Η αγορά κατοικίας είναι ίσως η σημαντικότερη επένδυση στη ζωή ενός ανθρώπου.

  • Η απαραίτητη, πολλές φορές, λήψη στεγαστικού δανείου για την πραγματοποίηση της αγοράς σχετίζεται με πολύπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες, κατά τις οποίες μπορεί να  προκύψουν διαφόρων ειδών προβλήματα. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, δημιούργησε έναν αναλυτικό οδηγό με χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με τη διαδικασία λήψης στεγαστικού δανείου.
  • Στεγαστικό δάνειο είναι η πίστωση την οποία χορηγεί ένας τραπεζικός οργανισμός σε κάποιον ιδιώτη για την αγορά, ανέγερση, επισκευή ή συντήρηση κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης (για ίδια χρήση ή εκμετάλλευση), για την αγορά οικοπέδου καθώς και για την αναχρηματοδότηση προηγούμενων στεγαστικών δανείων άλλων τραπεζών. Το ποσό της παραπάνω πίστωσης επιστρέφεται στον τραπεζικό οργανισμό με την μορφή προκαθορισμένων δόσεων, επαυξημένο κατά το ποσό των τόκων που αναλογούν στην συγκεκριμένη περίοδο αποπληρωμής.
  • Ασφαλιστικές καλύψεις στεγαστικών δανείων

Εύρεση του επιθυμητού ακινήτου και προσεκτικός υπολογισμός του συνολικού κόστους αγοράς/ανέγερσης/επισκευής αυτού.

  • Υπολογισμός του ποσού που μπορεί να καλυφθεί από προσωπικές αποταμιεύσεις ώστε να προκύψει το αναγκαίο ύψος δανείου (ποσοστό αυτοχρηματοδότησης δανείου).
  • Υπολογισμός της μηνιαίας δόσης η οποία ανταποκρίνεται στις οικονομικές σας δυνατότητες, τα σταθερά σας εισοδήματα και στα απαραίτητα έξοδα για την κάλυψη των αναγκών σας.
  • Αξιολόγηση του χρονικού διαστήματος αποπληρωμής του δανείου το οποίο φυσικά είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το ύψος της δόσης που είστε σε θέση να καλύπτετε μηνιαίως.
  • Προσεκτική σύγκριση και αξιολόγηση των χαρακτηριστικών των διαθέσιμων στεγαστικών δανείων όλων των τραπεζών. Βασικά κριτήρια σύγκρισης: το επιτόκιο, το χρονικό διάστημα αποπληρωμής και η αντίστοιχη μηνιαία δόση, η περίοδος χάριτος, οι επιπτώσεις σε περίπτωση πρόωρης  αποπληρωμήςτου δανείου, τα έξοδα για την έκδοση του δανείου, το μέγιστο ποσοστό χρηματοδότησης επί της αξίας του ακινήτου και τέλος επιπλέον παροχές των τραπεζών στους δανειολήπτες.

Η ανάγκη των τραπεζών να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε μια ιδιαιτέρως δυναμική αγορά έχει οδηγήσει, τα τελευταία χρόνια, στην αύξηση των νέων στεγαστικών προϊόντων και στην ποικιλομορφία των χαρακτηριστικών τους. Η πιο απλή ταξινόμηση για τα στεγαστικά δάνεια έχει ως βασικό κριτήριο το είδος του προσφερόμενου επιτοκίου. Έτσι, τα παραπάνω προϊόντα κατατάσσονται σε στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου και στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου.

Α. Στεγαστικό δάνειο σταθερού επιτοκίου

  • Το επιτόκιο παραμένει σταθερό για μια προκαθορισμένη περίοδο (κατά την οποία η μηνιαία δόση είναι σταθερή) ενώ έπειτα από τη λήξη της συγκεκριμένης περιόδου υπάρχει η δυνατότητα επιλογής νέου κυμαινόμενου ή σταθερού επιτοκίου το οποίο θα ισχύσει για την υπόλοιπη περίοδο αποπληρωμής.

Πλεονεκτήματα

  • Ασφάλεια έναντι πιθανών αυξήσεων των επιτοκίων. Το ύψος της μηνιαίας δόσης μένει αμετάβλητο κατά τη διάρκεια της σταθερής περιόδου το οποίο διασφαλίζει τα συμφέροντα του δανειολήπτη σε περίπτωση αρνητικής οικονομικής συγκυρίας.
  • Αποτελεσματικότερος μηνιαίος οικονομικός προγραμματισμός. Ο δανειολήπτης γνωρίζει επακριβώς το ύψος της μηνιαίας δόσης του δανείου και επομένως είναι σε θέση να διαχειριστεί καλύτερα τις οικονομικές του συναλλαγές.

