Το σχέδιο δράσης παρέχει σαφείς κατευθύνσεις προς έναν ενιαίο χώρο ΦΠΑ στην ΕΕ σε σχέση με το οριστικό καθεστώς του ΦΠΑ για τις διασυνοριακές προμήθειες.

Εν όψει αυτών των μεταρρυθμίσεων αυτών θα πρέπει να εξετασθούν και άλλες πτυχές του ΦΠΑ, όπως οι υπάρχουσες ειδικοί κανόνες για τις μικρές επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και οι συντελεστές ΦΠΑ που μπορεί να εφαρμοστούν από τα κράτη μέλη.

Ως εκ τούτου, το σχέδιο δράσης καθορίζει επίσης δράσεις για την προσαρμογή του συστήματος ΦΠΑ στις ανάγκες των ΜΜΕ και προτείνει επιλογές για μια εκσυγχρονισμένη πολιτική σχετικά με τους κανόνες της ΕΕ που διέπουν τους συντελεστές ΦΠΑ.

Ορισμένες από τις πρωτοβουλίες που απορρέουν από το σχέδιο δράσης έχουν ήδη υποβληθεί από την Επιτροπή, ενώ άλλες είναι στο στάδιο της προετοιμασίας.
Στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων εργασιών, οι διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης έχουν ξεκινήσει σε σχέση με τις ακόλουθες νομοθετικές προτάσεις:

• Προς ένα ισχυρό ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο ΦΠΑ – Δημόσια διαβούλευση για το οριστικό καθεστώς του ΦΠΑ για Business to Business (B2B) ενδοκοινοτικές συναλλαγές επί αγαθών.

• Προς μια εκσυγχρονισμένη πολιτική συντελεστών ΦΠΑ – Δημόσια διαβούλευση σχετικά με τη μεταρρύθμιση των συντελεστών ΦΠΑ.

α)  Δημόσια Διαβούλευση για το ειδικό καθεστώς για τις μικρές επιχειρήσεις σύμφωνα με την οδηγία ΦΠΑ

Περίοδος διαβούλευσης :  Από 20/12/2016 έως 20/03/2017

Σχετικά με την διαβούλευση :

• Πολύπλοκοι κανόνες ΦΠΑ σε όλη την ΕΕ μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλές διοικητικές επιβαρύνσεις για τις μικρές επιχειρήσεις ( “ΜΜΕ”), ιδιαίτερα κατά τις συναλλαγές με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.
Αυτό όχι μόνο εμποδίζει την ανάπτυξη τους, αλλά μπορεί ακόμη και να τους αποτρέψει από τη συμμετοχή σε διασυνοριακές συναλλαγές έτσι ώστε και να καρπωθούν τα οφέλη από την ενιαία αγορά.
• Η ισχύουσα νομοθεσία ΦΠΑ περιλαμβάνει ειδικά μέτρα για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της ένταξης των μικρών επιχειρήσεων στο  ΦΠΑ.
Σύμφωνα με το ισχύων καθεστώς, τα κράτη μέλη μπορούν να απαλλάσσουν τις παραδόσεις αγαθών ή υπηρεσιών από ΜΜΕ με ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο, ή να εφαρμόζουν απλουστευμένες διαδικασίες για τις ΜΜΕ επιβολής και είσπραξης του ΦΠΑ, μεταξύ άλλων.
• Οι κανόνες αυτοί έχουν όμως αρκετά μειονεκτήματα. Είναι υπερβολικά περίπλοκες και δαπανηρές για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους ΦΠΑ και δεν λαμβάνουν επίσης υπόψη την προοπτική της ενιαίας αγοράς, δεδομένου ότι οι προμηθευτές από άλλα κράτη μέλη δεν έχουν την ίδια μεταχείριση από πλευράς ΦΠΑ όπως οι εγχώριοι  προμηθευτές. Ως αποτέλεσμα αυτού, οι ΜΜΕ επιβαρύνονται αναλογικά με υψηλότερο κόστος συμμόρφωσης σχετικά με το ΦΠΑ, από ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις.
• Η Επιτροπή προετοιμάζει μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων απλούστευσης για τις ΜΜΕ που θα επιδιώξει να δημιουργήσει ένα πιο φιλικό προς τις επιχειρήσεις περιβάλλον, όπως αναφέρεται στο σχέδιο δράσης της το 2016 σχετικά με τον ΦΠΑ (COM (2016) 148 τελικό).

