Τι πρέπει να προσέχουν όσοι κατοικούν στην Ελλάδα και παίρνουν σύνταξη από την αλλοδαπή;
Στην περίπτωση σύνταξης αλλοδαπής προέλευσης, που λαμβάνει ο φορολογικός κάτοικος Ελλάδος θα πρέπει να ερευνάται αν μεταξύ της Ελλάδας και της χώρας προέλευσης της σύνταξης έχει υπογραφεί, και είναι σε ισχύ κάποια Σύμβαση Αποφυγής της Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος. Εάν ισχύει τέτοια σύμβαση, θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της σύμβασης αυτής, τόσο για τη φορολογία της σύνταξης, όσο και για την πίστωση του φόρου που τυχόν έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή.
Ειδικότερα πρέπει να ερευνάται εάν η συγκεκριμένη σύνταξη:
Α) Φορολογείται μόνο στην αλλοδαπή, το κράτος κατοικίας (Ελλάδα) δεν επιβάλλει φόρο ή
Β) Φορολογείται και στα δύο συμβαλλόμενα κράτη-χώρες ή
Γ) Φορολογείται μόνο στο κράτος κατοικίας στην Ελλάδα (ΠΟΛ.1047/21.2.2001 ) (ν.2238/1994 άρθρο 9 παρ.8 περ.β) (έγγρ.1076977/1514/Α0012/12.9.2007).
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται από τους ενδιαφερόμενους λογιστές-φοροτεχνικούς:
• εάν οι συντάξεις είναι ιδιωτικές ή κυβερνητικές-κρατικές (δείτε παρ. Ε΄ και ΣΤ΄ παρακάτω)
• εάν ο λήπτης της σύνταξης έχει μόνο την Ελληνική υπηκοότητα ή εκτός της Ελληνικής υπηκοότητας έχει και την υπηκοότητα του άλλου κράτους πηγής της σύνταξης.
Αυτά τα στοιχεία καθορίζουν στις ΔΣΑΔΦ το κράτος που θα φορολογήσει την σύνταξη που λαμβάνει ο φορολογικός κάτοικος Ελλάδος από το άλλο κράτος
Α΄ περίπτωση: O φορολογικός κάτοικος Ελλάδος λαμβάνει σύνταξη από την αλλοδαπή και ΦΟΡΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΑΛΛΟΔΑΠΗ
(Αυτό θα το ορίζει η Δ.Σ.Α.Δ.Φ.)
Στην περίπτωση αυτή, που η σύνταξη φορολογείται στο άλλο κράτος, το ποσό της σύνταξης γράφεται μόνο στον Πίνακα 6, κωδ. 659-660, με αναφορά στην οικεία σύμβαση και ο φόρος που είχε τυχόν καταβληθεί στο εξωτερικό δεν γράφεται σε κανένα κωδικό. Η σύνταξη αυτή θα επιβαρυνθεί όμως με εισφορά αλληλεγγύης. (ΠΟΛ.1047/21.2.2001 ) (ν.2238/1994 άρθρο 9 παρ.8 περ. β)
Β΄ περίπτωση: Ο φορολογικός κάτοικος Ελλάδος λαμβάνει σύνταξη από την αλλοδαπή και ΦΟΡΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΚΑΙ ΣΤΑ ΔΥΟ ΚΡΑΤΗ
(Αυτό θα το ορίζει η Δ.Σ.Α.Δ.Φ.) (Ισχύει όμως και όταν δεν υπάρχει Δ.Σ.Α.Δ.Φ. μεταξύ της Ελλάδος και του άλλου κράτους)
Στην περίπτωση αυτή, που το ποσό της σύνταξης φορολογείται και στα δύο κράτη, το ποσό της σύνταξης γράφεται στους κωδ. 389-390 του πίνακα 4Α, και ο φόρος που είχε τυχόν καταβληθεί στο κράτος πηγής, γράφεται στους κωδικούς 651 και 652 του πίνακα 4Α για να συμψηφισθεί στην Ελλάδα μέχρι του ποσού του φόρου που αναλογεί για το ίδιο εισόδημα (στην Ελλάδα).
