λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας, σε πραγματικό χρόνο, ή να λειτουργεί ηλεκτρονικό σύστημα που διατίθεται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό με το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, για το σύνολο των εργαζομένων του με σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου, οι οποίοι απασχολούνται στην επιχείρηση με φυσική παρουσία, συμπεριλαμβανόμενου και του δανειζόμενου προσωπικού.

• Παράβαση υποχρέωσης εργοδότη να ειδοποιήσει αμέσως, με κάθε πρόσφορο τρόπο, την οικεία Επιθεώρηση Εργασίας αμέσως μόλις λήξει η κατάσταση ανωτέρας βίας ή αντικειμενικής αδυναμίας που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του εργοδότη, και η οποία εμποδίζει τη λειτουργία του συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων ή τη διαβίβαση των στοιχείων του συστήματος αυτού στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ.

2) Παραβάσεις Ατομικού Χαρακτήρα με επιβολή προστίμου ανά θιγόμενο:

• Μη ενεργοποίηση ψηφιακής κάρτας εργασίας εργαζομένου. (10.500€)

• Υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζόμενου που τελούν σε απόκλιση με την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης (εδώ εμπίπτει και η περίπτωση των «3 ορφανών»). (3.000€).

• Μη προβλεπόμενη μη υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζομένου για την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης (3.000€)

• Εφαρμογή ευέλικτου ωραρίου σε εργαζόμενο για τον οποίο δεν έχει ενεργοποιηθεί η ευέλικτη προσέλευση και η ψηφιακή κάρτα εργασίας αν και υπάρχει υποχρέωση (2.000€).

• Μη τήρηση για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δέκα (10) ετών²⁵ των στοιχείων του συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας, εφόσον παρεμποδίζεται ο έλεγχος και η επαλήθευση οικονομικών απαιτήσεων εργαζομένου σε εν γένει εργατική διαφορά (2.000€).

• Αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου εργασίας ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας ή υπερωριακή απασχόληση από τον εργαζόμενο χωρίς αυτή να ταυτοποιείται από τη σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας για επιχειρήσεις που έχουν επιλέξει το απολογιστικό σύστημα (10.500€)²⁶.

………………..

1 https://psifiakikarta.gov.gr/psifiaki-karta-ergasias/
2 άρθρο 22 του ν. 5053/2023
3 υπ’ αριθμ. 44485/11-9-2024 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)
4 υπ’ αριθμ. 44485/11-9-2024 (ΦΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)
5 υπ’ αριθμ. 44485/11-9-2024 (φΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)
6 υπ’ αριθμ 113169/27.12.2023 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)
7 Εγκύκλιος 37271/21-6-2024
8 Εγκύκλιος 37271/21-6-2024
9 Εγκύκλιος 37271/21-6-2024
10 Εγκύκλιος 37271/21-6-2024
11 υπ’ αριθμ. 49758/26-5-2022 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 2668/31.05.2022)
12 υπ’ αριθμ. 49758/26-5-2022 ΥΑ (φΕΚ Β’ 2668/31.05.2022)
13 υπ’ αριθμ. 113169/27.12.2023 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)
14 υπ’ αριθμ. 113169/27.12.2023 ΥΑ(ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)
15 Υπ’ αριθμ. 113169/27.12.2023 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)
16 υπ’ αριθμ. 113169/27.12.2023 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)
17 υπ’ αριθμ. 113169/27.12.2023 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)
18 Εγκύκλιος 37271/21-6-2024
19 υπ’ αριθμ. 113169/27.12.2023 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)
20 υπ’ αριθμ. 44485/11-9-2024 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)
21 υπ’ αριθμ. 44485/11-9-2024 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)
22 υπ’ αριθμ. 44485/11-9-2024 ΥΑ (φΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)
23 υπ’ αριθμ. 44485/11-9-2024 ΥΑ (φΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)
24 υπ’ αριθμ. 44485/11-9-2024 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 5151/11.09.2024)
25 υπ’ αριθμ. 113169/27.12.2023 ΥΑ (ΦΕΚ Β’ 7421/28.12.2023)
26 άρθρο 22 του ν. 5053/2023

Δείτε τον Οδηγό ή κατεβάστε τον από εδώ:

Πηγή