Μειονεκτήματα

  • Πιθανός εγκλωβισμός σε υψηλό επιτόκιο αφού δεν καθίσταται δυνατή η εκμετάλλευση μιας ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας, η οποία θα οδηγήσει σε πτώση των επιτοκίων.
  • Υψηλή επιβάρυνση σε περίπτωση πρόωρης αποπληρωμής του δανείου.
  • Υψηλότερο επιτόκιο από το κυμαινόμενο επειδή η τράπεζα δεσμεύεται για μεγάλο χρονικό διάστημα.
  • Δυσκολία πρόβλεψης του κυμαινόμενου επιτοκίου που θα ακολουθήσει μετά τη λήξη της περιόδου του σταθερού επιτοκίου.

Β. Στεγαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου

  • Το επιτόκιο είναι συνήθως συνδεδεμένο με κάποιο επιτόκιο αναφοράς πλέον ενός περιθωρίου κέρδους (spread) που έχει ορίσει η κάθε τράπεζα. Μεταβάλλεται καθ’ όλη τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου και επηρεάζεται από τις τάσεις της αγορά. Επομένως, ενδεχόμενη αύξηση ή μείωση των επιτοκίων οδηγεί σε αύξηση ή μείωση των τόκων αντίστοιχα, που πρέπει να καταβάλει ο δανειολήπτης.

Πλεονεκτήματα

  • Εκμετάλλευση ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας με μείωση των δόσεων σε περίπτωση μείωσης των επιτοκίων.
  • Ευελιξία καθώς δεν υπάρχει επιβάρυνση σε περίπτωση πρόωρης αποπληρωμής του δανείου.
  • Δυνατότητα πληρωμής πρόσθετων ποσών κάθε χρόνο πέρα των μηνιαίων δόσεων για την ταχύτερη εξόφληση του δανείου.
  • Δυνατότητα μετατροπής του σε δάνειο σταθερού επιτοκίου.

Μειονεκτήματα

  • Αύξηση των δόσεων σε περίπτωση αύξησης των επιτοκίων.

Γ. Επιδοτούμενα Δάνεια από Ο.Ε.Κ. / Ε.Δ.

  • Μια άλλη κατηγορία στεγαστικών δανείων είναι αυτά τα οποία είναι επιδοτούμενα από τον Ο.Ε.Κ. με ή χωρίς το Ελληνικό Δημόσιο και τα οποία εγκρίνονται μόνο για αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας. Δίνονται από τις τράπεζες με τις οποίες συνεργάζεται ο Οργανισμός και είναι 15ετή δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο το οποίο είναι συνδεδεμένο με το επιτόκιο της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας πλέον σταθερού περιθωρίου και της εισφοράς του Ν. 128 / 75. Ο Ο.Ε.Κ. με ή χωρίς το Ελληνικό Δημόσιο, ανάλογα με την κατηγορία του δανειολήπτη, επιδοτεί ένα ποσοστό των τόκων για προκαθορισμένο χρονικό διάστημα (διπλή επιδότηση από τον Ο.Ε.Κ. για τα πρώτα 9 έτη και από το Ελληνικό Δημόσιο για τα πρώτα 7.5 χρόνια). Το ποσοστό επιδότησης του επιτοκίου από τον

Ο.Ε.Κ. ή/και από το Ελληνικό Δημόσιο εξαρτάται από:

  • α. την οικογενειακή κατάσταση του δικαιούχου.
  • β. το ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα.
  • γ. την αντικειμενική αξία του ακινήτου.
  • δ. το εμβαδόν του ακινήτου.

Προϋποθέσεις συμμετοχής:

  1. Εργατοϋπάλληλοι και συνταξιούχοι ασφαλισμένοι σε Οργανισμό κύριας ασφάλισης μισθωτών, από τον οποίο έχουν παρακρατηθεί εισφορές υπέρ του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, εφόσον πληρούν τις ασφαλιστικές και λοιπές προυποθέσεις που προβλέπονται στον κανονισμό του Ο.Ε.Κ.
  2. Οι πολύτεκνοι που προστατεύουν 3 παιδιά και πάνω και εφόσον δεν επιθυμούν να συμμετέχουν στο ειδικό πρόγραμμα πολυτέκνων για τη χορήγηση άτοκου δανείου αγοράς ή ανέγερσης κατοικίας.