Δηλαδή: Οι κωδικοί 651-652 συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο με το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για εισόδημα από συντάξεις (και μισθούς) αλλοδαπής προέλευσης στο οποίο η Ελλάδα έχει (όχι αποκλειστικό) δικαίωμα φορολόγησης.
Το ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε στην αλλοδαπή πρέπει να προκύπτει από βεβαίωση του αλλοδαπού προσώπου (φυσικού ή νομικού), που παρακράτησε τον φόρο εκεί στην αλλοδαπή. Αυτή η βεβαίωση χρειάζεται ανεξάρτητα αν υπάρχει ή όχι σύμβαση αποφυγής φορολογίας της Ελλάδος με το κράτος πηγής.
Η βεβαίωση αυτή πρέπει να είναι επίσημα μεταφρασμένη εφ’ όσον είναι γραμμένη σε ξένη γλώσσα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Στην Σύμβαση Ελλάδος-Γαλλίας κατ αρχήν έχουν δικαίωμα και τα δύο κράτη να επιβάλλουν φόρο επί της σύνταξης που καταβάλλεται από το Γαλλικό Κράτος, αλλά ο δικαιούχος είναι κάτοικος και υπήκοος Ελλάδος. Η Σύνταξη όμως, σύμφωνα με την διμερή σύμβαση, φορολογείται στο κράτος της κατοικίας του δικαιούχου. Στην περίπτωση όμως που ο δικαιούχος έχει ΚΑΙ την Γαλλική υπηκοότητα τότε η σύνταξή του θα φορολογηθεί και στα δύο κράτη. ΟΜΩΣ ο φόρος που αποδεδειγμένα θα έχει καταβληθεί στο εξωτερικό, θα αναγραφεί στους κωδικούς 651-652 στον πίνακα 4Α και θα συμψηφιστεί με τον ελληνικό..
(ΠΟΛ.1047/21.2.2001 ) (ν.2238/1994 άρθρο 9 παρ.8 περ.β) (έγγρ.1076977/1514/Α0012/12.9.2007)
Γ΄ περίπτωση: O φορολογικός κάτοικος Ελλάδος λαμβάνει σύνταξη από την αλλοδαπή και ΦΟΡΟΛΟΓΕΙΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
(Αυτό θα το ορίζει η Δ.Σ.Α.Δ.Φ.)
Στην περίπτωση αυτή, που η σύνταξη φορολογείται μόνο στην Ελλάδα, το ποσό της σύνταξης γράφεται μόνο στον Πίνακα 4, κωδ. 391-392
Στους κωδικούς 651-652 δεν συμπληρώνεται τυχόν ποσό φόρου που, λανθασμένα, καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για εισόδημα από μισθούς-συντάξεις αλλοδαπής προέλευσης όπου η Ελλάδα, βάσει ΣΑΔΦ, έχει αποκλειστικό δικαίωμα φορολόγησης.
Προσοχή όμως: Ο δικαιούχος της σύνταξης στην περίπτωση αυτή πρέπει να φροντίσει να μην του κρατήσει φόρο το (άλλο κράτος) πηγής της σύνταξης. Γι αυτό θα πρέπει έγκαιρα να υποβάλλει στις φορολογικές αρχές του κράτους αυτού το ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ που θα πάρει από την Ελλάδα μετά από αίτησή του. Έτσι, στην περίπτωση αυτή θα δηλώσει στην Ελλάδα στους κωδικούς 391-392 το εισόδημα της σύνταξης που πήρε από το εξωτερικό και θα φορολογηθεί γι αυτό αποκλειστικά
Εάν όμως έχει παρακρατηθεί φόρος και στο κράτος πηγής κατά παρέκκλιση των διατάξεων της Διμερούς Σύμβασης μεταξύ της Ελλάδος και του άλλου κράτους, τότε ο φόρος αυτός ΔΕΝ ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΤΑΙ με τον Ελληνικό φόρο. Στην περίπτωση αυτή ο δικαιούχος της σύνταξης πρέπει να ζητήσει την επιστροφή του φόρου από την αλλοδαπή φορολογική αρχή. Γι’ αυτό θα πρέπει να υποβάλλει στις φορολογικές αρχές του άλλου κράτους το ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ που θα πάρει από την Ελλάδα μετά από αίτησή του.