Η διαβούλευση αυτή αποσκοπεί στην απόκτηση των απόψεων των ενδιαφερομένων σχετικά με
(ι) τις ισχύουσες διατάξεις για το ΦΠΑ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και την εφαρμογή τους,
(ιι) τις πιθανές αλλαγές όσον αφορά τις διατάξεις ΦΠΑ για τις ΜΜΕ

Τα αποτελέσματά της θα ληφθούν υπόψη κατά την αναθεώρηση του καθεστώτος των ΜΜΕ.

Οι προτάσεις των επιχειρήσεων, του κοινού αλλά και των οργνώσεων μπορούν να υποβληθούν :

Β) Δημόσια Διαβούλευση για το οριστικό καθεστώς του ΦΠΑ για Business to Business (B2B) ενδοκοινοτικές συναλλαγές επί αγαθών.

Περίοδος διαβούλευσης :  Από 20/12/2016 έως 20/03/2017

Στόχος της διαβούλευσης

• Σύμφωνα με το ισχύον μεταβατικό σύστημα ΦΠΑ, τα αγαθά που πωλούνται διασυνοριακά μεταξύ επιχειρήσεων εγκατεστημένων σε διαφορετικά κράτη μέλη απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ στο κράτος μέλος αναχώρησης των εμπορευμάτων (ενδοκοινοτικές παραδόσεις/αποκτήσεις). Ο τρόπος αυτός λειτουργίας του ΦΠΑ έχει ως αποτέλεσμα ένα υψηλό κόστος συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται εμπορικά σε όλη την ΕΕ και σημαντικό διοικητικό φόρτο για τις επιχειρήσεις και τις φορολογικές αρχές. Επίσης, δημιουργεί σημαντικούς κινδύνους της διασυνοριακής απάτης στο εμπόριο αγαθών και παρεμποδίζει τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς.

• Η διαβούλευση αυτή αποσκοπεί στην απόκτηση των απόψεων των ενδιαφερομένων σχετικά με:

(ι) Η σημερινή κατάσταση του ΦΠΑ στις B2B παραδόσεις αγαθών εντός της ΕΕ,
(ιι) Η Πιθανή βραχυπρόθεσμη βελτίωση του σημερινού μεταβατικού συστήματος ΦΠΑ,
(ιιι) Η ανάγκη να κινηθεί προς το οριστικό σύστημα ΦΠΑ που θα βασίζεται στην αρχή της φορολόγησης της προμήθειας στο κράτος μέλος προορισμού.

Οι προτάσεις των επιχειρήσεων, του κοινού αλλά και των οργνώσεων μπορούν να υποβληθούν :

γ) Ανοιχτή δημόσια διαβούλευση σχετικά με τη μεταρρύθμιση των συντελεστών ΦΠΑ (πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας όσον αφορά τους κανόνες που διέπουν την εφαρμογή των συντελεστών ΦΠΑ)

Περίοδος διαβούλευσης :  Από 20/12/2016 έως 20/03/2017

Στόχος της διαβούλευσης

Η οδηγία για τον ΦΠΑ καθορίζει τους γενικούς κανόνες που πλαισιώνουν την ελευθερία των κρατών μελών να καθορίζουν τους συντελεστές ΦΠΑ. Οι κανόνες αυτοί αποσκοπούν στη διασφάλιση, πάνω απ ‘όλα, η ουδετερότητα, απλότητα και λειτουργικότητα του συστήματος ΦΠΑ.