Διαδικασία δανειοδότησης

  • Αναλυτική πληροφόρηση για τα είδη των στεγαστικών δανείων που προσφέρουν οι τραπεζικοί οργανισμοί.
  • Επιλογή της τράπεζας που προσφέρει το στεγαστικό δάνειο, το οποίο ανταποκρίνεται περισσότερο στις δυνατότητές σας.
  • Υποβολή της αίτησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το επιθυμητό στεγαστικό πρόγραμμα καθώς και των απαραίτητων δικαιολογητικών για την οικονομική προέγκριση.
  • Προέγκριση της τράπεζας έπειτα από την αξιολόγηση της αίτησής σας. Σε αυτό το στάδιο η τράπεζα αξιολογεί τα στοιχεία που της έχετε χορηγήσει (εισοδήματα, επαγγελματική κατάσταση, λοιπές δανειακές υποχρεώσεις, ποσοστό αυτοχρηματοδότησης δανείου), για να διαπιστώσει εάν μπορείτε να ανταποκριθείτε στις μηνιαίες δόσεις του δανείου ή αλλιώς να αξιολογήσει την πιστοληπτική σας ικανότητα. Συνήθως, η μηνιαία δόση του στεγαστικού δανείου δεν πρέπει να υπερβαίνει το 30%-40% του καθαρού μηνιαίου εισοδήματος του δανειολήπτη ώστε να καθίσταται εφικτή η ομαλή αποπληρωμή του δανείου. Το μέγιστο ποσοστό χρηματοδότησης διαφέρει ανάλογα με την πολιτική της κάθε τράπεζας και διαμορφώνεται κυρίως από το επαγγελματικό προφίλ του αιτούμενου, το σκοπό του δανείου και τη χρήση του προσημειωμένου ακινήτου. Παρόλο που η οικονομική προέγκριση είναι σημαντική, σε καμία περίπτωση δεν δεσμεύει την τράπεζα να δώσει την τελική έγκριση για τη χορήγηση του στεγαστικού δανείου.
  • Τεχνικός και νομικός έλεγχος του ακινήτου. Ο πρώτος έλεγχος αφορά στην εκτίμηση της εμπορικής αξίας του ακινήτου από μηχανικό της τράπεζας και ο δεύτερος περιλαμβάνει τον έλεγχο νομικών θεμάτων που αφορούν το ακίνητο.
  • Τελική έγκριση από την τράπεζα.
  • Υπογραφή της σύμβασης του δανείου, η οποία καταγράφει αναλυτικά όλους τους όρους που δεσμεύουν το δανειολήπτη και το πιστωτικό ίδρυμα καθ’ όλη τη διάρκεια του στεγαστικού δανείου.
  • Προσημείωση υποθήκης. Ο δανειολήπτης παρίσταται αυτοπροσώπως ή μέσω πληρεξουσίου δικηγόρου στο δικαστήριο, μαζί με έναν δικηγόρο ο οποίος εκπροσωπεί τον τραπεζικό οργανισμό.
  • Καταχώρηση της προσημείωσης στο υποθηκοφυλακείο.
  • Ασφάλιση του προσημειωμένου ακινήτου. Το ακίνητο ασφαλίζεται για όλη την περίοδο του δανείου έναντι κινδύνων πυρκαγιάς, έκρηξης και σεισμού ή έναντι άλλων πιθανών κινδύνων. Επιπλέον, σε αυτό το στάδιο μπορεί να γίνει και ασφάλιση (ζωής) του δικαιούχου.
  • Εκταμίευση του στεγαστικού δανείου.

Απαραίτητα δικαιολογητικά Α. Οικονομική προέγκριση

  • Συμπληρωμένη αίτηση στεγαστικού δανείου.
  • Ευκρινής φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας (2 όψεις) ή διαβατηρίου.
  • Πρωτότυπο Εκκαθαριστικού εφορίας για την τελευταία οικονομική χρήση.
  • Φωτοτυπία εντύπου Ε9 (έστω και μηδενικό εφόσον έχει υποβληθεί).
  • Ε2 σε περίπτωση που οι δανειζόμενοι έχουν εισοδήματα από ενοίκια.
  • Τραπεζική ενημερότητα αν υπάρχουν δάνεια σε άλλες τράπεζες.

Επιπλέον δικαιολογητικά ανά περίπτωση: Μισθωτοί – Συνταξιούχοι

  • Απόδειξη μηνιαίας πρόσφατης μισθοδοσίας / σύνταξης

Ελεύθεροι Επαγγελματίες / Επιχειρηματίες

  • Αναλυτικά στοιχεία φορολογίας εισοδήματος των δύο (2) τελευταίων ετών
  • Έντυπα Ε3 και Ε5
  • Φωτοτυπία οικονομικών στοιχείων της εταιρείας

Επιδοτούμενα δάνεια

  • Έντυπο Ε9 αρχικό και τροποποιήσεις αυτού
  • Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης
  • Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/86 ότι πρόκειται για πρώτη κατοικία και ότι δεν σας έχει χορηγηθεί επιδοτούμενο δάνειο από τον ίδιο ή άλλο φορέα.

Β. Δικαιολογητικά για την Τελική Έγκριση Δανείου

  • Επικυρωμένη φωτοτυπία τίτλου ιδιοκτησίας (οριστικού συμβολαίου αγοράς του ακινήτου από τον δανειολήπτη ή τίτλος προκατόχου σε περιπτώσεις προεκτίμησης).
  • Φωτοτυπία οικοδομικής άδειας.
  • Θεωρημένη από την Πολεοδομία φωτοτυπία του σχεδίου κάτοψης.
  • Θεωρημένο από την Πολεοδομία Τοπογραφικό Διάγραμμα.
  • Σε περίπτωση επισκευής/κατασκευής/αποπεράτωσης τραπεζικό έγγραφο προϋπολογισμού εργασιών.
  • Κτηματογραφικό Απόσπασμα σε περίπτωση που υπάγεται στο κτηματολόγιο και έχει κτηματολογηθεί στο όνομα του τρέχοντος ιδιοκτήτη (το έγγραφο αυτό προορίζεται για την Προσημείωση).