Αυτό πρέπει να το πράξει από την αρχή και όχι όταν θα έχει δημιουργηθεί το παραπάνω πρόβλημα. (ΠΟΛ.1047/21.2.2001 ) (ν.2238/1994 άρθρο 9 παρ.8 περ. β) (έγγρ.1076977/1514/Α0012/12.9.2007) (ΠΟΛ.1068/2018)
Δ΄ περίπτωση: Ασφάλισμα που καταβάλλεται στο πλαίσιο ασφαλιστηρίου συνταξιοδοτικού συμβολαίου
Οι κωδικοί 395-396 συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο και αφορούν ασφάλισμα που καταβάλλεται σε αυτόν από αλλοδαπούς φορείς χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα στο πλαίσιο ομαδικού ασφαλιστηρίου συνταξιοδοτικού συμβολαίου που ο εργοδότης του είχε συνάψει με αυτούς τους φορείς. Το ασφάλισμα αυτό, για το οποίο δεν διενεργήθηκε η παρακράτηση της περ. ε΄ παρ.1 άρθρου 64 του ν.4172/2013 από τους εν λόγω φορείς, φορολογείται αυτοτελώς σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 15 του ίδιου νόμου ανάλογα με τον τρόπο καταβολής (περιοδικά, εφάπαξ, πρόωρη εξαγορά κλπ με 10% ή 15% ή 20% ή 50%) και οι φορολογούμενοι καλούνται στη Δ.Ο.Υ. για έλεγχο δικαιολογητικών. (ΠΟΛ.1068/2018 4Α ζ΄)
Ε. Ιδιωτικές ή Κυβερνητικές (Κρατικές) Συντάξεις που καταβάλλονται από το άλλο κράτος σε φορολογικό κάτοικο Ελλάδος
• Ιδιωτικές είναι οι συντάξεις που καταβάλλονται λόγω εργασίας στο εξωτερικό στον ιδιωτικό τομέα και
• Κυβερνητικές (κρατικές) είναι οι συντάξεις που καταβάλλονται λόγω απασχόλησης του δικαιούχου στον κρατικό ή ευρύτερο κρατικό τομέα του εξωτερικού.
Η προέλευση αυτή φαίνεται πάνω στη βεβαίωση του φορέα του εξωτερικού που έχει καταβάλλει τη σύνταξη.
Η διάκριση σε ιδιωτικές και κρατικές συντάξεις δεν γίνεται με τον ίδιο τρόπο σε όλες τις διακρατικές συμβάσεις. Έτσι σε κάθε μία περίπτωση χρήσιμο είναι να ανατρέχουμε στις διατάξεις της συγκεκριμένης σύμβασης για να βλέπουμε τι ακριβώς ορίζεται: σε ποιο κράτος από τα δύο θα φορολογηθεί η σύνταξη.
Ε.1 ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ:
Ε.1.α Οι ιδιωτικές συντάξεις που προέρχονται από τα παρακάτω κράτη φορολογούνται μόνο στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από την υπηκοότητα που έχει ο συνταξιούχος:
Aλβανία, Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελβετία, Ισπανία, Ισραήλ, Ιταλία, Κορέα, Κροατία, Κύπρος, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σουηδία, Τσεχία, Φινλανδία, κ.ά.