Το πλαίσιο αυτό ιδρύθηκε αρχικά με στόχο να καταλήξει σε ένα οριστικό σύστημα ΦΠΑ που θα βασίζεται στην λεγόμενη «αρχή της χώρας καταγωγής», δηλαδή ένα σύστημα στο οποίο η θέση του πωλητή καθορίζει τη φορολογική μεταχείριση.  Για την αποφυγή του αθέμιτου ανταγωνισμού, το σύστημα προέλευσης απαιτεί αυστηρά τα κράτη μέλη να φορολογούν τα ίδια αγαθά σε πολύ παρόμοια ποσοστά (διαφορετικά, οι πωλητές βρίσκονται σε κράτη μέλη με υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ θα υποστούν μια άδικη μειονεκτική θέση σε σχέση με τους πωλητές που βρίσκονται σε χαμηλό χώρες ΦΠΑ). Για το λόγο αυτό, η οδηγία για τον ΦΠΑ είχε θεσπίσει ελάχιστους συντελεστές με την ελπίδα ότι με την πάροδο του χρόνου θα υπάρξει μια σύγκληση σε ενιαίους συντελεστές.

Παρ όλα αυτά, δεδομένου ότι εδώ και πολλά χρόνια δεν σημειώθηκε πρόοδος σε ότι αφορά την σύγκλιση αυτή, αποφασίστηκε το 2011 να εγκαταλείφθεί  η αρχής της προέλευσης. Έκτοτε, ο ΦΠΑ εξελίσσεται ολοένα και περισσότερο σε ένα σύστημα με βάση την αρχή του προορισμού (σύμφωνα με την οποία ο συντελεστής ΦΠΑ είναι αυτός που ισχύει εκεί  όπου ο αγοραστής είναι εγκατεστημένος (έτσι ώστε ο ίδιος φορολογικός συντελεστής να καταβάλλεται από όλους τους πωλητές).

Ωστόσο, οι κανόνες για τους συντελεστές δεν προσαρμόστηκαν ποτέ, έτσι ώστε να αντικατοπτρίζουν τη λογική αυτή, που προβλέπει μεγαλύτερη ποικιλομορφία στους συντελεστές ΦΠΑ. Οι διαφορές στους συντελεστές ΦΠΑ μπορεί να εξακολουθούν να επηρεάζουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς σε ένα σύστημα όπου οι καταναλωτές διέρχονται τα σύνορα για να αγοράζουν αγαθά και υπηρεσίες. Εκτός όμως από αυτές τις περιπτώσεις, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στο πλαίσιο ενός συστήματος με βάση την αρχή της προέλευσης, οι προμηθευτές δεν αποκομίζουν σημαντικό όφελος από την εγκατάσταση σε κράτος μέλος με χαμηλότερους συντελεστές· επομένως οι διαφορές στους συντελεστές ΦΠΑ είναι λιγότερο πιθανό να διαταράξουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς.

Από τη φύση, το σύστημα προορισμού επιτρέπει μεγαλύτερη διαφοροποίηση των συντελεστών μεταξύ των κρατών μελών με χαμηλότερο κίνδυνο στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Η εισαγωγή του συστήματος προορισμού έχει ανοίξει τη δυνατότητα για τη μεταρρύθμιση των κανόνων σχετικά με τις τιμές και τα καθιστούν λιγότερο περιοριστική για τα κράτη μέλη. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή σκοπεύει να παρουσιάσει μια πρόταση μεταρρύθμισης το φθινόπωρο του 2017.

Αυτή η ανοιχτή δημόσια διαβούλευση στοχεύει στην απόκτηση των απόψεων των ενδιαφερομένων σχετικά με τα ακόλουθα θέματα:
• Την ανάγκη για δράση της ΕΕ στον τομέα των συντελεστών του ΦΠΑ.
• Τη σωστή ισορροπία μεταξύ της εναρμόνισης και των κρατών μελών της αυτονομίας κατά τον καθορισμό των συντελεστών ΦΠΑ.
• Τα προβλήματα και οι κίνδυνοι που συνδέονται με τη διαφοροποίηση των συντελεστών ΦΠΑ εντός της ενιαίας αγοράς.
• Την επιθυμητή κατεύθυνση για τη μεταρρύθμιση
• Τις απόψεις των ενδιαφερομένων σχετικά με τις προτεινόμενες επιλογές πολιτικής.

Τα αποτελέσματά της θα τροφοδοτήσουν την αναθεώρηση των ισχυόντων κανόνων σχετικά με τους συντελεστές ΦΠΑ.

Οι προτάσεις των επιχειρήσεων, του κοινού αλλά και των οργνώσεων μπορούν να υποβληθούν :