Ε.1.β Οι ιδιωτικές συντάξεις που προέρχονται από άλλο κράτος (πηγής) και φορολογούνται μόνο στην Ελλάδα, μόνο εάν ο συνταξιούχος έχει υπηκοότητα Ελληνική:
Π.χ. Από τις Ηνωμένες Πολιτείες
Ε.1.γ Οι ιδιωτικές συντάξεις που προέρχονται από άλλο κράτος (πηγής) και φορολογούνται μόνο στο άλλο κράτος, ανεξάρτητα από την υπηκοότητα του συνταξιούχου:
Π.χ. Από την Ινδία
Ε.2 KΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ – ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ:
Οι κυβερνητικές – κρατικές συντάξεις που καταβάλλονται σε φορολογικούς κατοίκους Ελλάδος από το κράτος πηγής στην αλλοδαπή, φορολογούνται:
Α. Μόνο στο κράτος πηγής ανάλογα εάν η υπηκοότητά του λαμβάνοντος την σύνταξη είναι του κράτους πηγής
ΑΓΓΛΙΑ, ΑΛΒΑΝΙΑ, ΕΛΒΕΤΙΑ, ΙΣΡΑΗΛ, ΚΟΡΕΑ, ΚΡΟΑΤΙΑ, ΚΥΠΡΟΣ, ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ, ΟΥΓΓΑΡΙΑ, ΟΥΖΜΠΕΚΙΣΤΑΝ, ΠΟΛΩΝΙΑ, ΡΟΥΜΑΝΙΑ, ΣΛΟΒΑΚΙΑ, ΤΣΕΧΙΑ,
Β. Μόνο στο κράτος πηγής ανεξαρτήτως της υπηκοότητας του λαμβάνοντος την σύνταξη
ΑΥΣΤΡΙΑ, ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ, ΙΝΔΙΑ, ΙΣΠΑΝΙΑ, ΙΤΑΛΙΑ, ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ, ΦΙΝΛΑΔΙΑ
Γ. Μόνο στο κράτος πηγής όταν ο λαμβάνων την σύνταξη έχει την υπηκοότητα και των δύο κρατών
ΑΓΓΛΙΑ, (Δείτε και Α΄)
Δ. Μόνο στην Ελλάδα εάν η υπηκοότητά του λαμβάνοντος την σύνταξη είναι Ελληνική
ΑΛΒΑΝΙΑ, ΒΕΛΓΙΟ, ΓΑΛΛΙΑ. ΕΛΒΕΤΙΑ, ΙΣΠΑΝΙΑ, ΙΣΡΑΗΛ, ΙΤΑΛΙΑ, ΚΟΡΕΑ, ΚΡΟΑΤΙΑ, ΚΥΠΡΟΣ, ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ, ΟΛΛΑΝΔΙΑ, ΟΥΓΓΑΡΙΑ, ΟΥΖΜΠΕΚΙΣΤΑΝ, ΠΟΛΩΝΙΑ, ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ, ΡΟΥΜΑΝΙΑ, ΣΛΟΒΑΚΙΑ, ΤΣΕΧΙΑ, ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ,
Ε. Και στα δύο κράτη (Ελλάδα και κράτος πηγής) με συμψηφισμό του φόρου ανεξαρτήτως της υπηκοότητας του λαμβάνοντος την σύνταξη)
ΒΕΛΓΙΟ, ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ, ΝΟΡΒΗΓΙΑ, ΔΟΥΗΔΙΑ
Ζ. Και στα δύο κράτη εάν η υπηκοότητά του λαμβάνοντος την σύνταξη είναι του κράτους πηγής
ΓΑΛΛΙΑ, ΟΛΛΑΝΔΙΑ,
Η. Και στα δύο κράτη εάν ο λαμβάνων την σύνταξη έχει τις υπηκοότητες και των δύο κρατών
ΓΑΛΛΙΑ, ΚΥΠΡΟΣ